BÁO CÁO TRIỂN KHAI SÁNG KIẾN

UBND HUYỆN THUẬN CHÂU
TRƯỜNG TIỂU HỌC BÓ MƯỜI B
Sáng kiến kinh nghiệm
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
GIAI ĐOẠN 2010-2012 Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC BÓ MƯỜI B
HUYỆN THUẬN CHÂU, TỈNH SƠN LA
Người thực hiện: Đào Xuân Hùng
Bó Mười: 2011
CẤU TRÚC CỦA SÁNG KIẾN
PHẦN MỞ ĐẦU
Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC BÓ MƯỜI B HUYỆN THUẬN CHÂU
TỈNH SƠN LA
Chương 3

MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
GIAI ĐOẠN 2010-2012 Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC BÓ MƯỜI B
HUYỆN THUẬN CHÂU, TỈNH SƠN LA
1. Lí do chọn sáng kiến
Giáo dục - Đào tạo giữ vai trò đặc biệt cần thiết đối với sự phát triển của mỗi quốc gia, mỗi con người và của toàn xã hội...
Nhà nước ta, từ rất lâu đã nhận thức được rất rõ vai trò, vị trí của giáo dục – đào tạo đối với sự phát triển. Giáo dục - Đào tạo luôn được Đảng và Nhà nước ta coi là "Quốc sách hàng đầu" và khẳng định “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển”. Đặc biệt, trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Đảng ta đã khẳng định: "Nguồn lực lớn nhất, quý báu nhất của chúng ta là con người Việt Nam, trong đó có tiềm lực trí tuệ"...
Tại Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần II (khoá VIII), Đảng ta tiếp tục khẳng định: "Giáo dục - Đào tạo là quốc sách hàng đầu", và khẳng định mục tiêu cơ bản của giáo dục là xây dựng con người và một thế hệ gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc; ...
Nghị quyết số 40/2000/QH10 ngày 09/12/2000 về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông cho thấy: Trong quá trình giảng dạy, đa số giáo viên đã lĩnh hội tương đối đầy đủ tinh thần của cuộc cải cách này và đã triển khai đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tập trung vào học sinh. Tuy nhiên, một bộ phận giáo viên tuổi cao, tiếp cận với công cuộc đổi mới về giáo dục của đất nước còn chậm. Đặc biệt là một số giáo viên ở những vùng khó khăn như các tỉnh miền núi, vùng cao, vùng sâu, biên giới còn hạn chế về trình độ chuyên môn. Do đó, chất lượng dạy và học ở các trường phổ thông mà đặc biệt là bậc học Tiểu học thấp hơn so với các trường vùng thị trấn, thị xã và các tỉnh miền xuôi.
Thực tế chất lượng đội ngũ giáo viên ở trường Tiểu học Bó Mười B thuộc huyện Thuận Châu trong những năm gần đây cho thấy, đội ngũ giáo viên của trường còn có nhiều hạn chế, bên cạnh đó lại chưa được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường. Thực trạng trên dẫn đến, chất lượng giáo viên của trường chưa đáp ứng được với yêu cầu giáo dục hiện nay. Đứng trước thực trạng đó với tư cách là Hiệu trưởng nhà trường, tôi nhận thấy rằng: muốn nâng cao chất lượng dạy học thì việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là nhân tố quyết định sự thành công của việc đổi mới hoạt động dạy học trong nhà trường. Đây cũng chính là lý do để tôi chọn đề tài: Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên giai đoạn 2010-2012 ở trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận và tìm hiểu thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên nhà trường, đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu trong giai đoạn 2010 - 2012.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Bó Mười B thuộc huyện Thuận Châu.
- Phạm vi nghiên cứu: Trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu.
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Phương pháp phân tích - tổng hợp
Phương pháp khảo sát - thống kê
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận về hoạt động quản lý nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường Tiểu học;
- Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Bó Mười B thuộc huyện Thuận Châu trong những năm gần đây;
- Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu trong giai đoạn 2010 - 2012.
6. Giả thuyết khoa học
Hiện nay chất lượng đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Bó Mười B thuộc huyện Thuận Châu chưa đáp ứng được yêu cầu dạy học của nhà trường. Nếu áp dụng các biện pháp được đề tài đề xuất sẽ nâng cao được chất lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường trong thời gian tới.
7. Những đóng góp của đề tài
Định hướng cho hoạt động quản lý phát triển đội ngũ giáo viên của nhà trường. Chất lượng đội ngũ giáo viên, hoạt động dạy và học tại trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu được nâng cao.
8. Kế hoạch nghiên cứu
- Tháng 8/2010: Thu thập tài liệu, xử lý tài liệu
- Tháng 9/2010: Viết đề cương nghiên cứu.
- Tháng 5/2011: Hoàn thành đề tài.
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
1.1. Quản lý chất lượng đội ngũ giáo viên
1.1.1.Khái niệm quản lý
1.1.2. Quản lý giáo dục
1.1.3. Quản lý nhà trường
1.1.4. Quản lý chuyên môn
1.1.5. Quản lý đội ngũ giáo viên
1.2. Khái niệm Giáo viên và Giáo viên Tiểu học
1.3. Nhiệm vụ của Giáo viên tiểu học (Điều 31 Điều lệ trường Tiểu học)
1.4. Hiệu trưởng và tiêu chuẩn, nhiệm vụ, quyền hạn của Hiệu trưởng
trường Tiểu học
1.5. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên
1.6. Chất lượng giáo viên Tiểu học
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC BÓ MƯỜI B HUYỆN THUẬN CHÂU
TỈNH SƠN LA
2. 1. Một vài nét về điều kiện tự nhiên – xã hội của địa phương và nhà trường
2.1.1. Đặc điểm vị trí, địa lý dân cư­­
Bó Mười là một xã khu vực II của huyện Thuận Châu nằm tiếp giáp với 4 xã bạn.
Phía Đông giáp với xã Mường Bú huyện Mường La.
Phía Tây giáp với xã Tông Cọ
Phía Nam giáp với xã Chiềng Đen – Thành Phố Sơn La
Phía Bắc giáp với xã Mường Khiêng.
Với tổng diện tích tự nhiên là 6174,8 ha.
Tổng số dân là 7249 người.
Gồm 02 dân tộc anh em đó là: Kinh, Thái.
2.1.2. Tình hình kinh tế – xã hội của xã Bó Mười
Xã Bó Mười mặc dù là một xã vùng 2 cách trung tâm huyên 21 km nh­ưng còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế - văn hoá - xã hội, sản xuất nông nghiệp chiếm 96%. Đời sống vật chất và tinh thần còn nhiều hạn chế. Một số bản thuộc xã vẫn còn nhiều hủ tục lạc hậu.
2.1.3. Tình hình nhà trường
Trư­ờng tiểu học Bó Mười B là trư­ờng vùng II thuộc địa bàn xã Bó Mười, có tổng diện tích là 9.800m2 đư­ợc chia làm 2 điểm trường, điểm trường lẻ cách trung tâm 3,5km.
Nhà trường có 16 cán bộ giáo viên, trong đó: Ban giám hiệu 02; Nhân viên hành chính, bảo vệ và thư viện: 01; Giáo viên chuyên: 01; Giáo viên văn hóa: 12. Trường có 15 lớp với 369 học sinh. Năm học 2009 - 2010 nhà trường có những thuận lợi và khó khăn sau:
2.1.3.1. Thuận lợi: Nhà trường luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo huyện, phòng Giáo dục, Đảng uỷ xã và nhân dân địa phương. Phần lớn phụ huynh học sinh đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục đối với con em mình, 100% giáo viên nhiệt tình tham gia công tác, có tâm huyết với nghề. Trường có Chi bộ độc lập. Hầu hết số học sinh đều ở gần trường, các em đều ngoan, hiếu học. Việc duy trì sĩ số được đảm bảo ổn định. Cơ sở vật chất nhà trường tạm ổn định
2.1.3.2. Khó khăn:
Lực lượng giáo viên phần lớn là nữ. Một số giáo viên có con nhỏ, một số khác tuổi cao có khó khăn về đi lại vì trường ở xa trung tâm. Trường thuộc vùng 2, nên 100% học sinh là con em dân tộc Thái. Học sinh di dân về xã vì dòng điện khá đông (trên 70 em).
Đời sống của nhân dân trong địa bàn còn nghèo. Nhận thức của một số phụ huynh chưa cao, chưa thật sự quan tâm đến việc học tập của con em mình, còn phó thác trách nhiệm cho nhà trường. Hoàn cảnh kinh tế một số gia đình học sinh còn khó khăn, tệ nạn xã hội (cờ bạc, nghiện hút, trộm cắp,…) nơi trường đóng còn nhiều. Trang thiết bị phục vụ cho dạy và học còn thiếu, không đảm bảo dẫn đến công tác chỉ đạo còn gặp nhiều khó khăn.
2.2. Thực trạng công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên của nhà
trường đã làm trong những năm trước đây
Nhà trường đã có kế hoạch tổ chức sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề cho giáo viên theo lịch 01 lần/tuần, 04 lần/tháng nhưng thực sự chất lượng cao còn hình thức chủ nghĩa. Có tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm học tập lẫn nhau về phương pháp dạy học theo hướng tích cực nhưng chưa có hiệu quả.
Do vậy, chất lượng giáo viên còn yếu, chưa đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay. Thể hiện qua các bảng khảo sát sau đây:
Bảng 1. Thống kê trình độ đội ngũ giáo viên năm học 2009 – 2010
Qua bảng tổng hợp cho thấy trình độ của đội ngũ giáo viên nhà trường chưa đáp ứng được yêu cầu công tác dạy - học hiện nay.
Bảng 2. Chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên năm học 2009 – 2010
Qua bảng tổng hợp cho thấy chất lượng đội ngũ giáo viên còn rất thấp.
Bảng 3. Chất lượng học tập của học sinh năm học 2009 – 2010
Qua bảng số liệu về chất lượng học tập của học sinh cho thấy: chất lượng học tập của học sinh còn thấp, việc chú trong nâng cao chất lượng
giảng dạy (chuyên môn) cho đội ngũ giáo viên là rất cần thiết.
Tóm lại, trên cơ sở lý luận nghiên cứu ở Chương 1 và thực trạng chất
lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường cũng như thực trạng công tác chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên nhà trường đã làm và thực hiện trong những năm qua, tôi đã mạnh dạn đánh giá như sau:
2.3. Đánh giá chung
2.3.1. Ưu điểm
- Ban giám hiệu nhà trường nhiệt tình, năng động, có kinh nghiệm trong công tác quản lý.
- Đội ngũ giáo viên có tinh thần đoàn kết, thống nhất cao trong nội bộ.
- Đội ngũ giáo viên có tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm túc nội quy, quy chế chuyên môn.
2.3.2. Những hạn chế còn tồn tại
- Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đa số giáo viên không đồng đều. Một số giáo viên năng lực còn nhiều hạn chế.
- Trình độ nhận thức còn chậm, yếu, một số giáo viên chưa thật sự tâm huyết với nghề.
- Việc tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt còn yếu mang tính hình thức, chống đối.
- Trình độ nhận thức của học sinh còn nhiều hạn chế (100% học sinh là người dân tộc).
- Học sinh chưa có ý thức tự giác trong học tập.
- Đồ dùng, trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn, chất lượng không đảm bảo, thiếu độ chính xác.
2.4. Nguyên nhân dẫn đến chất lượng chuyên môn của giáo viên trường tiểu học Bó Mười B chưa đảm bảo theo tiêu chí
Thứ nhất: Về nhận thức
Thứ hai: Công tác phát triển đội ngũ giáo viên
Thứ ba: Hoạt động quản lý chuyên môn
Chương 3
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
GIAI ĐOẠN 2010-2012 Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC BÓ MƯỜI B
HUYỆN THUẬN CHÂU, TỈNH SƠN LA
Xuất phát từ cơ sở lý luận và cơ sở thực tế đồng thời qua phân tích thực tế công tác bồi dưỡng giáo viên, từ việc phân tích nguyên nhân trên là một hiệu trưởng tôi không khỏi băn khoăn suy nghĩ làm gì và làm như thế nào để chất lượng chuyên môn của nhà trường có thể tốt hơn đáp ứng được phần nào trong công cuộc nâng cao chất lượng giáo dục hiên nay.
Sau đây tôi xin đưa ra một vài biện pháp, kinh nghiệm đúc rút được trong việc nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên mà tôi đã áp dụng thành công trong năm học 2009 - 2010 tại trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La.
3.1. Chỉ đạo chặt chẽ công tác xây dựng lập kế hoạch chuyên môn
3.2. Quản lý chặt chẽ việc thực hiện quy chế chuyên môn
3.3. Xây dựng kế hoạch, tổ chức quản lý, chỉ đạo công tác tự học, bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
3.4. Tăng cường dự giờ thăm lớp là một biện pháp quan trọng công tác bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên của nhà trường
3.5. Tổ chức kiểm tra, đánh giá chất lượng chuyên môn
3.6. Kết quả thực hiện các biện pháp
Cụ thể các biện pháp.
3.1. Chỉ đạo chặt chẽ công tác xây dựng lập kế hoạch chuyên môn
3.1.1. Mục đích
Đây là việc làm hết sức quan trọng bởi vì: có lập được kế hoạch chuyên môn, người quản lý mới xác định được mục tiêu cần đạt, mới đề ra được các biện pháp thực hiện để triển khai tới toàn thể các đồng chí giáo viên trong Hội đồng, đồng thời kế hoạch chuyên môn được xây dựng tốt sẽ giúp cho người quản lý làm việc khoa học và đạt hiệu quả cao hơn.
3.1.2. Nội dung thực hiện
- Sau khi có kế hoạch chung của nhà trường Hiệu trưởng giao cho Phó hiệu trưởng chuyên môn xây dựng kế hoạch và chỉ đạo các tổ khối chuyên môn xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn của tổ, khối mình phụ trách.
- Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch giảng dạy của từng cá nhân.
3.1.3. Cách thức thực hiện
- Nhận thức được tầm quan trọng của công tác này, Ban giám hiệu giao cho các đơn vị xây dựng kế hoạch chung và kế hoạch thực hiện tác chiến, đồng thời chú trọng tới khâu chỉ đạo, kiểm tra giám sát thực hiện kế hoạch của các đơn vị, cá nhân trong toàn trường.
- Thành lập tổ nghiệp vụ của nhà trường bao gồm các đồng chí trong Ban giám hiệu, chủ tịch Công đoàn, Đoàn thanh niên, các tổ trưởng tổ chuyên môn, các đồng chí giáo viên giỏi cấp tỉnh, cấp huyện; đồng chí Hiệu trưởng làm trưởng ban.
- Nắm bắt tình hình chất lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường.
- Tìm nguyên nhân, thực trạng để từ đó đề ra mục tiêu cần đạt cũng
như giải pháp thực hiện.
- Sau khi có kế hoạch bồi dưỡng cụ thể để tiến hành kiểm tra tốt, toàn thể hội đồng sư phạm giúp đỡ đồng chí giáo viên nắm bắt được nội dung cần bồi dưỡng, thời gian bồi dưỡng, hình thức bồi dưỡng, nội dung chủ yếu: trao đổi về phương pháp dạy học, dự giờ thao giảng, rút kinh nghiệm, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng dạy học, bồi dưỡng giáo viên giỏi, sinh hoạt chuyên đề.
3.1.4. Điều kiện thực hiện
- Ban giám hiệu phải căn cứ vào khung chương trình và nhiệm vụ, biên chế năm học.
- Trong quá trình xây dựng và thực hiện kế hoạch có thể có những điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
- Kế hoạch càng chi tiết, cụ thể thì việc chỉ đạo và quản lý nâng cao chất lượng càng có hiệu quả và có tính hiệu lực cao.
3.2. Quản lý chặt chẽ việc thực hiện quy chế chuyên môn
3.2.1. Mục đích
Đưa việc thực hiện quy chế chuyên môn vào nề nếp là việc bắt buộc của người quản lý nhà trường.
3.2.2. Nội dung thực hiện
- Ban giám hiệu cần phân công hiệu phó chịu trách nhiệm chính về việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện quy chế chuyên môn của đội ngũ giáo viên trong nhà trường.
3.2.3 Cách thức thực hiện
- Giao cho các tổ trưởng chuyên môn theo dõi thường xuyên và tổ trưởng chịu trách nhiệm trước Ban giám hiệu về kế hoạch của tổ. Hiệu trưởng duyệt kế hoạch, yêu cầu tổ thực hiện, có báo cáo định kỳ theo tuần, tháng, học kỳ, thường xuyên bổ sung, điều chỉnh cho hợp lý, rút kinh nghiệm kịp thời, giải quyết vấn đề cho phù hợp, đạt hiệu quả tốt nhất.
- Đối với giáo viên: Ban giám hiệu theo dõi, yêu cầu các tổ, các
thành viên với các kế hoạch tuần, tháng như: phiếu báo giảng, việc thực
hiện phân phối chương trình, hồ sơ sổ sách theo quy định.
- Soạn giảng có chất lượng, theo mẫu quy định, có đổi mới phương pháp sao cho phù hợp với đối tượng học sinh, đảm bảo chính xác, khoa
học, đúng phương pháp.
- Phải có sự kiểm tra của tổ trưởng, khối trưởng, ban giám hiệu bằng nhiều hình thức như thường xuyên, đột xuất theo kế hoạch đề ra (4 lần / học kỳ).
- Nề nếp sinh hoạt chuyên môn, quy định lịch sinh hoạt cụ thể vào chiều thứ 5 của tuần thứ 2 và 3 trong tháng với nội dung cần thiết nhằm tháo gỡ khó khăn trong quá trình dạy - học của giáo viên như: thực hiện chương trình, đổi mới phương pháp dạy - học theo hướng tích cực; tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp, tổ chức dạy tự chọn...
- Đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên theo quy định.
- Quản lý việc thực hiện theo thời khoá biểu.
- Kiểm tra chương trình, cho điểm theo đúng quy chế, đúng thời gian quy định.
3.2.4. Điều kiện thực hiện
- Cơ cấu tổ chức của Ban giám hiệu nhà trường phải chặt chẽ, hoạt động có quy củ, đúng kế hoạch, đúng quy chế.
- Hướng dẫn giáo viên nghiên cứu khoa học để ứng dụng vào thực tiễn có hiệu quả.
- Các tổ chuyên môn phải có nội dung sinh hoạt đa dạng, phong phú, có chất lượng.
- Đội ngũ giáo viên phải có tinh thần tự giác, tích cực.
3.3. Xây dựng kế hoạch, tổ chức quản lý, chỉ đạo công tác tự học, bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
3.3.1. Mục đích
Chỉ đạo nề nếp sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề để thực hiện tốt kế
hoạch dự giờ thăm lớp vào các ngày lễ, hội, đồng thời chỉ đạo công tác tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên, nâng cao chuẩn đội ngũ giáo viên, chăm lo cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ giáo viên, khen thưởng kịp thời, tăng cường kiểm tra, đánh giá nâng cao hiệu quả, chất
lượng chuyên môn.
Việc bồi dưỡng là rất cần thiết vì đối với một số giáo viên đã có nhiều năm công tác, kiến thức họ được trang bị trước đây nay đã trở nên lạc hậu. nếu như không tiếp tục được tích luỹ trong hoạt động thực tiễn. Do đó, việc "giáo dục lại", "giáo dục tiếp" là điều kiện tất yếu nhằm đảm bảo con người khỏi bị tụt hậu.
3.3.2. Nội dung thực hiện
Phải tạo điều kiện cho giáo viên lâu năm có sự cập nhật kiến thức mới. Đối với giáo viên mới ra trường, tuy kiến thức được trang bị mới mang tính hiện đại nhưng lại thiếu kinh nghiệm và kỹ năng sư phạm nên việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng để nhằm tích luỹ trên những kinh nghiệm từ thực tế giảng dạy và nâng cao nghiệp vụ sư phạm là không thể thiếu được.
Như vậy, việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ phải thật sự thiết thực và phục vụ cho công tác giảng dạy của giáo viên và thực hiện tiêu chuẩn hoá đội ngũ giáo viên.
Việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, nâng cao năng lực chuyên môn, khả năng sư phạm cũng như khả năng nghiên cứu khoa học tham gia các hoạt động khác trong nhà trường.
- Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao kiến thức qua bạn bè, đồng nghiệp và tài liệu tham khảo.
- Việc thực hiện kế hoạch dự giờ thăm lớp: đây là biện pháp để đánh giá chất lượng giáo viên, do đó nhà trường luôn có kế hoạch rất cụ thể cho quá trình dự giờ trong từng tháng, từng tuần, từng đợt thi đua.
- Quản lý sinh hoạt theo các chuyên đề nhằm thống nhất quy trình và
phương pháp giảng dạy của các môn học cho phù hợp với từng đối tượng
học sinh.
- Tổ chức tốt các ngày hội, ngày lễ tạo niềm vui, niềm hứng thú cho giáo viên và học sinh.
- Công tác bồi dưỡng giáo viên chủ nhiệm: Đây là công việc rất quan trọng, vì ngoài nhiệm vụ dạy học còn nhiệm vụ chăm sóc và nuôi dưỡng học sinh.
- Tổ chức công tác tự học, tự bồi dưỡng trong nhà trường, trước hết là giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức tác phong của người thầy, nhận thức đúng đắn vai trò của người thầy “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương về đạo đức, tự học và sáng tạo”, "trọng trách thật lớn lao song cũng rất nặng nề". Để có động cơ định hướng đúng đắn trong công tác, việc bồi dưỡng giáo viên trong trường phải được đa dạng hoá dưới nhiều hình thức khác nhau như: tổ chức chuyên đề thi giáo viên giỏi, đăng ký giờ dạy tốt, dự giờ, rút kinh nghiệm, học tập đồng nghiệp và nghiên cứu tài liệu... cũng là những hình thức tự học, tự bồi dưỡng của mỗi cá nhân nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ.
3.3.3. Cách thức thực hiện
- Hình thức sinh hoạt chuyên môn thường xuyên được cải tiến, việc đánh giá rút kinh nghiệm cho nội dung sinh hoạt chuyên môn phải thực sự rõ ràng, chính xác.
- Hình thức dự giờ luôn được cải tiến như: dự giờ đột xuất, dự giờ có báo trước thì việc đánh giá cần đi sâu vào ý thức chuẩn bị bài có chu đáo không? Đối với dự giờ đột xuất thì có thể dự ở bất cứ thời điểm nào trong ngày, có thể là tiết học hoặc hoạt động ngoài giờ lên lớp hoặc tự chọn... Qua đó đánh giá khả năng, năng lực dạy học (chuyên môn) của giáo viên; sau mỗi tiết dự giờ thăm lớp cần kiểm tra, đánh giá chất lượng học sinh và rút kinh nghiệm.
- Thông qua các cuộc họp của Chi bộ giúp mỗi cán bộ, Đảng viên
nhận thức đúng đắn về công tác bồi dưỡng chuyên môn và đổi mới
phương pháp dạy học theo hướng tích cực, từ đó có ý thức nêu cao vai trò
tiên phong trong công tác của mình.
- Thông qua các hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường như: Công đoàn, Đoàn thanh niên, tổ chuyên môn làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền giúp cho mỗi giáo viên sẽ nhận thức đúng đắn về công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và đổi mới hình thức, nội dung, phương pháp dạy học, sẽ giúp cho cả quá trình thực hiện nhận được sự đồng tình, sự nhất trí cao của tập thể Hội đồng sư phạm.
3.3.4. Điều kiện thực hiện
- Ban giám hiệu phải là người đầu tàu, gương mẫu cho giáo viên học theo, phải kiểm tra, giám sát chặt chẽ các kế hoạch đã đề ra.
- Bản thân mỗi giáo viên phải nêu cao tinh thần, biết phát huy năng lực của mình, luôn có ý thức tự học, tự bồi dưỡng. Để đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ mới, để thực hiện chiến lược phát triển giáo dục là phải đặc biệt chăm lo đào tạo, bồi dưỡng và chuẩn hoá đội ngũ giáo viên cả về chính trị tư tưởng, đạo đức và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ. Nhà trường cần phải khuyến khích, tạo mọi điều kiện cho đội ngũ giáo viên tiếp tục học tập để nâng cao trình độ học vấn. Hàng năm cán bộ, giáo viên phải được tham gia các lớp học bồi dưỡng nghiệp vụ do Sở Giáo dục - Đào tạo tổ chức (đặc biệt là chương trình sách giáo khoa mới) hoặc các lớp đào tạo khác.
Bồi dưỡng, tự bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ gồm:
- Phương pháp giảng dạy
- Nâng cao kiến thức chuyên môn
- Mở rộng kiến thức liên quan: tin học, ngoại ngữ
Bồi dưỡng, tự bồi dưỡng về giáo dục gồm:
- Công tác chủ nhiệm
- Giáo dục đạo đức cho học sinh
- Giáo dục truyền thống, giáo dục nghề nghiệp
Mỗi giáo viên phải nhận thức được vấn đề tự học, tự bồi dưỡng để
nâng cao trình độ, cập nhật kiến thức nếu không sẽ bị tụt hậu. Bồi dưỡng, tự bồi dưỡng để có thêm vốn kiến thức, vốn hiểu biết, vốn sống cho mình, chính điều này sẽ làm phong phú, sinh động, cuốn hút hơn đối với người học qua các bài giảng của mỗi giáo viên đứng trên bục giảng.
Cần phải xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, tự bồi dưỡng hàng năm cho giáo viên, cần xác định rõ:
- Nội dung bồi dưỡng, tự bồi dưỡng
- Thời gian bồi dưỡng, tự bồi dưỡng
- Hình thức bồi dưỡng, tự bồi dưỡng
- Đối tượng bồi dưỡng, tự bồi dưỡng
Bên cạnh đó, nhà trường nên phát động phong trào thi đua tự học, tự bồi dưỡng rộng khắp trong toàn trường, có động viên khen thưởng đối với những giáo viên giỏi, có sáng kiến được áp dụng trong giảng dạy, ngược lại những giáo viên không chịu tu dưỡng rèn luyện, chậm tiến phải cương quyết bắt buộc đi "đào tạo lại" hoặc chuyển công tác khác.
Đẩy mạnh tự học, tự bồi dưỡng không những nâng cao trình độ chuyên môn mà còn trau rồi phẩm chất đạo đức, nâng cao chất lượng đội ngũ rất có hiệu quả.
3.4. Tăng cường dự giờ thăm lớp là một biện pháp quan trọng công tác bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên của nhà trường
3.4.1. Mục đích
- Giúp giáo viên phải có ý thức trách nhiệm hơn và nghiêm túc hơn trong việc thực hiện quy chế chuyên môn, nâng cao chất lượng dạy học.
- Giúp cho giáo viên có hướng tự bồi dưỡng chuyên môn.
- Tổ chuyên môn có kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên yếu.
3.4.2. Nội dung thực hiện
- Qua dự giờ thao giảng, từ đó cả người dạy và người dự đều rút ra những điều cần thiết cho chuyên môn, cho bản thân.
- Qua việc dự giờ thăm lớp, nhà trường nắm bắt được chất lượng đội
ngũ, thấy được điểm mạnh, điểm yếu của đội ngũ từ đó có kế hoạch chỉ đạo cụ thể, giúp cho giáo viên có hướng vươn lên trong công tác chuyên môn.
3.4.3. Cách thức thực hiện
- Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch dự giờ cụ thể bằng nhiều hình thức như: dự giờ qua thao giảng, dự giờ đột xuất hoặc dự giờ báo trước.
- Ngay từ đầu năm học, nhà trường có kế hoạch dự giờ khảo sát toàn bộ giáo viên để kịp thời uốn nắn những mặt còn hạn chế, phát huy mặt mạnh để có kế hoạch bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn với từng đối tượng cụ thể.
- Phát động các phong trào thi đua nhân các ngày lễ như: 20/11, 22/12, 8/3, 26/3... để từ đó giáo viên có thể học tập, rút kinh nghiệm lẫn nhau, qua đó đánh giá chất lượng chuyên môn. Đồng thời, lựa chọn đội ngũ nòng cốt chuyên môn và mọi thành viên có ý thức phấn đấu để đạt chất lượng cao hơn trong dạy học.
- Dự giờ thường xuyên với nhiều hình thức khau nhau, qua đó có thể phân loại chất lượng chuyên môn của từng cá nhân về nội dung, kiến thức, phương pháp lên lớp, tư thế, đạo đức, tác phong nghề nghiệp, ý chí phấn đấu.
- Qua các đợt thao giảng, lựa chọn những giáo viên giỏi ở các tổ chuyên môn để có kế hoạch bồi dưỡng dự thi giáo viên giỏi các cấp.
- Cử một số đồng chí giáo viên khá, giỏi thực hiện một số giờ dạy mẫu để Ban giám hiệu, giáo viên khác dự, trao đổi, tham khảo, học tập rút kinh nghiệm lẫn nhau để thống nhất phương pháp.
3.4.4. Điều kiện thực hiện
- Ban giám hiệu phải có kế hoạch chỉ đạo cụ thể tới các tổ chuyên môn.
- Việc dự giờ thăm lớp phải bố trí khoa học theo quy củ, nề nếp.
3.5. Tổ chức kiểm tra, đánh giá chất lượng chuyên môn
3.5.1. Mục đích
Bất cứ công việc nào, muốn đạt được kết quả tốt và đáp ứng mục tiêu đặt ra thì đều phải tiến hành kiểm tra, đánh giá. Qua việc kiểm tra, đánh
giá giúp cho giáo viên thấy được mặt mạnh, mặt yếu của bản thân.
3.5.2. Nội dung thực hiện
Kiểm tra, đánh giá mọi mặt về chuyên môn của từng giáo viên, qua công tác này giúp cho giáo viên nhận ra mặt mạnh để phát huy, những mặt hạn chế cần khắc phục.
3.5.3. Cách thức thực hiện
- Lập kế hoạch theo dõi, kiểm tra việc thực hiện công tác tự học, tự bồi dưỡng của từng giáo viên, phân công trách nhiệm cho từng thành viên trong ban kiểm tra.
- Hình thức kiểm tra, đánh giá có thể đột xuất hoặc kiểm tra toàn diện đối với một số giáo viên.
3.5.4. Điều kiện thực hiện
- Ban giám hiệu phải có kế hoạch chỉ đạo cụ thể tới các tổ chuyên môn.
- Việc kiểm tra phải bố trí khoa học theo quy củ, nề nếp.
- Kiểm tra, đánh giá cách cho điểm học sinh.
- Kiểm tra, đánh giá hồ sơ sổ sách của giáo viên
- Kiểm tra chất lượng dạy và học của giáo viên, học sinh...
- Sau kiểm tra, đánh giá có tổng kết, báo cáo kết quả.
Vậy, muốn có hiệu quả cao trong công tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên là người quản lý cần biết hệ thống và phối hợp các phương pháp một cách hợp lý, có tác động hỗ trợ lẫn nhau nhằm làm cho công tác tự học, tự bồi dưỡng nâng cao chất lượng
chuyên môn cho đội ngũ giáo viên đạt hiệu quả cao.
3.6. Kết quả thực hiện các biện pháp
Trong năm học 2010 - 2011 trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận
Châu đã áp dụng các biện pháp trên vào công tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên và đã thực sự đem lại hiệu quả cao, chất lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường đã nâng lên cao hơn hẳn so với năm học 2009 - 2010. Kết quả được thể hiện qua bảng khảo sát
sau đây:
Bảng 1. Thống kê trình độ đào tạo của đội ngũ giáo viên
Bảng 2. Chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên
Bảng 3. Chất lượng học tập của học sinh
So sánh kết quả khi chưa áp dụng biện pháp và sau khi áp dụng biện pháp Ban giám hiệu nhà trường chúng tôi đã khẳng định rằng các biện pháp trên đây đã thực sự đem lại hiệu quả cho công tác nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên của trường Tiểu học Bó Mười B
Qua nghiên cứu lý luận và thực hiện đề tài: " Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên giai đoạn 2010-2011 ở trường Tiểu học Bó Mười B huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La”, trên cơ sở lý luận và thực tiễn, tôi nhận thấy:
- Công tác bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên với nội dung đổi mới phương pháp dạy học là hướng đi đúng đắn, tích cực đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của đông đảo giáo viên, phụ huynh học sinh trong nhà trường. Thông qua việc bồi dưỡng giúp đội ngũ giáo viên có thêm nhận thức về tầm quan trọng của công tác tự học, tự bồi dưỡng là việc làm thường xuyên của mỗi nhà trường, mỗi giáo viên.
- Đội ngũ giáo viên là lực lượng quan trọng, chủ yếu trong nhà trường, là yếu tố quyết định đến sự nghiệp phát triển của nhà trường: người quản lý phải coi việc bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên là một nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt quá trình chỉ đạo.
- Việc bồi dưỡng nâng cao chất lượng cho đội ngũ giáo viên là một việc làm cần thiết, có ý nghĩa thực tiễn lớn, trách nhiệm này thuộc về ngành giáo dục nói chung và cũng là trách nhiệm của nhà trường nói riêng. Vì chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên có tầm quan trọng và là nhân tố quyết định đối với chất lượng học tập của học sinh.
KẾT LUẬN
- Việc đề ra các biện pháp có khả thi nhằm giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả, sẽ giúp cho việc quản lý nâng cao chất lượng chuyên môn góp phần khẳng định vị trí của nhà trường, từ đó giải quyết được các mâu thuẫn trong chuyên môn, trong quan điểm công tác tạo được sự tự tin, thế đứng vững vàng cho giáo viên công tác, uy tín của người giáo viên với phụ huynh và học sinh được nâng cao.
- Qua việc nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên sẽ
tạo điều kiện cho mỗi giáo viên ngày một nâng cao chất lượng giảng dạy (chuyên môn), say mê trong công tác và học tập; xây dựng được nề nếp chuyên môn của giáo viên và học sinh.
- Nói đến việc nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên là việc làm đầy khó khăn, phức tạp, đòi hỏi người lãnh đạo trong nhà trường phải có tinh thần trách nhiệm, kỷ cương, phép tắc đối với mọi thành viên để họ thực sự là người giáo viên yên tâm, phấn khởi, tâm huyết với nghề, có kỷ luật, có trí tiến thủ vươn lên, tự giác trong công việc, xứng đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
Cảm ơn
các thầy cô giáo