Bai tap chuong 5

CHƯƠNG V.SÓNG ÁNH SÁNG
LÝ THUYẾT
1. Sự tán sắc ánh sáng
Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tích một chùm ánh sáng phức tạp các chùm sáng đơn sắc.
Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Mỗi ánh sáng đơn sắc có một màu gọi là màu đơn sắc.
Mỗi màu đơn sắc có một bước sóng xác định.
+ Kết quả thí nghiệm về sự tán sắc ánh sáng của Niutơn: hiện tượng tán sắc ánh sáng là hiện tượng các tia sáng sau khi đi qua lăng kính không những bị lệch về phía đáy của lăng kính mà còn bị tách ra thành một dãy màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Màu đỏ bị lệch ít nhất, màu tím bị lệch nhiều nhất.
+ Kết quả thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc: chùm sáng có màu xác định (chẳng hạn màu lục) khi đi qua lăng kính chỉ bị lệch về phía đáy của lăng kính mà không bị tán sắc.
thí về ánh sáng đơn sắc : muốn minh của ánh sáng đơn sắc hay minh xem kính có nhuộm màu cho ánh sáng hay không ?
Khi truyền qua các môi trường trong suốt khác nhau vận tốc của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh sáng thay đổi còn tần số của ánh sáng thì không thay đổi.
Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
Đỏ da cam vàng lục lam chàm tím

Bước sóng giảm, chiết suất tăng
Chiết suất của các chất trong suốt biến thiên theo màu sắc của ánh sáng và tăng dần từ màu đỏ đến màu tím.
: Hiện tượng tán sắc được ứng dụng trong máy quang phổ, giải thích hiện tượng tán sắc ánh sáng
2. Nhiễu xạ và giao thoa ánh sáng
a) Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng
Nhiễu xạ ánh sáng là hiện tượng ánh sáng không tuân theo định luật truyền thẳng, quan sát được khi ánh sáng truyền qua lỗ nhỏ hoặc gần mép những vật trong suốt hoặc không trong suốt.
Mỗi chùm ánh sáng đơn sắc là một chùm sáng có bước sóng và tần số xác định. Trong chân không, bước sóng của ánh sáng là: ( =
. Trong môi trường có chiết suất n, bước sóng ánh sáng là: (’ =

b) Hiện tượng giao thoa ánh sáng
Hiện tượng giao thoa ánh sáng là hiện tượng trong vùng hai chùm sáng gặp nhau xuất hiện những vạch sáng, vạch tối xen kẻ,song song cách đều..
Khi hai chùm sáng kết hợp gặp nhau chúng sẽ giao thoa với nhau: Những chổ hai sóng gặp nhau mà cùng pha với nhau, chúng tăng cường lẫn nhau tạo thành các vân sáng. Những chổ hai sóng gặp nhau mà ngược pha với nhau, chúng triệt tiêu nhau tạo thành các vân tối.
Nếu dùng ánh sáng trắng thì hệ thống vân giao thoa của các ánh sáng đơn sắc khác nhau sẽ không trùng khít với nhau: ở chính giữa, vân sáng của các ánh sáng đơn sắc khác nhau nằm trùng với nhau cho một vân sáng trắng gọi là vân trắng chính giữa. Ở hai bên vân trắng chính giữa, các vân sáng khác của các sóng ánh sáng đơn sắc khác nhau không trùng với nhau nữa, chúng nằm kề sát bên nhau và cho những quang phổ có màu như ở cầu vồng.
Hiện tượng giao thoa ánh sáng là bằng chứng thực nghiệm quan trọng khẵng định ánh sáng có tính chất sóng.
@ Điều kiện về nguồn kết hợp trong giao thoa ánh sáng :
-Hai nguồn phaỉ phát ra hai sóng ánh sáng có cùng bước soùng, cùng tần số, cùng chu kì.
-Hiệu số pha dao động của hai nguồn phải không đổi theo thời gian.
: giao thoa ánh sáng để sĩng ánh sáng
c) Bước sóng và màu sắc ánh sáng
+ Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một bước sóng xác định. Màu ứng với mỗi bước sóng của ánh sáng gọi là màu đơn sắc.
+ Mọi ánh sáng đơn sắc mà ta nhìn thấy đều có bước sóng trong chân không (hoặc không khí) trong khoảng từ 0,38(m (ánh sáng tím) đến 0,76(m (ánh sáng đỏ).
+ Ngoài các màu đơn sắc còn có các màu không đơn sắc là hỗn hợp của nhiều màu đơn sắc với những tỉ lệ khác nhau.
+ Bước sóng của ánh sáng rất nhỏ so với sóng cơ.
3. Quang phổ
* Máy quang phổ lăng kính
+: Máy quang phổ là dụng cụ phân tích chùm sáng có nhiều thành phần thành những thành phần đơn sắc khác nhau. Máy dùng để nhận biết các thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn