Bai gui

Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
1
PHẦN II
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA
TÂM LÝ HỌC SƯ PHẠM
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
2
CHƯƠNG V
TÂM LÝ HỌC DẠY HỌC
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
3
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
4
1. Khái niệm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
5
2. Đặc điểm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
6
Hoạt động đặc thù của con người
Được điều khiển bởi mục đích tự giác
(lĩnh hội những tri thức, KN, KX)
Những hình thức hành vi
Những dạng hoạt động nhất định
HOẠT
ĐỘNG
HỌC
1. Khái niệm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
7
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
8
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
9
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
10
2. Đặc điểm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
11
3.1. Hình thành động cơ học tập
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
12
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
13
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
14
3.2. Hình thành mục đích học tập
Mục đích HT là những tri thức, kĩ năng, kĩ xảo tồn tại trong từng tiết học, từng bài, từng phần, từng môn học
Hình thành mục đích HT
Mục đích HT không có sẵn, được hình thành dần trong quá trình HT
Mục đích HT thực sự chỉ có được khi con người bắt đầu hoạt động. Mỗi hoạt động tương ứng 1 mục đích
Để đạt mục đích tổng thể, trước hết phải đặt ra từng mục đích bộ phận riêng lẻ
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
15
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
16
Hình thức tồn tại khái niệm
Hình thức hành động học tập
HT vật chất
HT mã hoá
HT tinh thần
HTHĐ vật chất trên vật thật hoặc vật thay thế
HTHĐ tinh thần
HTHĐ với lời nói và các HT mã hoá khác
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
17
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
18
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
19
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
20
HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
Hoạt động cụ thể hoá
Hoạt động mã hoá
Hoạt động phân tích
Mô hình mã hoá hoàn toàn có tính quy ước
Mô hình tương ứng
Mô hình gần giống vật thật
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
21
1. Sự hình thành khái niệm
1.1. Khái niệm về khái niệm
Khái niệm là bản chất của sự vật, hiện tượng. Bản chất đó nằm trong chính sự vật, hiện tượng, con người phát hiện, nắm bắt được bản chất đó và gói gọn lại thành 1 từ, 1 cụm từ
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
22
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
23
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
24
1.2. Vai trò của khái niệm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
25
Thông qua hành động, hoạt động chủ thể chuyển chỗ ở của khái niệm từ ngoài vào trong, biến cái vật chất thành cái tinh thần
Chuyển logic khái niệm vào trong đầu của chủ thể hoạt động qua hoạt động chủ thể lĩnh hội kinh nghiệm xã hội lịch sử
Biến chúng thành tri thức, kinh nghiệm của cá nhân
1.3. Bản chất tâm lý của sự hình thành khái niệm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
26
1.4. Các giai đoạn, các bước hình thành khái niệm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
27
2. Sự hình thành kĩ năng
2.1. Khái niệm kĩ năng: Kĩ năng là khả năng vận dụng kiến thức (khái niệm, cách thức, phương pháp...) để giải quyết một nhiệm vụ mới
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
28
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
29
2.3. Sự hình thành kĩ năng
Biết cách tìm tòi để tìm ra yếu tố đã cho, yếu tố phải tìm và mối quan hệ giữa chúng
Hình thành một mô hình khái quát để giải quyết các đối tượng cùng loại
Xác lập được mối liên hệ giữa bài tập mô hình và khái quát và các kiến thức tương ứng
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
30
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
31
3. Sự hình thành kĩ xảo
3.1. Khái niệm kĩ xảo: Kĩ xảo là hành động đã được củng cố và tự động hoá nhờ luyện tập
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
32
3.2. Đặc điểm
Không bao giờ thực hiện đơn độc, tách rời khỏi hành động có ý thức phức tạp
Mức độ tham gia của ý thức ít
Không theo dõi bằng mắt, kiểm tra bằng cảm giác vận động
Động tác thừa, phụ bị loại trừ, những hoạt động cần thiết ngày càng chính xác, nhanh, tiết kiệm
Thống nhất tính linh hoạt và tính ổn định
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
33
1. Khái niệm về sự phát triển trí tuệ
Sự phát triển trí tuệ là sự biến đổi về chất trong hoạt động nhận thức
Sự biến đổi đó được đặc trưng bởi sự thay đổi cấu trúc cái được phản ánh và phương thức phản ánh chúng
Đối tượng phản ánh: hệ thống tri thức
Phương thức phản ánh: phương pháp học tập, lĩnh hội
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
34
Nội dung sự phát triển trí tuệ
Là sự biến đổi về chất
Giới hạn trong hoạt động nhận thức: phản ánh hiện thực khách quan
Vừa thay đổi cấu trúc cái được phản ánh, vừa thay đổi phương thức phản ánh chúng
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
35
2. Các chỉ số của sự phát triển
Tốc độ của sự định hướng trí tuệ
Tốc độ khái quát
Tính tiết kiệm của tư duy
Tính mềm dẻo của trí tuệ
Tính phê phán của trí tuệ
Sự thấm sâu vào tài liệu, sự vật, hiện tượng nghiên cứu
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
36
3. Quan hệ dạy học và sự phát triển trí tuệ
Dạy học và sự phát triển trí tuệ có mối quan hệ chặt chẽ, thống nhất biện chứng với nhau.
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN- ĐHQGHN
37
4. Tăng việc dạy học và phát triển trí tuệ
Tăng cường một cách hợp lý hoạt động dạy học
Hướng thay đổi một cách cơ bản nội dung và phương pháp của hoạt động dạy học