Bài giảng phản xạ ánh sáng

GIÁO ÁN GIẢNG DẠY
Giáo viên hướng dẫn : Trần Thị Cẩm Ly
Sinh viên thực tập : Nguyễn Thị Kiều My
Bộ môn : Vật lý
Tiết (theo chương trình) : 51
Tại lớp : 11A1
Ngày : 24/02/2016
Bài 27 PHẢN XẠ TOÀN PHẦN
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Trình bày được hiện tượng phản xạ toàn phần và nêu được điều kiện xảy ra hiện tượng này.
- Trình bày được cấu tạo trong cáp quang và nêu được ứng dụng của cáp quang.
2. Kỹ năng
- Vận dụng được công thức tính góc giới hạn phản xạ toàn phần.
- Giải thích một số hiện tượng trong thực tế
3. Thái độ
Học sinh có thái độ học tập tích cực, nghiêm túc, tham gia phát biểu xây dựng bài.
II. Kiến thức trọng tâm
Hiện tượng phản xạ toàn phần và điều kiện để có phản xạ toàn phần
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên
- Sách giáo khoa và sách bài tập vật lý 11 cơ bản.
- Tranh ảnh hình 27.1, 27.2.
- Dụng cụ thí nghiệm hình 27.1.
2. Học sinh
Ôn lại kiến thức về khúc xạ ánh sáng và phản xạ ánh sáng
IV. Tiến trình dạy – học
1. Ổn định lớp, kiếm tra bài cũ (5 phút)
- Phát biểu và viết biểu thức định luật khúc xạ ánh sáng?
- So sánh góc tới và góc khúc xạ khi cho ánh sáng truyền từ môi trường thủy tinh sang môi trường không khí?
2. Hoạt động dạy học
Đặt vấn đề (1 phút): Vào những ngày nắng nóng (lúc trưa nắng), mặt đường nhựa khô ráo, trời im gió nhưng nhìn từ xa có vẻ như ướt nước. Tại sao lại có hiện tượng đó, nguyên nhân của hiện tượng đó là gì? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi này. Bài 27. Phản xạ toàn phần.
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự truyền ánh sáng từ môi trường chiết quang hơn sang môi trường chiết quang kém.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản

15 phút
Bố trí thí nghiệm hình 27.1.
- Dụng cụ thí nghiệm: Tiến hành thí nghiệm với các dụng cụ sau:
+ Bảng chia độ
+ Nguồn sáng laze
+ Khối thủy tinh hình bán nguyệt.
- Tiến hành thí nghiệm:
+ Chiếu một chùm tia sáng hẹp tới mặt cong của bán trụ theo phương bán kính, lúc này tia sáng trùng với pháp tuyến của bán trụ tại điểm tới cho nên tia sáng truyền thẳng đi vào trong khối bán trụ, ta đi khảo sát sự truyền ánh sáng từ khối bán trụ đi vào không khí.
Yêu cầu học sinh trả lời câu C1
+ Ta tiến hành thí nghiệm tăng góc tới i và khảo sát sự thay đổi của tia khúc xạ và tia phản xạ.
Yêu cầu học sinh quan sát về tia khúc xạ, tia phản xạ tại các vị trí i nhỏ, i có giá trị đặc biệt và i lớn, chú ý độ sáng của hai tia và nhận xét.
- Khi góc tới
tia khúc xạ và phản xạ thay đổi như thế nào?



- Khi tăng dần góc tới i đến giá trị
thì tia khúc xạ và phản xạ thay đổi như thế nào?


- Khi
thì tia khúc xạ và phản xạ thay đổi ra sao?

Giáo viên nhận xét và kết luận: tia khúc xạ không còn nữa chứng tỏ toàn bộ tia tới đã bị phản xạ tại mặt phân cách. Hiện tượng này được gọi là hiện tượng phản xạ toàn phần. Và góc giới hạn để không còn tia khúc xạ gọi là góc giới hạn phản xạ toàn phần. Nó được xác định như thế nào, chúng ta đi qua phần 2. Góc giới hạn phản xạ toàn phần
Yêu cầu học sinh rút ra công thức tính igh.
Gợi ý:
- Dựa vào định luật khúc xạ ánh sáng:

- Khi

- Khi tăng dần góc tới i cho tới lúc tia khúc xạ là là ở mặt phân cách r=900 thì

- Rút ra công thức tính

Giáo viên nhận xét và rút ra kết luận.
Khi
, không có tia khúc xạ, toàn bộ tia sáng bị phản xạ gọi là hiện tượng phản xạ toàn phần.
Lưu ý: đây là trường hợp
(để học sinh dễ rút ra điều kiện có phản xạ toàn phần).
Quan sát cách bố trí thí nghiệm.







Học sinh quan sát thí nghiệm.









Học sinh trả lời câu C1: Khi chiếu tia sáng đi vào đúng bán kính thì góc tới sẽ bằng 0, do đó tia sáng truyền thẳng.
Học sinh