BÀI GIẢNG LẬP TRÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG VỚI JAVA ( Chương 2)

Chương 02
CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ LẬP TRÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG
Basic Concepts in OOP
Mục tiêu
Nắm vững một số định nghĩa trong OOP bao gồm:
Trừu tượng hóa dữ liệu.
Lớp, đối tượng, thể hiện.
Thông điệp và gửi thông điệp.
Tính bao đóng.
Tính kế thừa.
Tính đa hình
Nội dung
Kiểu dữ liệu trừu tượng (abstract data type)
Lớp-thể hiện- biến đối tượng
Thông điệp (message)
Tính bao đóng (encapsulation)
Tính kế thừa (inheritance)
Tính tương ứng bội-đa hình (polymorphism)
Lớp và đối tượng trong Java
2.1- Kiểu dữ liệu trừu tượng
Abstract Data Type.
Kết qủa của việc khái quát hóa các thực thể.

2.2- Lớp, Thể hiện, Biến đối tượng
POP: ADT dạng struct + các functions
OOP : class =
class: Hiện thực của một tập các đối tượng (object) cùng loại  Cùng mô tả, cùng hành vi.
Thể hiện – instance: Một thông tin về một đối tượng có trong bộ nhớ của chương trình.
Biến đối tượng (gọi tắt là đối tượng): Tham chiếu đến một thực thể của lớp.
2.3- Thông điệp, thông báo - Message
Send a message: Yêu cầu 1 đối tượng thực thi một hành vi.
Thí dụ:
x là một HOCSINH < Name, Age>
x.VietLyLich();
String S= x.getName();
int n= x.getAge();
2.4- Bao đóng - Encapsulation
Che dấu đi dữ liệu.
Bên ngoài chỉ tương tác được với đối tượng qua một số hành vi.
Hành vi giao tiếp (public, interface methods): Hành vi giúp đối tượng giao tiếp với môi trường.
Hành vi riêng/nội (private, internal): hành vi xử lý dữ liệu nội tại của đối tượng).
class NGƯỜI
Tên
NămSinh
TênNgườiYêu
....
TiêuHóa()
Nuốt()
Đi()
Đứng()
Chạy()
Nhẩy()
.......
getTen()
getNamSinh()
getTenNguoiYeu()
Bao đóng.....
Với khai báo này, bên ngoài có thể truy cập 2 thuộc tính mầu hay không?
Gợi ý khi thiết kế một lớp
Ta cần biết những thông tin gì về một đối tượng thuộc lớp này.  Dữ liệu mô tả.
Ta (bên ngoài) thực sự cần xử lý gì (động từ) trên đối tượng  Hành vi giao tiếp.
Để có được hành vi giao tiếp, có cần những xử lý thêm mà bên ngoài không cần biết hay không?  Hành vi nội.

Bài tập tại chỗ
Thiết kế lớp mô tả và xử lý một học sinh, biết rằng học sinh phải học 3 môn học.
2.5- Tính kế thừa- Inheritance
Kỹ thuật cho phép tái sử dụng code  Tiết kiệm công sức xây dựng + test.
Một lớp được thừa hưởng (data +code) từ lớp đã có.
Quan hệ lớp cha-lớp con.
Thừa kế đơn (single inheritance): Một lớp chỉ có thể có tối đa một lớp cha.
Thừa kế bội (đa thừa kế, multi-inheritance): Một lớp chỉ có thể có nhiều lớp cha.
Mỗi ngôn ngữ hỗ trợ khả năng thừa kế khác nhau: C++: đa thừa kế, Java, C#: đơn thừa kế.
Thừa kế...
RollNum
Score
getScore()
setSore(newScore)
......
class STUDENT
quan hệ
“là 1”
Chỉ phải
hiện thực
bằng này
Để được cái
tương đương
ID_Num
Name
YearOfBirth
Address
getID_Num()
setID_Num(newID)
......
class STUDENT
RollNum
Score
getScore()
setSore(newScore)
......
thừa
kế
tính
chất
riêng
Con = Cha + một tí
Kỹ thuật phân cấp thừa kế
(1) Liệt kê đặc điểm của các đối tượng cần quan tâm.
(2) Tìm tập giao của các tính chất giữa các lớp, tách tập giao này để xây dựng lớp cha.
(3) Đặt 1 tên gọi có ý nghĩa cho lớp cha.
(4) Phần còn lại sau khi tách tập giao là các lớp con.
Thừa kế - Bài tập làm tại chỗ
Phân tích phân cấp thừa kế cho các lớp:
Hàng điện máy
Hàng sành sứ < mã hàng, tên hàng, nhà sản xuất, giá, loại nguyên liệu>
Hàng thực phẩm
Thừa kế- Bài tập về nhà
Phân tích phân cấp thừa kế cho các đối tượng trong một học viện:
Nhân viên quản lý
Nhân viên nghiên cứu
Nhân viên phục vụ

2.6- Tính đa hình-Polymorphism
Kỹ thuật cho phép thay đổi nội dung của cùng một hành vi trong 2 lớp cha –con.
Bản chất: Sửa code của cùng một hành vi ở 2 lớp cha con để các code này khác nhau.
Thí dụ: Lớp SHAPE có hành vi Draw() nhưng ở ba lớp con RECTANGLE, TRIANGLE, CIRCLE han2h vi này phải được thể hiện khác nhau