Bai giang giai phau nguoi-Các giác quan

CHƯƠNG X. Các Cơ Quan Khác
Da
Mắt
Tai
Mũi xoang
Hầu họng
Da
Chức năng:
Cấu tạo:
Lớp biểu bì: có lớp tb chết bong đi và lớp tb mầm.
Lớp trung bì: có nang lông, tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi và các mm - tk.
Lớp hạ bì: có nhiều t/c mỡ, dễ di động.
Xúc giác.
Bài tiết mồ hôi đào thải
chất cặn bã, điều hoà thân nhiệt; tạo vitamin D.
Biểu bì
Trung bì
Hạ
bì
Nang lông
Tuyến bã
Tuyến mồ hôi
mỡ
mm -tk
Mắt
Chức năng:
Giúp chúng ta nhìn.
Thành phần:
Gồm nhãn cầu và các
thành phần phụ thuộc :
Hốc mắt: chứa nhãn cầu
Các cơ: giúp nhãn cầu
cử động.
Mi mắt: bảo vệ nhãn cầu
Tuyến lệ: tiết nước mắt.
Ống lệ: dẫn nước mắt xuống mũi.
Lông
mày
Mi
mắt
Nhãn
cầu
Hốc
mắt
Cơ
vận nhãn
Xoang
Não
Dây tk thị giác
Tuyến
lệ
Ống
lệ
hốc
mũi
Cấu Tạo Của Nhãn Cầu
Phần màng:
Gồm 3 lớp: củng mạc,
mac�h mạc và võng mạc.
Nằm trong hốc mắt, hình tròn, d khoảng 22 mm.
Phần trong suốt:
Giác mạc: úp lên phía truớc lòng đen (mống mắt)
Thuỷ tinh thể (nhân mắt)
là 1 thấu kính lồi 2 mặt, có t/d điều chỉnh xa - gần.
Thuỷ tinh dịch: trong , quánh, nằm trong giác mạc.
Kết mạc: là một màng
mỏng phủ CM và trong mi.
Kết mạc
Giác mạc
Củng
mạc
Đồng tử
Nhân mắt
Thủy tinh
dịch
Mống
mắt
Tai
Chức năng:
Thành phần:
Gồm tai ngoài, tai giữa và tai trong.
Thính giác ( nghe ).
Giữ thăng bằng cho cơ
thể ( tiền đình ).
Tai ngoài
Tai giữa
Tai trong
Tai Ngoài
Thành phần:
Ngăn giữa tai ngoài với
tai giữa là màng nhĩ.
Gồm vành tai và ống tai.
Cấu Tạo:
Ống tai: dài khoảng 3cm
Hướng chếch xuống dưới
và ra sau, có ống tiết chất nhờn để quện lấy bụi tạo
ráy tai.
Vành Tai: có nhiều vòng lồi lõm để tiếp nhận tiếng động dễ dàng và chính xác.
Vành tai
Ống tai
Màng nhĩ
Tai Giữa
Gồm 3 phần: Hòm nhĩ, Vòi nhĩ và xoang nhĩ.
Có 2 lỗ thông với tai trong.
Có 1 chuỗi 3 xuơng: búa, đe, bàn đạp để truyền xung động âm.
1 ống thông với mũi và họng (vòi Eustachi) để cân bằng áp lực.
1 ống thông với xoang chũm gọi là xào tạo.
Vòi
x. Búa - đe - bàn đạp
Tai trong
Là một ống chứa dịch
Tiền đình: là một túi, có tác dụng nhận tiếng động và giữ thăng bằng cho cơ thể.
Ốc tai: hình con ốc, có các tế bào thính giác, giúp chúng ta nghe.
3 ống bán khuyên: định hướng theo 3 chiều không gian, giúp định hướng và giữ thăng bằng cho cơ thể
Các nhánh của tế bào thần kinh tập hợp thành dây thần kinh đi lên não.
Tiền đình
Ốc tai
3 ống
Bán khuyên
Hoạt Động Sinh Lí Của Tai
Vành Tai: như một cái loa, hướng âm thanh truyền vào ống tai.
Sóng âm đập vào màng nhĩ, màng nhĩ rung, truyền xung động theo chuỗi xuơng vào tai trong.
Nội dịch trong tai trong rung động tác động lên các tế bào thần kinh thính giác tạo ra các xung động thần kinh, các xung động này truyền lên não giúp chúng ta nghe.
Xương
xoăn giữa
Xương
xoăn dưới
Mũi ngoài
Mũi là phần đầu của bộ máy hô hấp, có nhiệm vụ dẫn khí, ngửi và tham gia phát âm.
Có 2 hốc mũi, cách nhau bởi 1 vách ngăn đứng dọc do xương lá mía tạo thành
Hốc mũi có 3 x.xoăn và 3 ngách chia làm 2 khu:
Khu trên: màu vàng, chứa các TB TK khứu giác.
Khu dưới: bọc bởi niêm mạc giàu mạch máu, có td làm sạch, ấm, ẩm khí thở.
Hốc mũi
Vách ngăn
Mũi ngoài
Khu trên
(khứu giác)
Khu dưới
(dẫn khí)
Xoang
Nằm ở các xương mặt, giúp làm nhẹ và đóng vai trò hòm cộng hưởng khi phát âm.
Phía trước có xoang trán, xoang hàm, xoang sàng trước; phía sau có xoang sàng sau, xoang bướm.
Lớn nhất là xoang hàm.
Xoang trán
Xoang hàm
Xoang sàng
Xoang
bướm
Liên Quan Của Mắt, TMH, Xoang
Có mối liên quan chặt chẽ với nhau:
Nước mắt theo ống lệ đổ vào mũi
Mũi thông với hệ thống xoang mặt.
Tai giữa thông với lỗ mũi sau qua vòi Eustachi.
Dịch từ mũi xoang theo hầu họng xuống đường tiêu hoá.
Vì vậy các bệnh lý của TMHX thường liên quan với nhau.
Ống lệ tỵ
(mắt - mũi)
Mũi - xoang
Vòi Eutachi
(Tai - mũi)
Mũi - họng
Hầu Họng
Là ngã 3 của đường tiêu hoá và hô hấp; thông miệng với thực quản, mũi với thanh quản. Gồm 3 phần:
Tỵ hầu: sau mũi và trên màn hầu, có hạnh nhân hầu (VA), lỗ vòi Eustachi.
Khẩu hầu: màn hầu và lưỡi gà ở trên, nắp thanh quản ở dưới. 2 Amidals ở 2 bên của trụ màn hầu.
Thanh hầu: nằm phía sau của nắp thanh quản.
Màn hầu
Lưỡi
gà
Tỵ hầu
Khẩu hầu
Thanh hầu
Nắp thanh quản
Hoạt Động Của Hầu
Khi thức ăn từ miệng được lưỡi đẩy vào hầu:
Màn hầu co lại, đẩy lưỡi gàbịt kín đường lên mũi.
Nắp thanh quản đóng lại, bịt đường xuống thanh khí quản.
Thức ăn theo thực quản xuống dạ dày.
Khi cơ chế đóng mở không đúng, thức ăn lên mũi hoặc rơi vào đường hô hấp gây sặc.
Màn hầu
Lưỡi
gà
Hầu
Nắp thanh quản
Mũi
Thanh quản
Thực quản