Bài 9. Tổng hợp và phân tích lực. Điều kiện cân bằng của chất điểm

TT GDTX TH?CH TH?T
Đứng trên vai những người khổng lồ
Năm 1679, Niutơn bắt đầu viết cuốn "Những nguyên lý toán học của triết học tự nhiên", và 7 năm sau, vào năm 1686 ông hoàn thàn tác phẩm.
Với ba định luật chuyển động và định luật vạn vật hấp dẫn nổi tiếng, Niutơn đã xây dựng môn cơ học mà ngày nay chúng ta quen gọi là "Cơ học cổ điển".
Một điều lý thú là vào năm 1675, Niutơn đã xây dựng một lý thuyết ánh sáng
Năm 1704, Niutơn cho xuất bản cuốn "Quang học" của mình. Qua "Quang học", chúng ta được biết, để tạo ra được hiện tượng "màu sắc diệu kỳ"
Niutơn từ trần vào đêm 20 rạng ngày 21-3-1727. Thi hài ông được chôn cất trọng thể tại tu viện Oetminxtơ, lăng mộ các danh nhân nước Anh.
"Tóm bắt" được ánh sáng Mặt Trời!
NGUYÊN NHÂN NÀO GÂY RA CHUYỂN ĐỘNG ?
Đây là các thí dụ về chuyển động !
Tổng hợp và phân tích lực. Điều kiện cân bằng của chất điểm
Ba định luật Niutơn
Khối lượng và quán tính
Các lực cơ: Lực hấp dẫn, lực đàn hồi, lực ma sát, lực hướng tâm
Chuyển động ném ngang
Vì sao vật này đứng yên ,vật kia lại chuyển động? Vì sao vật kia chuyển động thẳng đều vật kia lại chuyển động có gia tốc ?
Để trả lời câu hỏi này,chúng ta hãy xét mối liên quan giữa chuyển động và lực
Nh� vật lí người Anh
I - Lực. Cân bằng lực
C1. Vật nào tác dụng vào mũi tên làm mũi tên bay đi ?
Vậy lực là gì ?

Các lực cân bằng là gì ?
1. Lực là đại lượng vectơ đặc trưng cho tác dụng của vật này lên vật khác mà kết quả gây ra gia tốc cho vật hoặc làm cho vật biến dạng

2. Các lực cân bằng là các lực khi tác dụng đồng thời vào một vật thì không gây ra gia tốc cho vật.
3. Đường thẳng mang vectơ lực gọi
là giá của lực
Đường thẳng mang véc tơ lực gọi là gì ?
4. Đơn vị của lực là niu tơn (N)

Đơn vị của lực là gì ?
Gía để
Sợi dây
Quả cầu
C2. Các lực nào tác dụng lên
quả cầu, các lực này do
vật nào gây ra?
Lực căng dây
T
1. Thí nghiệm
Thuyền chịu tác dụng của những lực nào ?
Hãy tìm vectơ tổng của 2 vectơ
2 roøng roïc
Sợi Dây
Tại O có những lực
nào?
Vì đây là 3 lực cân bằng nên khi thay thế 2 lực bằng 1 lực , thì lực đó có phương, chiều, độ lớn như thế nào ?
Nếu nối các đầu mút của ta sẽ được hình gì ?
C3. Nếu thay đổi độ lớn của thì khi vòng nhẫn đứng yên ta nối các đầu mút của ta sẽ được hình bình hành nữa không ?
Tổng hợp lực là gì
2. Định nghĩa
Tổng hợp lực là thay thế các lực tác dụng đồng thời vào cùng một vật bằng một lực có tác dụng giống hệt như các lực ấy.
Lực thay thế gọi là hợp lực.
Dùng quy tắc nào để tổng hợp lực, hãy phát biểu quy tắc đó ?
3. Quy tắc hình bình hành
Nếu hai lực đồng quy làm thành hai cạnh của một hình bình hành, thì đường chéo kẻ từ điểm đồng quy biểu diễn hợp lực của chúng :
C4. Trong trường hợp có nhiều lực đồng quy thì sử dụng công thức này như thế nào ?
Trong trường hợp có nhiều lực đồng quy ta tổng hợp 2 lực thành 1 lực sau đó tổng hợp lực này với lực thứ 3 cứ như thế chỉ còn một lực . Lực này là hợp lực của tất cả các lực
Muốn cho một chất điểm đứng cân bằng thì hợp lực tác dụng lên nó phải bằng không.
Ngược với bài toán tổng hợp lực là phân tích lực. Muốn phân tích một lực thành hai lực thành phần đồng quy theo quy tắc hình bình hành sẽ có rất nhiều nghiệm.
Vậy muốn giải bài toán này phải có thêm điều kiện gì ?
-Phân tích một lực thành hai lực theo hai phương đã biết .
-Phân tích một lực thành hai lực có độ lớn đã biết .
1. Định nghĩa
Phân tích lực là thay thế một lực bằng hai hay nhiều lực có tác dụng giống hệt như lực đó
2 . Chú ý
Chỉ khi biết một lực có tác dụng cụ thể theo hai phương nào thì mới phân tích lực đó theo hai phương ấy
Củng cố
Cho hai lực đồng quy có cùng độ lớn 10N.
a. Góc giữa hai lực bằng bao nhiêu thì hợp lực cũng có độ lớn bằng 10N ?
b. Vẽ hình minh hoạ
Khi  = 00
( F = 20 N )
Khi ? = 600
( F=17,3 N )
Khi ? = 900
( F =14,14 N )
Khi ? = 1200
( F =10 N )
Khi ? = 1800
( F = 0 N )
Nhận xét
V?i F1 v� F2 khụng d?i, khi ? tang d?n thỡ F gi?m d?n.
Nhận xét