Bài 9. Thứ tự kể trong văn tự sự

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự giờ dạy thể nghiệm
môn ngữ văn 6
1. Có mấy loại ngôi kể? Đó là những ngôi nào?
A. Một: Kể theo ngôi mà tác giả tham gia hay quan sát sự việc.
B. Hai: kể theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba
C. Hai: kể theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ hai
D. Ba: kể theo ngôi thứ nhất, ngôi thứ hai và ngôi thứ ba
2. Nhà văn dùng biện pháp nghệ thuật gì khi nhân vật là con vật hoặc đồ vật tự kể về nó bằng cách xưng "tôi"?
A. Nhân hoá C. ẩn dụ
B. Phóng đại D. Tượng trưng
Bài 1. Bài tập trắc nghiệm: khoanh tròn vào chữ cái đứng đầu mỗi câu trả lời đúng:
* Ngôi kể là .......mà người kể sử dụng để kể chuyện.
* Khi gọi các nhân vật bằng tên gọi của chúng, ...... tự giấu mình đi, tức là kể theo ......, người kể có thể kể linh hoạt, .... những gì diễn ra đối với nhân vật.
* Khi tự xưng là "tôi" theo ......., người kể có thể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, mình thấy, mình trải qua, có thể trực tiếp nói ra cảm tưởng, .... của mình.
Bài 2. Điền từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành bài học về ngôi kể trong văn tự sự.
vị trí giao tiếp
người kể
ngôi thứ ba
tự do
ngôi thứ nhất
ý nghĩ

Khi kể chuyện, có thể kể các sự việc liên tiếp nhau theo thứ tự tự nhiên, việc gì xảy ra trước kể trước, việc gì xảy ra sau kể sau, cho đến hết

Cái tin thằng Ngỗ bị chó cắn rách cả bắp chân, được băng bó ở trạm y tế xã đến chiều nay đã truyền đi khắp xóm.
Số là trưa nay, khi xóm làng đang yên tĩnh, thì vang lên tiếng kêu thất thanh, mỗi lúc một rõ: "Chó dại! Chó dại! Cứu tôi với!". Nhiều người nghe, nhận ra tiếng thằng Ngỗ, nên chẳng ai chạy ra ứng cứu. Bởi dân trong xóm đã một lần mắc lừa thằng Ngỗ.
Ngỗ mồ côi cha mẹ từ sớm, hiện sống với bà ngoại, một người quanh năm ốm yếu, nhà lại nghèo. Thiếu sự rèn cặp của bố mẹ, Ngỗ đi học bữa đực, bữa cái, rồi cuối cùng bỏ học luôn, suốt ngày lêu lổng. Người trong xóm không ai muốn cho con cái mình chơi với Ngỗ. Một hôm, chẳng biết buồn tình thế nào, đang giữa trưa yên ắng, Ngỗ ta vun một đống tướng vừa cỏ, vừa rạ ở đầu làng, rồi đốt lên, gió từ cánh đồng làm cho lửa cháy rùng rùng. Thằng Ngỗ vừa chạy vừa la: "Cháy!Cháy!Cứu với!". Nhiều người tưởng thật chạy ra, có người còn xách cả xô nước, cầm câu liêm. Ngỗ thấy đánh lừa được nhiều người, cười khanh khách rồi bỏ chạy. Mọi người tức giận lắm. Có người nói với bà lão: "Bà phải đe cháu bà, c? thế này rồi thì không hay đâu!". Bà ngoại đã khóc nhiều lần với cháu mà Ngỗ vẫn chứng nào tật ấy. Sự việc hôm nay chỉ là hậu quả của việc làm trước đây của Ngỗ mà thôi. Người trong xóm còn lo, chuyện chó dại cắn đâu chỉ băng bó là xong, còn phải tiêm nhiều mũi vắc-xin mới yên được. Liệu thằng bé có rút được bài học này không?
(Phóng tác theo truyện cổ)

Các sự việc th?c t? trong truy?n :
1. Ngỗ bị chó cắn, phải băng bó ở trạm y tế xã.
2. Khi Ngỗ bị chó cắn, không ai đến cứu vì mọi người đã bị mắc lừa Ngỗ một lần.
3. Ngỗ mồ côi cha mẹ, không có người rèn cặp nên lêu lổng, hư hỏng, bị mọi người xa lánh.
4. Ngỗ tìm cách trêu chọc, đánh lừa mọi người nên làm họ mất lòng tin.
5. Không biết Ngỗ có rút ra được bài học cho mình?

ghi nhớ

Để gây bất ngờ, gây chú ý, hoặc để thể hiện tình cảm nhân vật, người ta có thể đem kết quả hoặc sự việc hiện tại ra kể trước, sau đó mới dùng cách kể bổ sung hoặc để nhân vật nhớ lại mà kể tiếp các việc đã xảy ra trước đó.

Các sự việc th?c t? trong truy?n :
1. Ngỗ bị chó cắn, phải băng bó ở trạm y tế xã.
2. Khi Ngỗ bị chó cắn, không ai đến cứu vì mọi người đã bị mắc lừa Ngỗ một lần.
3. Ngỗ mồ côi cha mẹ, không có người rèn cặp nên lêu lổng, hư hỏng, bị mọi người xa lánh.
4. Ngỗ tìm cách trêu chọc, đánh lừa mọi người nên làm họ mất lòng tin.
5. Không biết Ngỗ có rút ra được bài học cho mình?

Các sự việc theo th? t? t? nhiờn:
1. Ngỗ mồ côi cha mẹ, không có người rèn cặp nên lêu lổng, hư hỏng, bị mọi người xa lánh.
2. Ngỗ tìm cách trêu chọc, đánh lừa mọi người nên làm họ mất lòng tin.
3. Khi Ngỗ bị chó cắn, không ai đến cứu vì mọi người đã bị mắc lừa Ngỗ một lần.
4. Ngỗ bị chó cắn, phải băng bó ở trạm y tế xã.
5. Không biết Ngỗ có rút ra được bài học cho mình?

Bài 1/98

Tôi và Liên là bạn thân cùng lớp, nhưng hồi Liên mới từ quê đến khu tập thể ở với bố bên cạnh nhà tôi, thì không hiểu sao tôi lại rất ghét Liên. Có thể là vì Liên mới ở quê ra mà biết ăn mặc lịch sự, lại hay giặt giũ phơi phóng, ra điều ta đây chăm chỉ, ngoan ngoãn, làm cho tôi như bị kém cạnh!
Tôi nhớ như in lần va chạm đầu tiên với Liên. Lần ấy, ngày đầu tiên nắng to sau một tuần mưa dầm dề, mọi người ai cũng giặt giũ, phơi phóng đầy cả sân. Khi tôi giặt xong quần áo đem phơi, thì sợi dây phơi áo nhà tôi đã phơi đầy áo quần của Liên. Tôi bực mình lùa một cách thô bạo áo quần của Liên vào một đầu, rồi phơi áo quần của mình vào phần dây còn lại, xong việc, tôi đi vào nhà. Liên nhìn thấy nhưng không nói gì. Cô đi tìm sợi dây khác buộc làm dây phơi rồi phơi áo quần của mình lên đó.
Hôm ấy, tôi cùng bố mẹ đi phố, nhân thể ghé thăm bà ngoại, đến chiều mới về. Không ngờ đến chiều thì trời đổ mưa to. Nhìn trời mưa tôi nghĩ, chắc áo quần của mình phơI đã ướt sạch rồi. Nhưng khi về nhà thì áo quần đã được ai thu dọn. Tôi đang đưa mắt nhìn quanh, thì Liên sang bảo, khi trời sắp mưa, cô dã kịp rút hộ vào và đem trả lại cho tôi. Nhìn xấp quần áo khô đã gấp gọn gàng, tôi thực sự ngạc nhiên và cảm động. Tôi cảm thấy mặt mình nóng bừng lên. Thì ra tôi đã nghĩ xấu cho Liên.
Từ đó tôi và Liên trở thành đôi bạn thân trong khu tập thể, vui buồn có nhau .
(Tự thuật của một học sinh)

Cho đề văn: Kể câu chuyện lần đầu em được đi chơi xa
Em hãy tìm hiểu đề và lập dàn bài


Bài 2/99


Nhóm 1: Kể theo thứ tự tự nhiên
Nhóm 2: Kể theo thứ tự ngược (em đi rồi, nhớ lại và kể)

Viết đoạn văn kể lại lần thử thách thứ nhất và thứ hai của em bé thông minh trong văn bản cùng tên.


Bài 3

- Học thuộc lòng ghi nhớ
- Hoàn thành bài tập 1, 2 vở bài tập ngữ văn
- Soạn bài: ếch ngồi đáy giếng, thầy bói xem voi, đeo nhạc cho mèo Trả lời câu hỏi SGK