Bài 9. Thứ tự kể trong văn tự sự

Tiết 36:
Thứ tự kể trong văn tự sự
I. Tìm hiểu thứ tự kể trong văn tự sự
1. Xét văn bản: Ông lão đánh cá và con cá vàng.
Chú ý!
Khi có biểu tượng bàn tay cầm bút viết ?, các em cần ghi vào vở.
}
}
}
Nguyên nhân
Diễn biến
Kết quả
Các sự việc chính
Các sự việc của truyện "Ông lão đánh cá và con cá vàng".
}
}
}
Nguyên nhân
Diễn biến
Kết quả
- Các sự việc được kể liên tiếp nhau theo trình tự thời gian:
nguyên nhân => Diễn biến => kết quả.
Việc gì xảy ra trước kể trước, việc gì xảy ra sau kể sau, cho đến hết.
=> Giúp người đọc thấy được lòng tham của mụ vợ ngày càng tăng và cuối cùng bị trả giá.
5)Cuối cùng mụ trở lại cuộc sống nghèo khổ bên cái máng lợn sứt mẻ.
3)Ông lão về nhà kể cho vợ nghe, mụ vợ bắt ông lão ra biển đòi cá vàng trả ơn.
2)Ông lão bắt được cá vàng, thả cá vàng, nhận lời hứa của cá vàng.
4)Ông lão ra biển 5 lần theo đòi hỏi của mụ vợ và kết quả mỗi lần.
1)Giới thiệu gia cảnh ông lão đánh cá.

1) Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm thuốc trừ bệnh dại
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nhưng không ai đến giúp.
3) Ngỗ mồ côi không có người rèn cặp nên trở thành lêu lổng, hư hỏng bị mọi người xa lánh.
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi người, làm họ mất lòng tin.
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm trước bệnh tình của Ngỗ.
} Hậu quả
}
Nguyên nhân
Thứ tự kể không giống truyện "Ông lão đánh cá và con cá vàng". Vì:
+ Truyện bắt đầu từ hậu quả xấu-> Ngược lên kể nguyên nhân.
. + Kể không theo thứ tự thời gian: Việc xảy ra sau kể trước.Việc xảy ra trước lại kể sau. Có sự đan xen giữa hiện tại và quá khứ.

4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi người, làm họ mất lòng tin.
3) Ngỗ mồ côi không có người rèn cặp nên trở thành lêu lổng, hư hỏng bị mọi người xa lánh.
1) Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm thuốc trừ bệnh dại.
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm trước bệnh tình của Ngỗ.
2) Bị chó dại cắn, Ngỗ kêu cứu, không ai đến giúp.
Kể theo thứ tự tự nhiên
(Kể xuôi)
Kể không theo thứ tự tự nhiên
(Kể ngược)
Hai cách kể:
Có 2 thứ tự kể trong văn tự sự:
+ Kể theo thứ tự tự nhiên
( kể xuôi )
kể các sự việc liên tiếp nhau ,
việc gì xảy ra trước kể trước,
việc gì xảy ra sau kể sau,
cho đến hết.
=> Dễ theo dõi, dễ nhớ,
dễ hiểu.
+ Kể theo thứ tự ngược: đem
kết quả hoặc sự việc hiện tại
kể ratrước, sau đó mới dùng
cách kể bổ sung hoặc để nhân
vật nhớ lại mà kể tiếp
các việc đã xảy ra trước đó.
=> Gây bất ngờ, gây chú ý, thể
hiện tình cảm nhân vật.
? 1. Bài tập 1: (SGK /98):

*Truyện kể theo ngôi thứ nhất.
* Thứ tự kể: Kể ngược
( hồi tưởng)
*Vai trò của yếu tố hồi tưởng:
Là cơ sở cho việc kể ngược, xâu chuỗi các sự việc:
Hiện tại- quá khứ- hiện tại.
*Tóm tắt các sự việc chính:
1) "Tôi" và Liên là đôi bạn thân
2) Lúc đầu "tôi" ghét Liên
3) Một lần va chạm "tôi" đã hiểu Liên
4) Chúng tôi thành bạn.
? II. Dàn bài:
1. Mở bài:
- Nếu kể xuôi: Giới thiệu thời gian, địa điểm, lí do được đi chơi.
- Nếu kể ngược( hồi tưởng): Nhân điều gì đó khiến em nhớ lại lần đầu tiên được đi chơi xa, ở nơi nào?
2. Thân bài:
Kể tuần tự diễn biến (hành trình) cuộc đi chơi- cần lưu ý kể tỉ mỉ một sự việc đáng nhớ nhất.
3 Kết bài:
- Nêu ấn tượng sau chuyến đi.
- Mong ước của em.
 Thùc hµnh: ViÕt phÇn më bµi:
* C¸ch 1( kÓ xu«i)
VD: Trong kú nghØ hÌ võa qua,em ®­îc bè mÑ cho ®i ch¬i xa mét chuyÕn t¹i vïng biÓn B·i Ch¸y - H¹ Long. §ã lµ mét chuyÕn ®i mµ em mong ®îi tõ l©u.
* C¸ch 2: (KÓ ng­îc)
VD1: H«m chñ nhËt võa qua khi dän dÑp tñ s¸ch, t×nh cê em t×m thÊy tÊm ¶nh gia ®×nh chôp ë vÞnh H¹ Long mïa hÌ n¨m tr­íc. CÇm tÊm ¶nh trªn tay, lßng em båi håi nhí l¹i chuyÕn ®i ch¬i xa ®Çy thó vÞ ®ã.
Kể xuôi : giới thiệu thời gian, địa điểm, lí do được đi chơi
Kể ngược (hồi tưởng): nhân điều gì khiến em nhớ lại lần đi chơi xa, ở nơi nào? Chuyến đi đã để lại ấn tượng gì ?