Bài 9. Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

2. Qu� trình bĩc mịn:
Quan sát các hình 9.4, 9.5, 9.6, và những hình sau, đọc nội dung trong SGK để tìm hiểu:
+Cho biết các dạng địa hình đó được hình thành do đâu?
Raõnh noâng treân söôøn (Vónh Sôn – Bình Ñònh)
Sông ngòi và một số dạng địa hình do dòng nước tạo thành (thung lũng sông, bãi bồi, thác nước...)
Cầu đá, thổi mòn trong hoang mac Bang Arizôn na - Hoa Kì
Vaùch bieån vaø baäc theàm soùng voã
Tác động của sóng biển và thuỷ triều trong việc hình thành địa hình miền bờ biển
+ Xâm thực, thổi mòn, mài mòn là gì?
+ Đặc điểm chính của mỗi quá trình đó?

+ Kết quả thành tạo địa hình của mỗi quá trình?

Xâm thực:
+ Là quá trình phá hủy lớp đất đá phủ trên bề mặt.
+ Do tác động của nước, gió trên bề mặt trái đất với tốc độ nhanh, mạnh, và sâu.
+ Địa hình bị biến dạng (giảm độ cao, lở sông,.)
Địa hình đất xấu bang Arizôna (Hoa Kì)
Caùc naám ñaù do quaù trình thoåi moøn cuûa gioù
- Thổi mòn:
+ Là quá trình xâm thực do gió

+ Tạo thành hố trũng, bề mặt đá rỗ tổ ong, nấm đá…

Hốc đá thổi mòn trong hoang mạc bang Arizona – Hoa Kì

+ Là quá trình xâm thực dưới tác động của sóng biển, thủy triều, các dòng hải lưu.

- Mài mòn:
+ Tạo thành dạng địa hình: hàm ếch sóng vỗ, vách biển,…

Bờ đá gốc bị phá huỷ thuộc bờ biển nước Pháp
- Ñòa hình do baêng haø xaâm thöïc: Phi O, cao nguyeân baêng haø, ñaù traùn Cöøu.
Phi O
Hồ, đầm lầy do sự đóng băng và tan băng ở Canada
Cao nguyên băng hà
 Vậy bóc mòn là quá trình tác động của ngoại lực làm chuyển dời các vật liệu phong hoá ra khỏi vị trí ban đầu thông qua các quá trình : xâm thực, thổi mòn, mài mòn
- Thế nào là quá trình vận chuyển?
- Quá trình vận chuyển phụ thuộc yếu tố nào?
- Có mấy hình thức vận chuyển?
3. Quá trình vận chuyển?
- Vận chuyển: Là quá trình di chuyển của vật liệu từ nơi này đến nơi khác.

- Ph? thu?c: d?ng nang c?a qu� trình, kích thu?c, tr?ng lu?ng v?t li?u, b? m?t d?m
- Vận chuyển có cĩ 2 hình th?c: do trọng lực hoặc do động năng của ngoại lực cuốn theo.

Ví dụ
Vận chuyển do trọng lực (đất trượt)
Vận chuyển do gió (cồn cát)
4. Quá trình bồi tụ:
- Thế nào là bồi tụ? Khi n�o thì qu� trình b?i t? x?y ra?
- Kể tên một số dạng địa hình bồi tụ do nước chảy, do gió, sóng biển mà em biết?

-Qu� trình b?i t? ph? thu?c y?u t? n�o?
-Cĩ nh?ng lo?i d?a hình b?i t? n�o?
- Bồi tụ: Là quá trình tích tụ các vật liệu ( qu� trình tr?m tích).
- Phụ thuộc động năng của nhân tố ngoại lực
- Địa hình bồi tụ có thể do:
+ Do gió: Cồn cát, đụn cát (sa mạc)
+ Do nước chảy: Bãi bồi, đồng bằng (hạ lưu sông)
+ Do sóng biển: bán đảo, mũi tên đất, bãi biển
Bãi biển Lăng Cô
( Thừa thiên Huế)
Cù lao vùng cửa sông Công Gô (Châu Phi)
Nội lực làm tăng tính gồ ghề của trái đất.
- Ngoại lực lại làm giảm tính gồ ghề đó.
Nội l?c và ngoại l?c tác động đồng thời và tương hỗ, t?o nên hình dạng địa hình bề mặt trái đất.

* Quan hệ giữa nội lực và ngoại l?c:
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG:
Câu 1: Bóc mòn là sự tác động của ngoại lực làm di chuyển vật liệu bị phong hóa ra khỏi vị trí ban đầu bởi các quá trình:
Câu 2: Ngoại lực tác động đến địa hình bề mặt trái đất thông qua các quá trình:
Câu 3: Địa hình bề mặt trái đất có sự đa dạng và phức tạp là do tác động của:
Quan sát hỡnh sau v� cho bi?t mô tả quá trình gì?
Quá trình phá huỷ bờ đá gốc
Quá trình bồi tụ vật liệu vụn
Quá trình phá huỷ bờ đá gốc vận chuyển và bồi tụ vật liệu vụn
Quá trình vận chuyển và bồi tụ vật liệu vụn
1
2
3