Bài 9. Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nội lực là gì? Nguyên nhân tạo ra nội lực? Trình bày vận động theo phương thẳng đứng?
Quan sát các hình ảnh sau:
Động Phong Nha- Quảng Bình
Địa hình do tác động xâm thực và mài mòn của sóng biển – Hàm ếch
Tác động của sóng biển
Bài 9
TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC
ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT
I. NGOẠI LỰC
II. TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC
I. NGOẠI LỰC
1. Khái niệm:
Ngoại lực là lực có nguồn gốc ở bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất
Dựa vào những hình ảnh vừa xem và SGK hãy cho biết ngoại lực là gì?
2. Nguyên nhân:
- Tác nhân: các yếu tố khí hậu, các dạng nước, sinh vật và con người.
- Nguyên nhân sâu xa: bức xạ nhiệt của mặt trời.
Vì sao nguồn năng lượng chủ yếu sinh ra ngoại lực là năng lượng của bức xạ mặt trời?
So sánh nội lực và
ngoại lực?
SỰ KHÁC NHAU GIỮA NGOẠI LỰC VÀ NỘI LỰC ?
NỘI LỰC
Nguồn năng lượng sinh ra từ trong lòng đất.
Rất khó nhận thấy bằng mắt thường.
Lực phát sinh bên trong lòng đất.
NGỌAI LỰC
Nguồn năng lượng mặt trời.
Dễ dàng nhận thấy bằng mắt thường.
Lực phát sinh trên bề mặt đất.
II. TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC:
Ngoại lực tác động đến địa hình bề mặt Trái Đất thông qua các quá trình nào?
Các quá trình ngoại lực:
- Phong hóa.
- Bóc mòn.
- Vận chuyển.
- Bồi tụ.
II. TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC:
1.QUÁ TRÌNH PHONG HÓA:
Thế nào là quá trình phong hóa?
Là quá trình phá huỷ và làm biến đổi các loại đá và khoáng vật do tác động của ngoại lực.
Quá trình phong hoá diễn ra mạnh nhất ở đâu? Tại sao?
Cường độ phong hoá xảy ra mạnh mẽ trên bề mặt Trái Đất
Trên bề mặt Trái Đất, đá trực tiếp nhận được năng
lượng của BXMT và là nơi tiếp xúc trực tiếp với
khí quyển, thủy quyển và sinh quyển.
Các kiểu phong hoá
PHONG HOÁ
PH
LÍ HỌC
PH
HOÁ HỌC
PH
SINH HỌC
Lớp chia thành 3 nhóm: ( thời gian thảo luận 7 phút)
Nhóm 1: Phong hóa lí học
Nhóm 2: Phong hóa hóa học
Nhóm 3: Phong hóa sinh học
Hãy tìm hiểu về khái niệm, tác nhân và kết quả của:
Nhóm 1:
Vì sao phong hóa lí học lại xảy ra mạnh ở các miền khí hậu khô nóng và miền khí hậu lạnh?
Nhóm 2:
Vì sao phong hóa hóa học lại diễn ra mạnh mẽ nhất ở miền khí hậu xích đạo nóng ẩm và khí hậu gió mùa ẩm ướt?
Nhóm 3:
Vì sao phong hóa sinh học lại làm cho đá và khoáng vật bị phá hủy cả về mặt cơ giới và mặt hóa học?
Là sự phá hủy đá thành các khối vụn có kích thước to, nhỏ khác nhau mà không làm biến đổi về màu sắc, thành phần khoáng vật và hóa học của chúng.
Sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước, sự kết tinh của muối.
Tác động của gió,sóng, nước chảy, hoạt động sản xuất của con người.
Đá bị rạn nứt, vỡ thành những tảng và mảnh vụn
Là quá trình phá hủy, chủ yếu làm biến đổi thành phần, tính chất hóa học của đá và khoáng vật
Nước và các hợp chất hòa tan trong nước, khí cacbonic, ô xi và axit hữu cơ của sinh vật.
Đá , khoáng vật bị biến đổi thành phần, tính chất hóa học.
Là sự phá hủy đá và các khoáng vật dưới tác động của sinh vật.
Sinh vật ( nấm, vi khuẩn, rễ cây…)
Đá bị phá hủy cả về mặt cơ giới và hóa học.
Phong hoá vật lí lại diễn ra mạnh ở miền khí hậu khô nóng và miền khí hậu lạnh? Tại sao?
Các kẽ nứt
Đóng băng
Phong hoá do nước đóng băng
Phong hoá do nước đóng băng
Khi nhiệt độ xuống thấp, nước trong các khe nứt bên trong các lớp đất đá đóng băng làm tăng thể tích và tác động lên thềm khe nứt những áp lực rất lớn phá huỷ đá.
Lấy ví dụ về phong hoá lí học do hoạt động sản xuất của con người?
Đê sông Hồng
Khai thác đá
Khai thác bô xit
Khai thác Than
Phong hóa hóa học
Động Phong Nha- Quảng Bình
Động Thiên Cung- Hạ Long
Hang Sửng Sốt- Hạ Long
Tại sao ở miền khí hậu nóng ẩm, phong hoá hoá học lại diễn ra mạnh hơn ở các miền khí hậu lạnh khô?
Phong hóa sinh học
Vì sao phong hóa sinh học lại làm cho đá và khoáng vật bị phá hủy cả về mặt cơ giới và mặt hóa học?
NHƯ VẬY CẢ BA QUÁ TRÌNH TRÊN CÓ XẢY RA RIÊNG LẺ HAY KHÔNG? TẠI SAO ?
SO SÁNH 3 QUÁ TRÌNH PHONG HÓA: LÍ HỌC, HÓA HỌC VÀ SINH HỌC?
PHONG
HOÁ
P.H
HOÁ HỌC
P. H
SINH VẬT
P.H
LÍ HỌC
SƠ ĐỒ THỂ HIỆN MỐI LIÊN HỆ MẬT THIẾT CỦA BA QUÁ TRÌNH PHONG HOÁ
TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC
ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT
I. NGOẠI LỰC
II. TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC
CÂU HỎI CỦNG CỐ
Câu 1. Tại sao nói nguồn năng lượng chủ yếu sinh ra ngoại lực là năng lượng bức xạ Mặt Trời?
Vì dưới tác dụng nhiệt của Mặt Trời, đá trên bề mặt thạch quyển bị phá hủy.
Năng lượng của các nhân tố ngoại lực (nước chảy, gió, băng tuyết…) có liên quan trực tiếp đến bức xạ Mặt Trời.
Năng lượng của các nhân tố ngoại lực (nước chảy, gió, băng tuyết…) có liên quan gián tiếp đến bức xạ Mặt Trời.
Tất cả đều đúng.
Câu 2. Sản phẩm nào dưới đây không phải của quá trình phong hóa?
Đá bị chuyển dịch khỏi vị trí ban đầu.
Đá bị phá hủy và biến đổi thành phần hóa học.
Đá bị vỡ thành tảng và mảnh vụn.
Đá bị phá hủy cả về mặt cơ giới và hóa học.
Câu 3. Yếu tố nào sau đây không thuộc về ngoại lực?
Khí hậu ( nhiệt độ, gió, mưa…)
Nước ( nước chảy, nước ngầm, băng hà, sóng biển…)
Năng lượng của sự phân hủy chất phóng xạ
Sinh vật ( động thực vật và con người)

Câu 4. Địa danh nào dưới đây không phải là địa hình karst?
Các đảo trong vịnh Hạ Long
Động Phong Nha
Núi Bà Đen ( Tây Ninh)
Tam Cốc- Bích Động ( Ninh Bình)
Câu 5. Địa hình karst được hình thành do phong hóa:
Lí học
B. Hóa học
C. Sinh học
D. Cả A và C.
DẶN DÒ
Làm bài tập trang 34
Đọc trước bài 9 ( tiết 2): Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất