Bài 9. Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố hoá học. Định luật tuần hoàn

thứ tư, 22 tháng chín 2010
1
Bài 9:
22/09/2010
2
Tính chất của các ngtố có biến đổi tuần hoàn không? Vì sao?
Hệ Thống Tuần Hoàn
22/09/2010
3
I. Tính kim loại, tính phi kim

Nhận xét:
Gọi M là kim loại và X là phi kim
Ta có:
M → Mm+ + me 
X + ne → Xn–
m, n là số e

22/09/2010
4
I. Tính kim loại, tính phi kim

- Tính kim loại là tính dễ nhường e trở thành ion dương
- Ngtử càng dễ nhường e thì tính kim loại càng mạnh.
- Tính phi kim là tính dễ thu e trở thành ion âm.
- Ngtử càng dễ nhận e thì tính phi kim càng mạnh.
22/09/2010
5
Hình 2.1. Bán kính ngtử của một số ngtố hoá học được biểu diễn bằng nm
Li
B
C
O
Be
F
N
Na
Al
Si
S
Mg
Cl
P
K
Ga
Ge
Se
Ca
Br
As
Rb
In
Sn
Te
Sr
I
Sb
Chiều tăng dần của bán kính ngtử
Chiều giảm dần của bán kính ngtử
22/09/2010
6
Trong một chu kỳ:
Giải thích:
Cùng số lớp electron.
ĐTHN tăng
? Lực hút của hạt nhân với các e lớp ngoài cùng tăng ? Rnt giảm
Chu kì 2
22/09/2010
7
Trong một nhóm:
Giải thích:
ĐTHN tăng NHƯNG số lớp electron tăng nhanh
? Rnt tăng.
Lớp
1
2
3
4
5

6
22/09/2010
8
Bán kính nguyên tử?
Trong 1 chu kỳ, khi đi từ trái qua phải, bán kính nguyên tử
Trong 1 nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới, bán kính nguyên tử
22/09/2010
giảm dần
tăng dần
9
KẾT LUẬN
Bán kính nguyên tử của các nguyên tố nhóm A biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
22/09/2010
10
1. Sự biến đổi tính chất ở chu kỳ
Trong một chu kỳ của bảng TH, theo chiều tăng Z, tính kim loại của các kim loại yếu dần, đồng thời tính phi kim mạnh dần.
22/09/2010
11
2. Sự biến đổi tính chất ở nhóm A
Trong một nhóm A, từ trên xuống dưới, theo chiều tăng Z, tính kim loại của các ngtố mạnh dần, đồng thời tính phi kim yếu dần.
22/09/2010
12
BẢNG ĐỘ ÂM ĐIỆN CỦA PAU-LINH
22/09/2010
13
3. Độ âm điện
Định nghĩa: Độ âm điện của một ngtử đặc trưng cho khả năng hút e của ngtử đó khi hình thành liên kết hóa học.
Độ âm điện của ngtử các ngtố nhóm A biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
22/09/2010
14
3. Độ âm điện
Kết luận:
Tính kim loại, tính phi kim của các ngtố biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
22/09/2010
15
II. Hóa trị của các nguyên tố
22/09/2010
16
Tham khảo: Bảng 7.
Tr–46. SGK để trả lời câu hỏi sau đây:
Hóa trị của các ngtố nhóm A thuộc chu kỳ 3 trong các oxit cao nhất và trong hợp chất với Hidro biến đổi như thế nào?
II. Hóa trị của các nguyên tố
Trong một chu kỳ từ trái sang phải hóa trị của các ngtố trong các oxit cao nhất tăng lần lượt từ 1 đến 7, còn hóa trị của các ngtố trong hợp chất với Hidro giảm lần lượt từ 4 (thuộc nhóm IVA) xuống 1 (thuộc nhóm VIIA)
22/09/2010
17
III. Oxit và hidroxit của các ngtố thuộc nhóm A

Gọi x là hóa trị cao nhất của các ngtố, (bằng số TT của nhóm A).
Ta có:
Công thức oxit cao nhất : R2Ox
Công thức hidroxit : R(OH)x
Hợp chất khí với hidro : RH8-x
R là kim loại có tính bazơ: R+ -OH-
R là phi kim có tính axit: H+ -RO-

22/09/2010
18
III. Oxyt và hydroxyt của các nguyên tố thuộc nhóm A

Trong mỗi chu kỳ từ trái sang phải theo chiều tăng Z, tính bazơ của các oxit và hidroxit yếu dần, đồng thời tính axit mạnh dần.

Trong một nhóm A từ trên xuống theo chiều tăng Z, tính bazỏ của các oxit và hidroxit tương ứng mạnh dần, đồng thời tính axit yếu dần.

22/09/2010
19
IV. Định luật tuần hoàn
Tính chất của các ngtố và đơn chất, cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất tạo nên từ các ngtố đó biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân ngtử.

22/09/2010
20
1) Xếp các ngtố K, Li, Na và Mg theo thứ tự tính kim loại tăng dần:
Mg < Li < Na < K
22/09/2010
21
Bài tập áp dụng
2) Xếp các ngtố N, F, Cl và S theo thứ tự tính phi kim tăng dần: ( )
N < S < Cl < F
22/09/2010
22
3) Viết công thức oxít cao nhất và hợp chất khí của các ngtố ở nhóm A thuộc chu kì 3 trong BTH:
Na2O, MgO, Al2O3,SiO2, P2O5, SO3, Cl2O7
SiH4, PH3, H2S, HCl
22/09/2010
23