Bài 9. Sóng dừng

Chào mừng các thầy cô giáo tới dự giờ
Lớp :12A7
GV: Tạ Thị Hạnh

TRƯỜNG THPT BÌNH GIA
Em hãy cho biết đây là hiện tượng gì?
Giao thoa sóng
Hai nguồn sóng kết hợp :
+ Dao động cùng phương,cùng chu kì (Cùng tần số)
+ Có hiệu số pha không đổi theo thời gian
Hai sóng do hai nguồn kết hợp phát ra gọi là 2 sóng kết hợp
Điều kiện để có sự giao thoa sóng là gì ?
H×
SÓNG DỪNG
Tiết 16- Bài 9
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Thí nghiệm: Một sợi dây mềm dài chừng vài mét, đầu Q thả tự do
1.Phản xạ của sóng trên vật cản tự do.
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
Biến dạng của dây có đổi chiều không?
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG

1.Phản xạ của sóng trên vật cản tự do.
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
Vật cản ở đây là gì ?
1. Phản xạ của sóng trên vật cản tự do
Thí nghiệm
Nếu cho P dao động điều hòa thì sóng truyền
từ P đến Q có dạng hình gì?
Quan sát hiện tượng rút ra nhận xét.
1. Phản xạ của sóng trên vật cản tự do
Vậy, khi phản xạ trên vật cản tự do, pha của sóng phản xạ và sóng tới như thế nào với nhau?
Khi phản xạ trên vật cản tự do, sóng phản xạ luôn cùng pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Thí nghiệm: Một sợi dây mềm dài chừng vài mét, đầu Q gắn vào tường.
2.Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
Biến dạng của dây có đổi chiều không?
Biến dạng bị đổi chiều
Vật cản ở đây là gì ?
Đầu dây gắn vào tường
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
2.Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
Nếu cho P dao động điều hòa thì sóng truyền
từ P đến Q có dạng hình gì?
Khi cho P dao động điều hòa thì sẽ có sóng hình sin lan truyền từ P đến Q,từ Q về P.
Sóng truyền từ P đến Q gọi là sóng tới.
Sóng truyền ngược lại từ Q về P gọi là sóng phản xạ
Kết luận : Khi phản xạ trên vật cản cố định,sóngphản xạ ngược pha với sóng tới ở điểm phản xạ.

Sóng phản xạ

Sóng tới
II. SÓNG DỪNG
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Khảo sát sự tạo thành sóng dừng trên dây.
Điều gì sẽ xảy ra nếu cho đầu P dao động liên tục ?
1) Khái niệm sóng dừng:
*Sóng tới và sóng phản xạ liên tục gặp nhau giao thoa với nhau vì chúng là các sóng kết hợp.


II. SÓNG DỪNG
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1) Khái niệm sóng dừng:
Q
P
Sóng tới
Sóng phản xạ
Quan sát hiện tượng :
Q
P
Q
P
Sóng tới
Sóng phản xạ
Quan sát hiện tượng :
Q
P
Q
P
Quan sát hiện tượng :
Q
P
II. SÓNG DỪNG
 Trong sóng dừng có :
+ Những nút :là điểm luôn luôn đứng yên
+ Những bụng: là điểm luôn luôn dao động với
biên độ cực đại

TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
II. SÓNG DỪNG
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Khái niệm: Sóng truyền trên sợi dây trong trường hợp xuất hiện các nút và các bụng gọi là sóng dừng.
1) Khái niệm sóng dừng:
II. SÓNG DỪNG
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
2. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
Cho biết vị trí các nút,các bụng sóng?
+ Tại P, Q, A, B, C có nút sóng
+ Tại Q’, A’; B’;C’ có bụng sóng
II. SÓNG DỪNG
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
2. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
Hai nút (hoặc 2 bụng) sóng liên tiếp cách nhau một khoảng bằng mấy lần bước sóng?
Từ hình vẽ ta thấy trên PQ có mấy lần ?
+ Điều kiện có sóng dừng:
II. SÓNG DỪNG
TIẾT 16 - BÀI 9. SÓNG DỪNG.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
2. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
Từ biểu thức rút ra điều kiện để có sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định?
Với k=1,2,3,..
P
Q
3. Sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do.
+ Điều kiện có sóng dừng:
Nút và bụng liên tiếp cách nhau một khoảng bằng mấy lần bước sóng?
Từ hình vẽ ta thấy trên PQ có mấy lần ?




3) Sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do
Điều kiện để có sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do?

Với k=1,2,3,..
4,Một số ví dụ về sóng dừng
SÓNG DỪNG TRÊN MẶT NƯỚC
Sóng dừng trên cửa sông Waimean - Hawai
Tóm lại:
- Nếu vật cản cố định thì tại điểm phản xạ, sóng
phản xạ và sóng tới như thế nào với nhau?
Sóng phản xạ luôn ngược pha với sóng tới.
- Nếu vật cản tự do thì tại điểm phản xạ, sóng
phản xạ và sóng tới như thế nào với nhau?
Nếu vật cản tự do thì tại điểm phản xạ, sóng
phản xạ và sóng tới lu«n cïng pha với nhau.
CỦNG CỐ
1.Chọn câu đúng.
Tại điểm phản xạ thì sóng phản xạ :
A. Luôn ngược pha với sóng tới
B. Ngược pha với sóng tới nếu vật cản là cố định
C. Ngược pha với sóng tới nếu vật cản là tự do
D.Cùng pha với sóng tới nếu vật cản là cố định

2. Chọn câu đúng
Trong hệ sóng dừng trên một sợi dây, khoảng cách giữa hai nút hoặc hai bụng liên tiếp bằng :
A. Một bước sóng
B. Hai bước sóng
C. Một nửa bước sóng
D. Một phần tư bước sóng
Hai đầu cố định chiều dài dây
b.
4. Trên một sợi dây dài 1,2 m có một hệ sóng dừng .Kể cả hai đầu dây , thì trên dây có tất cả bốn nút .Biết tốc độ truyền sóng trên dây là v = 80 m/s. Tính tần số dao động của sóng
Bài giải
Vì dây có hai đầu cố định nên :
Thay số tìm được f = 100 HZ