Bài 9. Sóng dừng

Chào mừng quý thầy cô đến dự tiết học
Lớp 12B6 Trường THPT Bùi Dục Tài
Kiểm tra bài cũ
Định nghĩa giao thoa và nêu điều kiện để có giao thoa sóng?
Là hiện tượng hai sóng kết hợp khi gặp nhau thì có những điểm ? đó chúng luôn tăng cường lẫn nhau (dao động với biên độ cực đại) và có những điểm ở đó chúng luôn triệt tiêu nhau (những điểm đứng yên).
Điều kiện để có giao thoa sóng: Hai sóng dao động cùng phương, cùng tần số, và có hiệu số pha không đổi theo thời gian.
TIẾT 15: SÓNG D?NG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
II. SÓNG DỪNG
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định
Thí nghiệm:
Dùng một sợi dây mềm PQ dài chừng 2m, đầu Q gắn vào tường, cầm đầu P kéo hơi căng ra cho dây nằm ngang, gây sự biến dạng cho đầu P.
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Khi phản xạ trên vật cản cố ®Þnh, biến dạng
của dây như thế nào ?
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định
Thí nghiệm
Quá trình gì sẽ xảy ra nếu cho P dao động điều hòa ?
Sóng truyền ngược lại từ Q về P gọi là sóng phản xạ
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Vậy, khi phản xạ trên vật cản cố định, pha của sóng phản xạ ở điểm phản xạ và pha của sóng tới như thế nào với nhau?
2. Phản xạ của sóng trên vật cản tự do
Thí nghiệm:
- Cầm đầu P để sợi dây thõng xuống theo đường thẳng đứng. Gây biến dạng đầu P của sợi dây. Khi biến dạng truyền đến Q, hiện tượng sẽ xãy ra như thế nào?
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Biến dạng không đổi chiều, suy ra sóng phản xạ cùng pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
Biến dạng của dây có đổi chiều không? Từ đó nhận xét về pha của sóng tới và sóng phản xạ tại điểm phản xạ?
2. Phản xạ của sóng trên vật cản tự do
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Kết luận: Khi phản xạ trên vật cản tự do, sóng phản xạ luôn luôn cùng pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
Sóng phản xạ
Sóng tới
Bụng
II. SÓNG DỪNG
1. Thí nghiệm:
Thế nào là sóng dừng trên sợi dây?
Bụng
2. Sóng dừng trên một sợi dây có hai đầu cố định
a) P, Q là hai nút
b) Vị trí các nút
Các nút nằm cách đầu P và Q những khoảng bằng một số nguyên lần nửa bước sóng.
Hai nút liên tiếp cách nhau một khoảng bằng
mấy lần bước sóng?
c) Vị trí các bụng
Các bụng nằm cách hai đầu cố định bằng bao nhiêu bước sóng?
c) Vị trí các bụng
Hai bụng liên tiếp cách nhau bao nhiêu
bước sóng?
d) Điều kiện để có sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định
Điều kiện để có sóng dừng trên một sợi dây có hai đầu cố định?
B
A
3. Sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do
A
B
3. Sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do
Điều kiện để có sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do?
k = 0, 1, 2, 3,…
*CỦNG CỐ:
1. Quan sát hiện tượng và so sánh
2/Chọn câu đúng.
Tại điểm phản xạ thì sóng phản xạ
A. luụn ngu?c pha v?i súng t?i.
B. ngu?c pha v?i súng t?i n?u v?t c?n c? d?nh.
C. ngu?c pha v?i súng t?i n?u v?t c?n t? do.
D. cựng pha v?i súng t?i n?u v?t c?n l� c? d?nh.
*. CỦNG CỐ
3. Một dây đàn có chiều dài l, hai đầu cố định. Sóng dừng trên dây có bước sóng dài nhất là:
A. 2l
B. l
C. l/4
D. l/2
*. CỦNG CỐ
4/Một dây đàn hồi PQ dài 1m căng ngang, Q cố định, P gắn vào bản rung dao động với tần số f = 50 Hz tạo ra sóng dừng trên PQ. Ta đếm được từ P đến Q có 5 nút. Tìm tốc độ truyền sóng trên PQ?
Trên PQ có sóng dừng với 5 nút , do đó có k = 4 bó sóng



Tốc độ truyền sóng trên dây PQ là:
*. CỦNG CỐ