Bài 9. Quy luật Menđen: Quy luật phân li độc lập

Tiết 9:quy luật phân ly độc lập

I. thÝ nghiÖm lai hai tÝnh tr¹ng
1 - THÍ NGHIỆM:
- Đối tượng: Đậu Hà Lan.
- PT/C: Vàng, trơn X Xanh, nhăn
Menđen đã thực hiện phép lai như thế nào?
F1: 100 % Vàng, trơn
F2: 556 Hạt, gồm 4 loại kiểu hình:
- 315 Hạt vàng, trơn. - 108 Hạt vàng, nhăn.
- 101 Hạt xanh, trơn. - 32 Hạt xanh, nhăn.
Kiểu hình ở F2 có gì khác với kiểu hình ở thế hệ xuất phát ?
Kết quả thí nghiệm ở F1 Menđen thu được như thế nào?
Biến dị tổ hợp là gì?
I.thí nghiệm lai hai tính trạng
1 - THÍ NGHIỆM:
- Đối tượng: Đậu Hà Lan.
- PT/C: Vàng, trơn X Xanh, nhăn
F1: 100 % Vàng, trơn
F2: 556 Hạt, gồm 4 loại kiểu hình:
- 315 Hạt vàng, trơn. - 108 Hạt vàng, nhăn.
- 101 Hạt xanh, trơn. - 32 Hạt xanh, nhăn.
Xét riêng từng cặp tính trạng kết quả như thế nào? Rút ra nhận xét
* Xét riêng từng cặp tính trạng:
- Màu sắc: Vàng : Xanh =
- Hình dạng: Trơn : Nhăn =
Nhận xét gì về sự DT của mỗi một cặp t2?
- Nhận xét
Kết quả xét riêng từng cặp tính trạng có mối quan hệ như thế nào với kết quả xét cả hai cặp tính trạng ?
Kết quả: ( 3 : 1 ) x ( 3 : 1 ) = 9 : 3 : 3 : 1
Qua kết quả trên Menđen kết luận như thế nào?
-> Các cặp nhân tố di truyền qui định các tính trạng khác nhau phân li độc lập trong quá trình giảm phân hình thành giao tử.
Nội dung được phát biểu như như thế nào?
2 - NỘI DUNG ĐỊNH LUẬT:
Khi lai giữa hai cơ thể T/C khác nhau bởi 2 hay nhiều cặp tính trạng tương phản, thì sự DT của cặp tính trạng này không phụ thuộc vào sự DT của cặp tính trạng kia.
Dựa vào đâu mà Menđen có thể đi đến kết luận các cặp nhân tố di truyền trong thí nghiệm trên phân li độc lập trong quá trình hình thành giao tử?
- Menđen đã quan sát tỷ lệ phân ly kiểu hình của từng tính trạng riêng biệt.
- Sử dụng quy luật nhân xác suất.
1 - THÍ NGHIỆM:
Theo quan điểm hiện đại qui luật phân li độc lập của Menđen được giải thích như thế nào?
1.Thí nghiệm lai hai cặp tính trạng
1/16AABb
PTC
GP
x
GF1
F1
F1 x F1
x
A a B b
A A B B
a
a a b b
A
B
b
A
a
a
B
b
A
a
B
b
A
B
A
A a B b
b
a
b
B
A
a
b
B
F2
1/16AABB
1/16AaBb
1/16AaBb
1/16AAbb
1/16AABb
1/16Aabb
1/16AaBb
1/16AaBb
1/16AaBB
1/16aaBb
1/16aaBB
1/16Aabb
1/16AaBb
1/16aabb
1/16aaBb
II. Cơ sở tế bào học
Qui ước:
A: vàng,
a: xanh,
B: trơn
b: nhăn.
F1 x F1
Cây hạt vàng-trơn
x
G1
Cây hạt vàng-trơn
II.Cơ sở tế bào học
.
Cỏc c?p gen phõn ly d?c l?p khi n?m trờn cỏc c?p NST khỏc nhau. Co s? t? b�o h?c c?a sự phân ly độc lập các tính trạng là s? phân ly độc lập và tổ hợp tự do c?a các cặp nhiễm sắc thể tương đồng trong quá trình giảm phân dẫn đến sự phân ly độc lập và tổ hợp tự do của các cặp gen tương ứng.
Các cặp gen chỉ phân ly độc lập khi nào? Cơ sở tế bào học của hiện tượng phân ly độc lập các tính trạng là gì?
aabb
aaBb
Aabb

AaBb
ab
aaBb
aaBB
AaBb
AaBB
aB
Aabb
AaBb
AAbb
AABb
Ab
AaBb
AaBB
AABb

AABB
AB
ab
aB
Ab
AB
♀
♂
II - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC:
II - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC:
* Tỷ lệ phân li kiểu gen:
1 AABB : 2 AaBB : 1 AAbb : 2 Aabb : 4 AaBb : 2 aaBb : 1 aaBB : 2 AABb : 1 aabb
* Tỷ lệ phân li kiểu hình:
9 A-B- Hạt vàng, trơn : 3 A-bb Hạt vàng, nhăn:
3 aaB- Hạt xanh, trơn : 1 aabb Hạt xanh, nhăn.
Định luật phân li độc lập đúng trong trường hợp nào?
* Điều kiện nghiệm đúng: Ngoài 3 đk nghiệm đúng của định luật phân li còn có 2 điều kiện sau:
- Mỗi cặp gen qui định một cặp tính trạng, nằm trên một cặp NST tương đồng khác nhau.
- Các cặp gen phải tác động riêng rẽ lên sự hình thành tính trạng.
Vậy các quy luật của Menđen có ý nghĩa gì?
* Ý nghĩa:
Dự đoán được kết quả phân li kiểu hình ở đời sau.
Tạo nguồn biến dị tổ hợp đa dạng và phong phú cho sinh giới.
Giả sử các cặp gen khác nhau nằm trên các cặp nhiễm sắc thể tương đồng khác nhau, có tính trội, lặn hoàn toàn, hãy điền tiếp số liệu vào bảng sau:
III.ý nghĩa của các quy luật
CÔNG THỨC TỔNG QUÁT:
2n
(3:1)n
3n
(1:2:1)n
2n
n
…..
23
(3:1)3
33
(1:2:1)3
23
3
22
(3:1)2
32
(1:2:1)2
22
2
21
(3:1)1
31
(1:2:1)1
21
1
SỐ LƯỢNG CÁC LOẠI KH F2
TỈ LỆ PHÂN LI KH F2
SỐ LƯỢNG CÁC LOẠI KG F2
TỈ LỆ PHÂN LI KG F2
SỐ LƯỢNG CÁC LOẠI GT F1
SỐ CẶP GEN DH F1
CỦNG CỐ:
1.Quy luật phân li độc lập thực chất nói về:
A. Sự phân li độc lập của các tính trạng.
B. Sự phân li KH theo tỷ lệ 9: 3 :3 : 1.
C. Sự tổ hợp của các alen trong quá trình thụ tinh.
D. Sự phân li độc lập của các alen trong quá trình giảm phân.
Chọn câu trả lời đúng:
1- Cơ sở tế bào học của định luật phân ly độc lập là
A. Sự tự nhân đôi, phân ly của nhiễm sắc thể trong cặp nhiễm sắc thể tương đồng.
B.Sự phân ly độc lập, tổ hợp tự do của các nhiễm sắc thể.
C. Các gen nằm trên các nhiễm sắc thể.
D. Do có sự tiếp hợp và trao đổi chéo.
2- Không thể tìm thấy được 2 người có cùng kiểu gen giống hệt nhau trên trái đất, ngoại trừ trường hợp sinh đôi cùng trứng vì trong quá trình sinh sản hữu tính
A. Tạo ra một số lượng lớn biến dị tổ hợp.
B. Các gen có điều kiện tương tác với nhau.
C. Dễ tạo ra các biến dị di truyền.
D. ảnh hưởng của môi trường.

xin chân thành cám ơn thày cô và các em học sinh