Bài 9. Ông lão đánh cá và con cá vàng

Thứ ngày tháng 10 năm 2013
Tiết 34- Văn bản:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
I. Tác giả, tác phẩm.
1. Tác giả:
- A.Pu-skin (1799-1837), đại thi hào Nga.
2. Tác phẩm:
- Dựa trên cơ sở truyện dân gian Nga, Đức. Tác giả kể lại câu chuyện bằng 205 câu thơ.
- Là tác giả của nhiều trường ca và truyện cổ tích tuyệt diệu.
( Truyện cổ tích của A.Pu-skin)
Hướng dẫn đọc thêm:
Tiết 34- Văn bản:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
II. Đọc, hiểu văn bản.
1. Đọc.
2. Chú thích.
- Sinh phúc:
- Lóc cóc:
- Trận lôi đình:
- Chỉnh tề:
- Cơn thịnh nộ:
3. Bố cục:
3 phần
- Phần 1: Giới thiệu nhân vật và hoàn cảnh.
- Phần 2: Ông lão đánh bắt rồi thả cá vàng, cá nhiều lần đền ơn cho vợ chồng ông lão.
- Phần 3: Vợ chồng ông lão đánh cá trở lại cuộc sống nghèo khổ như xưa.
( Truyện cổ tích của A.Pu-skin)
Hướng dẫn đọc thêm:
Tiết 34- Văn bản:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
( Truyện cổ tích của A.Pu-skin)
III. Tìm hiểu chi tiết.
1. Nhân vật ông lão.
- Hoàn cảnh gia đình: Nghèo, chăm chỉ làm ăn, rất lương thiện.
- Đối với cá vàng: Ông cứu giúp không đòi trả ơn.
-> Ông hiền lành tới mức nhu nhược.
Hoàn cảnh gia đình ông lão ra sao?

Hành động và lời nói của ông đối với cá vàng như thế nào?
Trong truyện, mấy lần ông lão ra biển gặp cá vàng? Việc làm đó chứng tỏ ông là người như thế nào?
Việc kể lại những lần ông lão ra biển gặp cá vàng là biện pháp có chủ ý của truyện cổ tích, đó là chủ ý gì?
- Việc kể lại nhiều lần ông lão gặp cá vàng tạo nên tình huống, gây sự hồi hộp cho người nghe.
Hướng dẫn đọc thêm:
Tiết 34- Văn bản:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
( Truyện cổ tích của A.Pu-skin)
III. Tìm hiểu chi tiết.
2. Nhân vật mụ vợ.
Mụ vợ có những đòi hỏi gì?
*) Mụ vợ đòi hỏi ông lão xin cá vàng:
- Một cái máng lợn.
- Một tòa nhà.
- Nhất phẩm phu nhân.
- Nữ hoàng.
- Long Vương.
Qua những đòi hỏi ấy, em thấy mụ vợ là người như thế nào?
=> Những đòi hỏi của mụ cứ tăng dần, từ vật nhỏ đến lớn, không có giới hạn.
Mụ vợ đã có những thái độ gì với ông lão?
Em có nhận xét gì về những đòi hỏi của mụ vợ?
Mắng, quát, tát vào mặt, nổi trận lôi đình, nổi cơn thịnh nộ.
=> Mụ là người tham lam, bội bạc. Là một kẻ vong ơn bội nghĩa với chồng, vô ơn với cá vàng.
*) Thái độ của mụ:
Kết quả cuối cùng của sự tham lam đó là gì?
Hướng dẫn đọc thêm:
Tiết 34- Văn bản:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
( Truyện cổ tích của A.Pu-skin)
III. Tìm hiểu chi tiết.
3. Biển cả và cá vàng.
- Gợn sóng êm ả.
- Nổi sóng.
- Nổi sóng dữ dội.
- Nổi sóng mịt mù.
- Nổi sóng ầm ầm.
Biển cả
Cá vàng
- Vui vẻ chấp nhận.
- Khó chịu, bất bình.
- Giận dữ.
- Quá giận dữ.
- Không chịu đựng được.


Biển cả và cá vàng thay đổi như thế nào khi mỗi lần ông lão ra biển?
Thảo luận nhóm
Tác giả dùng biện pháp nghệ thuật gì để nói lên sự bất bình của biển và cá vàng, tác dụng của nó?
=> Nghệ thuật: Lặp lại, tăng tiến -> Góp phần thể hiện chủ đề của truyện, biểu tượng công lí của nhân dân.
Cá vàng tượng trưng cho điều gì?
- Cá vàng tượng trưng cho khả năng kì diệu của con người.
- Kết thúc truyện thật độc đáo theo lối vòng tròn.
Theo em kết thúc truyện như thế có hợp lí không?

Hướng dẫn đọc thêm:
Tiết 34- Văn bản:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
( Truyện cổ tích của A.Pu-skin)
IV. Tổng kết.
1. Nghệ thuật:
- Tương phản, đối lập giữa các nhân vật.
- Kết vòng tròn, trùng lặp, tăng cấp.
- Sử dụng yếu tố tưởng tượng hoang đường.
2. Ý nghĩa văn bản:
Thể hiện lòng biết ơn sâu nặng những con người nhân hậu, bao dung và nêu bài học đích đáng cho những kẻ tham lam, độc ác, bội bạc.
Em hãy nêu nét đặc sắc nghệ thuật của truyện?
Em hãy nêu ý nghĩa của văn bản?
2. Bài tập2:
*) Ghi nhớ: GSK
V. Luyện tập.
1. Bài tập1.
Hướng dẫn đọc thêm:
giống người
Anh trong truyện
Cây khế, mẹ con
Cám (Tấm Cám)
đáng căm ghét
khinh bỉ.
Bài học:
tham thì thâm
ở ác gặp ác
Bị trừng trị:
trở lại cuộc sống
nghèo khổ
tham lam
và bội bạc.
Nhân Vật
mụ vợ
Em thấy
mụ vợ có tính
cách giống nhân
vật nào…?
Em có cảm nghĩ
gì trước tính
cách của
mụ vợ?
Qua nhân vật
mụ vợ em rút ra
Bài học gì trong
cuộc sống?
Cuối
cùng, mụ vợ
đã bị trừng trị
như thế nào?
Theo em, mụ
vợ bị trừng
trị vì tội gì?
Nếu được tự
tay trừng trị mụ vợ
em sẽ làm như
thế nào?
1
I
I
2
H
H
3
C
C
4
T
T
5
Ổ
Ổ
6
C
C
7

- Học n?i dung b�i, thuộc phần ghi nhớ.
- Kể túm t?t truyện.
- Thực hiện phần luyện tập.
- Soạn bài: "?ch ng?i dỏy gi?ng".