Bài 9. Nước Đại Cồ Việt thời Đinh - Tiền Lê

Lịch sử 7
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VIẾT XUÂN
GV: HOÀNG THỊ THU THỦY
Câu 1:Sau khi thống nhất đất nước Đinh Bộ Lĩnh đã làm gì để xây dựng đất nước?
Kiểm tra bài cũ
Câu 2: Tổ chức chính quyền thời Tiền Lê? Vẽ sơ đồ.
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
a) Nông nghiệp
Tình hình ruộng đất thời Đinh – Tiền Lê như thế nào?
Chia đều cho
Nghĩa vụ thuế,lính,lao dịch
Vua
Ruộng của làng xã
Nông dân cày
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
a) Nông nghiệp
- Ruộng đất thuộc sở hữu của làng, xã  chia đều cho nông dân cày cấy.
Vua Lê đã có những biện pháp gì để phát triển nông nghiệp?
- Việc đào vét kênh mương, khai khẩn đất hoang được chú trọng.
Cày tịch điền là gì? Ý nghĩa?
Vua cày tượng trưng vào đầu mùa.
Quan tâm, khuyến khích sản xuất nông nghiệp.
Việc khai hoang, làm thuỷ lợi nhằm:
Mở rộng diện tích trồng trọt, đưa nước lên đồng ruộng dễ dàng.
Phát triển nông nghiệp, đạt năng suất cao.
Vua Lê với việc khuyến nông:
Hôm ấy một buổi sáng đẹp trời, nghe tin nhà vua về làm lễ “tịch điền”, dân làng Thọ Xuân ( Thanh Hóa) nô nức tham gia. Sau khi nhận nén hương khấn trời cầu cho mưa thuận gió hòa, nhà vua bỏ hia, xắn quần, chuẩn bị bước xuống ruộng, bỗng có một cụ già bước đến can:
- Bệ hạ là đấng chí tôn cày bừa là việc của nhân dân, can chi bệ hạ phải mệt mình vàng.
- Nhà vua mỉm cười, vui vẻ nói: Nghề nông là cái gốc của nước nhà. Xôi rượu, cơm gạo nuôi quân đều từ lúa gạo mà ra. Vậy nên ai ai cũng phải chăm lo cày cấy.
Đoạn nhà vua bước xuống ruộng. Do ruộng có chỗ nông, sâu, nên có lúc vua chao người, trâu vẩy bùn lên quần áo, mọi người cười ồ lên. Nhưng dần dần đường cày đã “dẻo”hơn, mọi người đều trầm trồ, thán phục.
( trích Gương sáng người xưa).
Lễ hội tịch điền
Bác Hồ tát nước với nhân dân
Bác Hồ với máy cày cải tiến
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
a) Nông nghiệp
- Ruộng đất thuộc sở hữu của làng  chia đều cho nông dân cày cấy.
- Việc đào vét kênh mương, khai khẩn đất hoang được chú trọng.
Nhận xét nông nghiệp thời Đinh – Tiền Lê?
 Nông nghiệp dần ổn định và phát triển.
b) Thủ công nghiệp

Tìm hiểu về sự phát triển của thủ công nghiệp nhà nước và thủ công nghiệp truyền thống ?
- Thủ công nghiệp nhà nước: Cho xây dựng một số xưởng thủ công(đúc tiền, rèn vũ khí, may mặc, xây dựng…), tập trung nhiều thợ khéo léo
Sản phẩm thủ công và trang phục thời Đinh – Tiền Lê
Vũ khí thời Đinh – Tiền Lê
Hiện vật thời Đinh – Tiền Lê
Gạch "Đại Việt quốc quân thành chuyên" 
thời Đinh - Tiền Lê
Đĩa đá vua Tống tặng vua Lê Đại Hành.
Đồng tiền chính triều đầu tiên của VN, đồng Thái Bình Hưng Bảo của Đinh Tiên Hoàng đúc năm 970-980

Đồng Tiền thứ 2 đồng Thiên Phúc Trấn Bảo của Lê Đại Hành đúc khỏang 986- 1009

Bài 9: Nước ĐẠi Cồ Việt thời Đinh – Tiền Lê

Chùa Nhất Trụ ở xã trường Yên
Trong các ngành thủ công thì ngành xây dựng phát triển nhất. Vì nhu cầu nhà ở, thành thị, cung điện, chùa…
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
a) Nông nghiệp
- Ruộng đất thuộc sở hữu của làng  chia đều cho nông dân cày cấy.
- Việc đào vét kênh mương, khai khẩn đất hoang được chú trọng.
 Nông nghiệp dần ổn định và phát triển.
b) Thủ công nghiệp
- Thủ công nghiệp nhà nước: Cho xây dựng một số xưởng thủ công (đúc tiền, rèn vũ khí, may mặc, xây dựng…), tập trung nhiều thợ khéo léo
- Thủ công nghiệp truyền thống: tiếp tục phát triển (dệt luạ, làm giấy, đồ gốm…)
Trồng dâu
Nuôi tằm
Đồ gốm thời Đinh – Tiền Lê
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
a) Nông nghiệp
- Ruộng đất thuộc sở hữu của làng  chia đều cho nông dân cày cấy.
- Việc đào vét kênh mương, khai khẩn đất hoang được chú trọng.
 Nông nghiệp dần ổn định và phát triển.
b) Thủ công nghiệp
- Thủ công nghiệp nhà nước: Cho xây dựng một số xưởng thủ công (đúc tiền, rèn vũ khí, may mặc, xây dựng…), tập trung nhiều thợ khéo léo
- Thủ công nghiệp truyền thống: tiếp tục phát triển (dệt luạ, làm giấy, đồ gốm…)
Thương nghiệp nước ta thời Đinh – Tiền Lê như thế nào?
c) Thương nghiệp
- Nội thương: Các trung tâm buôn bán, chợ quê được hình thành.
- Ngoại thương: Thiết lập quan hệ buôn bán, bang giao Việt – Tống .
Củng cố nền độc lập ->tạo điều kiện cho ngoại thương phát triển.
Việc thiết lập quan hệ bang giao vơi Tống có ý nghĩa gì ?
Nền kinh tế phong kiến bao gồm những ngành nào? Ngành nào quan trọng nhất? Vì sao?
Nông + thủ công + thương nghiệp.
Nông nghiệp quan trọng nhất. Vì là ngành kinh tế chính
Đất nước có điều kiện hoà bình  Nhân dân chăm lo sản xuất.
Nhà nước có các biện pháp chăm lo phát triển kinh tế.
Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển kinh tế thời Đinh – Tiền Lê?
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
2. Đời sống xã hội và văn hoá
a) Xã hội
Xã hội thời Đinh – Tiền Lê có những giai cấp, tầng lớp nào?
Thống trị
Nô tì
Bị trị
Quan hệ giữa các tầng lớp còn đơn giản, chưa phân hoá sâu sắc
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
2. Đời sống xã hội và văn hoá
a) Xã hội
- Có 2 tầng lớp cơ bản:
+ Thống trị: Vua, các quan, một ít nhà sư.
+ Bị trị: nông dân, thương nhân, thợ thủ công, địa chủ và nô tì.
 Quan hệ giữa các tầng lớp còn đơn giản, chưa phân hoá sâu sắc
Vì sao các nhà sư lại thuộc tầng lớp thống trị?
Đạo Phật được truyền bá rộng rãi.
Giáo dục chưa phát triển  ít người được đi học
Phần lớn người có học là các nhà sư trực tiếp dạy học, cố vấn ngoại giao (Vạn Hạnh, Đỗ Nhuận)
 Được nhân dân và Nhà nước quý trọng.
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
2. Đời sống xã hội và văn hoá
a) Xã hội
Thống trị
Nô tì
Bị trị
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
2. Đời sống xã hội và văn hoá
a) Xã hội
- Có 2 tầng lớp cơ bản:
+ Thống trị: Vua, các quan, một ít nhà sư.
+ Bị trị: nông dân, thương nhân, thợ thủ công, địa chủ và nô tì.
 Quan hệ giữa các tầng lớp còn đơn giản, chưa phân hoá sâu sắc
Vì sao nói giáo dục thời kì này chưa phát triển?
b) Văn hoá
- Giáo dục chưa phát triển.
- Trường – lớp – số người biết chữ rất ít.
Nho học đã xâm nhập vào nước ta (sử dụng chữ Hán).
Chưa có ảnh hưởng lớn, chưa có hệ thống giáo dục thi cử.
Tôn giáo chính thời Đinh – Tiền Lê?
- Đạo Phật được truyền bá rộng rãi.
Điều gì chứng tỏ đạo Phật được truyền bá rộng rãi?
Chùa chiền được xây dựng ở nhiều nơi
(chùa Dư Hàng, Nhất Trụ, Bà Ngô…)
Chùa Nhất Trụ
Chùa Bà Ngô
BÀI 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ (t.t)
II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ
1. Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
2. Đời sống xã hội và văn hoá
a) Xã hội
- Có 2 tầng lớp cơ bản:
+ Thống trị: Vua, các quan, một ít nhà sư.
+ Bị trị: nông dân, thương nhân, thợ thủ công, địa chủ và nô tì.
 Quan hệ giữa các tầng lớp còn đơn giản, chưa phân hoá sâu sắc
Đời sống sinh hoạt của người dân diễn ra như thế nào?
b) Văn hoá
- Giáo dục chưa phát triển.
- Đạo Phật được truyền bá rộng rãi.
- Sinh hoạt văn hoá dân gian: nhiều loại hình tồn tại và phát triển (ca hát, nhảy múa, đua thuyền)
Lễ hội Hoa Lư
Nghệ thuật chèo chính thức có từ thời Tiền Lê
Lễ hội đền thờ Lê Hoàn là hình thức tôn vinh người anh hùng dân tộc.Tổ chức vào các ngày 7-9/03 âm lịch hàng năm tại thôn trung lập xã xuân lập-thọ xuân. Nhằm tưởng nhớ tới vua lê đại hành-người đã có công đánh tan quân xâm lược nhà tống 981. trong đền làm lễ đại tế, bên ngoài tổ chức các trò chơi dân gian như đấu vật, bắn nỏ, đua thuyền…
Đền Vua Lê Đại Hành
Các lĩnh vực
Tình hình phát triển
Kinh tế:
+ Nông nghiệp
Ruộng của làng xã, chia cho dân (dân có nghĩa vụ với vua)
+ Vua tổ chức cày tịch điền.
+ Khai hoang, thủy lợi, nuôi tằm…
Lập bảng tình hình phát triển kinh tế
Kinh tế:
+ Thủ công nghiệp
+ Lập xưởng thủ công nhà nước.
+ Tập trung nhiều thợ giỏi (đúc tiền, vũ khí, y phục, xây dựng…)
+ Các nghề dân gian phát triển.
Kinh tế:
+ Thương nghiệp
+ Ngoài nước ở biên giới Việt Trung.
+ Trong nước ở các chợ làng quê.
Các lĩnh vực
Tình hình phát triển
Xã hội:
+ Thống trị: Vua, quan, một ít nhà sư.
+ Bị trị: Nông dân (đa số), thợ thủ công, thương nhân, địa chủ và nô tì.
Lập bảng tình hình phát triển xã hội-văn hóa
Văn hóa:
- Giáo dục chưa phát triển.
- Nho học chưa ảnh hưởng.
- Phật giáo được truyền bá rộng rãi (xây nhiều chùa, coi trọng nhà sư)
- Nhân dân ca múa, đua thuyền, đấu vật…trong các ngày lễ hội.
Hướng dẫn học bài

Trả lời câu hỏi SGK
Vẽ sơ Đồ tư duy Bài học
Chuẩn bị bài 10
So sánh bộ máy thời Ngô, thời Tiền Lê so với thời Lý.
Pháp luật quân đội nhà Lý được xây dựng như thế nào ?