Bài 9. Nhà nước xã hội chủ nghĩa

TRƯỜNG THPT LÊ QUÝ ĐÔN

GIÁO DỤC CÔNG DÂN
KHỐI 11

Gv :TÔ VĂN HÙNG
Bài 10:
Nhà nước
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
( 2 tiết )
MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.- Biết được nguồn gốc, bản chất của Nhà nước
2.- Nêu được thế nào là Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, bản chất, chức năng và vai trò của Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
3.- Hiểu được trách nhiệm của công dân trong việc tham gia xây dựng NN pháp quyền XHCN
4.- Tin tưởng và tôn trọng NN pháp quyền XHCN Việt Nam.
NỘI DUNG BÀI HỌC
I.- Nguồn gốc và bản chất của Nhà nước
1.- Nguồn gốc của Nhà nước
2.- Bản chất của Nhà nước
II.- Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
a.- Nhà nước pháp quyền XHCN là gì?
b.- Bản chất NN pháp quyền XHCN Việt Nam
c.- Chức năng NN pháp quyền XHCN Việt Nam
d.- Vai trò pháp quyền XHCN Việt Nam
III.- Trách nhiệm của công dân
I.Nguồn gốc và bản chất của nhà nước:
1)Nguồn gốc của nhà nước:
Thời kỳ chưa có nhà nước:
Xã hội công xã nguyên thuỷ
Theo em bắt đầu từ
chế độ nào thì có Nhà nước
Xã hội cộng sản nguyên thủy
Lực lượng sản xuất còn thấp kém
công cụ lao động thô sơ
năng suất lao động thấp
chưa có tư hữu tài sản
chưa có sự phân chia giai cấp
Chưa có bóc lột
Chưa có nhà nước
Trong quá trình phát triển con người ngày càng tiến bộ và hoàn thiện
Công cụ lao động phát triển
Công cụ lao động bằng đá thô sơ
Công cụ bằng đồng
Công cụ bằng sắt


Lực lượng sản xuất phát triển nhanh chóng
Năng xuất lao động được nâng cao
Sản phẩm lao động dồi dào
Của dư thừa xuất hiện
Phát sinh khả năng chiếm đoạt của cải dư thừa
Chế độ tư hữu hình thành
Xuất hiện hai giai cấp đối lập nhau
Nhà nước xuất hiện
Thời kỳ có bộ máy nhà nước:
Nhà nước chỉ ra đời khi xã hội phân chia thành g/c và mâu thuẫn giai cấp không thể điều hoà được.
“Baát cöù ôû ñaâu, heã luùc naøo vaø chöøng naøo maø veà maët khaùch quan, nhöõng maâu thuaãn giai caáp khoâng theå ñieàu hoøa ñöôïc thì nhaø nöôùc xuaát hieän.”
V.I. LENIN
Theo quan điểm Mác-Lênin :Nhà nước là sản phẩm của xã hội có giai cấp, do đó nhà nước bao giờ cũng mang bản chất giai cấp.








Nhà nước PK
Nhà nước CHỦ NÔ
Nhà nước XHCN
Nhà nước TS

Như vậy, nhà nước chỉ
ra đời khi xuất hiện
chế độ tư hữu về
tư liệu sản xuất, khi
xã hội phân hoá
thành giai cấp, mâu
thuẫn giữa các giai
cấp ngày càng gay
gắt đến mức không
thể điều hoà được.
1)Nguồn gốc của nhà nước:
I.-Nguồn gốc và bản chất của nhà nước:
2.- Bản chất của nhà nước:
Nhà nước là bộ máy dùng để duy trì sự thống trị của giai cấp này đối với giai cấp khác.

Nhà nước là bộ máy cưỡng chế và đàn áp đặc biệt của giai cấp này đối với giai cấp khác.
Như vậy, xét về mặt bản chất, nhà nước mang bản chất
giai cấp của giai cấp thống trị.
Chủ nô và nô lệ
Quân đội Nhà nước Chủ Nô
Quân đội Nhà nước Phong kiến
ĐÀN ÁP
Quân đội nhà nước tư sản
Quân đội ta trung với nước, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội.
Quân đội Nhà nước XHCN
Giai cấp chủ nô
Giai cấp địa chủ phong kiến
Giai cấp tư sản
Giai cấp công nhân và nhân dân lao động.
c. Caùc kieåu nhaø nöôùc
Chế độ sở hữu của giai cấp chủ nô đối với tư liệu sản xuất và người nô lệ
Chế độ sở hữu của giai cấp địa chủ phong kiến đối với tư liệu sản xuất mà chủ yếu là ruộng đất.

Chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất.

Chế độ công hữu về tư liệu sản xuất.

Giai cấp chủ nô
Giai cấp địa chủ phong kiến

Giai cấp tư sản
Giai cấp công
nhân

Xét về bản chất, nhà nước XHCN là công cụ duy trì sự thống trị của đa số (giai cấp công nhân và nhân dân LĐ) đối với thiểu so �(giai cấp bóc lột và các thế lực phản động), thực hiện dân chủ với nhân dân, chuyên chính với kẻ thù của chủ nghĩa xã hội.
Như vậy:chỉ có Nhà nước XHCN là nhà nước tiên tiến nhất, ưu việt nhất, nhà nước đại diện cho tất cả các tầng lớp nhân dân lao động.
NHÀ NƯỚC
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Bài 10
( tiết 2 )
II. Nhà nước pháp quyền XHCN VN
a.- Nhà nước pháp quyền XHCN Vi?t Nam là gì? L� Nh� nu?c c?a nh�n d�n, do nh�n d�n v� vì nh�n d�n qu?n l� m?i m?t c?a d?i s?ng x� h?i b?ng ph�p lu?t do D?ng CSVN l�nh d?o
1.- Thế nào là NN pháp quyền XHCN Việt Nam
Nhà nước pháp quyền XHCN có những đặc điểm cơ bản như sau: Của dân, do dân, vì dân. Quyền lực nhà nước thống nhất là thuộc về nhân dân.Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ. Quản lí xã hội bằng pháp luật.Do Đảng Cộng sản lãnh đạo.
Có 2 loại hình NN pháp quyền :
NN pháp quyền tư sản và NH pháp quyền XHCN
Sơ đồ bộ máy Nhà nước
Phân cấp
Phân công
Trung Ương
Phường – Xã – Thị trấn
Tình Thành phố
Quận – Huyện – Thị xã
Cơ
quan
quyền
lực
Nhà
nước
Cơ
quan
Quản
lý
Nhà
nước
Cơ
quan
Xét
xữ
Nhà
nước
Cơ
quan
Viện
kiểm
Sát
nhân
dân
Sơ đồ phân cấp bộ máy nhà nước
I
II
IV
III
Sơ đồ phân công bộ máy nhà nước
Các viện kiểm
soát quân sự


Các toà án quân
sự

UBND xã
(phường, thị trấn)
HĐND xã
(phường, thị trấn)

Viện KSND
huyện (quận,
thị xã)

Toà án nhân dân
huyện (quận, thị xã)

UBND huyện
(quận, thị xã)
HĐND huyện
(quận, thị xã)

Viện KSND tỉnh
(thành phố)

Toà án nhân dân
tỉnh (thành phố)
UBND tỉnh
(thành phố)
HĐND tỉnh
(thành phố)

Viện KSND tối
cao

Toà án nhân dân
tối cao
Chính phủ
Quốc hội

Các cơ quan
kiểm sát

Các cơ quan
xét xử

Các cơ quan
hành chính

Các cơ quan
quyền lực đại
diện của nhân dân
Bản chất của nhà nước pháp quyền XHCN VN
Điều 2, Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam
năm 1992
"Nhà nước CHXHCN VN là nhà nước pháp quyền
XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà
nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với
giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức.Quyền lực
nhà nước là thống nhất,có sự phân công và phối hợp
giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các
quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp"

b. Bản chất của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Nhaø nöôùc phaùp quyeàn xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam laø thaønh quaû caùch maïng cuûa quaàn chuùng nhaân daân lao ñoäng do giai caáp coâng nhaân laõnh ñaïo. Nhaø nöôùc ta mang baûn chaát cuûa giai caáp coâng nhaân.

Bản chất giai cấp công nhân
biểu hiện:

Tính nhân dân
Tính dân tộc
Tính nhân dân
1.- Nhà nước của dân, do nhân dân lập nên và nhân dân tham gia quản lí
2.- Nhà nước thể hiện ý chí, lợi ích và nguyện vọng của nhân dân
3.- Nhà nước là công cụ chủ yếu để nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình
b. Bản chất của nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Nhân dân thực hiện quyền làm chủ
Tính dân tộc
1.- Kế thừa và phát huy những truyền thống, bản sắc tốt đẹp của dân tộc
2.- Có chính sách dân tộc đúng đắn, chăm lo lợi ích mọi mặt của các dân tộc trong cộng đồng dân tộc Việt Nam
3.-
Th?c hi?n
d?i dồn k?t
d�n t?c
b. Bản chất của nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Truyền thống yêu nước
Truyền thống cần cù lao động
Truyền thống tương thân tương ái
Các dân tộc bình đẳng cùng phát triển
c. Chức năng của nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
1.- Chức năng bạo lực, trấn áp: trấn áp sự phản kháng của giai cấp bóc lột và các thế lực thù địch trong và ngoài nước để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ những thành quả của cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc
2.- Tổ chức và xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa , nền văn hoá xã hội chủ nghĩa và con người xã hội chủ nghĩa
Xây dựng, phát triển kinh tế
c. Chức năng của nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
Xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc
Con người mới phát triển toàn diện
Nhà nước bóc lột
Dùng bạo lực trấn áp nhằm
bảo vệ và duy trì sự bóc lột của
thiểu số (g/c thống trị) đối với
đa số và NDLĐ (g/c bị trị)
Chức năng tổ chức xây dựng
cũng là nhằm đem lại sự giàu
có và sự bóc lột ngày càng
nhiều hơn của g/c thống trị.
Nhà nước XHCN
Trấn áp sự phản kháng của
g/c bóc lột và các thế lực thù
địch trong và ngoài để bảo vệ
TQ bảo vệ thành quả của
CM CNXH
* Tổ chức và XD chế độ XHCN
xây dựng nền kinh tế XHCN,
cộng sản chủ nghĩa, nền
văn hoá và con người XHCN.
Chức năng bạo lực trấn áp và tổ chức xây dựng của
nhà nước pháp quyền CHXN có quan hệ hữu cơ và
thống nhất với nhau, trong đó, chức năng tổ chức
và xây dựng là quan trọng hơn và giữ vai trò quyết định.
Vai trò của NN pháp quyền trong hệ thống
chính trị XHCN VN
Đảng Cộng Sản Việt Nam - Nhà nước CH XHCN Việt Nam - Mặt trận TQ Việt Nam - Công Đoàn - Đoàn TN - Hội Phụ Nữ- Đội thiếu Niên - Hội nông dân - và các tổ chức chính trị khác. Lấy liên minh Công - Nông - Trí thức làm nền tảng dưới sự lãnh đạo của Đảng để thực hiện quyền làm chủ của nhân dân và xây dựng CNXH
Hệ thống chính trị XHCN ở nước ta gồm những tổ chức nào ?
Thế nào là hệ thống
chính trị?
Là một chỉnh thể bao gồm các tổ chức chính trị XH hợp pháp như các đảng phái chính trị, nhà nước, các tổ chức chính trị XH khác cùng những mối quan hệ qua lại của chúng.

1.-
Thể chế hóa và tổ chức thực hiện đường lối chính trị của Đảng CSVN, thể chế hóa và thực hiện quyền làm
chủ của ND
2.-
Tổ
chức xây dựng
xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa
3.-
Là
công cụ
hữu hiệu
để Đảng
thực hiện
vai trò
của mình
đối với
toàn
xã hội
4.-
Là công cụ chủ yếu của nhân dân trong
sự nghiệp
xây dựng CNXH
và bảo vệ tổ quốc Vi?t Nam XHCN .
d) Vai trò của nhà nước pháp quyền trong hệ thống chính trị XHCN VN
III.- Trách nhiệm của công dân
Guong m?u
th?c hi?n
du?ng l?i
c?a NN
Tích cực tham
gia các họat động
giữ gìn trật tự XH
Phê phán
đấu tranh
những
hành vi
vi phạm PL
Cảnh giác
trước những
thủ đoạn
chống phá
của các
thế lực
thù địch

BÀI TẬP 1
D
Bài 2 : Pháp luật nước Cộng Hòa XHCN
Việt Nam thể hiện ý chí của :
a.- Tất cả mọi người trong XH
b.- Giai cấp nông dân – công nhân
c.- Tầng lớp tri thức – sinh viên
d.- Giai cấp công nhân – nhân dân lao động
Bài 3 : Văn bản quy phạm pháp luật do
a.- Quốc hội ban hành
b.- Chính Phủ ban hành
c.- Đảng CSVN ban hành
d.- Mặt trận TQ Việt Nam ban hành
BÀI TẬP 2
A

BÀI TẬP 3
Pháp luật được Nhà nước bảo đảm thực hiện bằng :
a.- Biện pháp giáo dục
b.- Biện pháp cưỡng chế
c.- Biện pháp răn đe
d.- Biện pháp thuyết phục
A

BÀI TẬP 4
Cơ quan có thẩm quyền ban hành luật, bộ luật là …
a.- Chính phủ
b.- Quốc Hội
c.- Hội đồng nhân dân
d.- Ủy ban nhân dân
B
Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được quy định trong
a.- Hiếp pháp
b.- Luật giáo dục
c.- Bộ luật dân sự
d.- Bô luật hình sự
BÀI TẬP 5
A
BÀI TẬP 6
D
Hiến pháp mới nhất của nước ta ban hành vào năm :
a.- 1945 b.- 1954
c.- 1982 d.- 1992
Bản chất, Nhà nước mang bản chất của
a.- Nhân dân lao động
b.- Giai cấp tư sản
c.- Giai cấp công nhân
d.- Giai cấp thống trị
BÀI TẬP 7
D
Nội dung QuyềnNghĩa vụ
1.- Học tập
2.- Lao động
3.- Bảo vệ Tổ quốc
4.- Bình đẳng trước pháp luật
5.- Bất khả xâm phạm về thân thể
6.- Bảo vệ tài sản Nhà nước
7.- Tự do kinh doanh
8.- Khiếu nại tố cáo
9.- Đóng thuế
BÀI TẬP 7
NV Q
X X
X X
X X
X
X
X X
X
X X
X X
DẶN DÒ
1.- Xem trước bài Dân chủ XHCN
2.- Làm các bài tập trong phiếu và SGK
3.- Sọan bài.
4.- Tổ 2 thuyết trình bài Dân chủ

CH�C C�C EM H?C T?T