Bài 9. Cấu trúc rẽ nhánh

Chương III: Cấu trúc rẽ nhánh và lặp
Cấu trúc rẽ nhánh và lặp trong lập trình.
Các câu lệnh thực hiện rẽ nhánh và lặp của Pascal.
Bài 9
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
1.Rẽ nhánh:
Có rất nhiều việc chỉ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể nào đó được thỏa mãn.
VD: A và B thường rủ nhau học nhóm. Một hôm A nói với B: “Chiều mai nếu trời không mưa, A sẽ đến nhà B học”.
Một lần khác, B nói với A: “Chiều mai nếu trời không mưa thì B sẽ đến nhà A, nếu mưa thì sẽ gọi điện cho A để trao đổi”.
Cách diễn đạt của A như vậy ta nói thuộc dạng mệnh đề thiếu:
Nếu … thì …
Cách diễn đạt của B như vậy ta nói thuộc dạng mệnh đề đủ:
Nếu … thì …, nếu không thì …
Như vậy: Trong nhiều thuật toán, các thao tác tiếp theo sẽ phụ thuộc vào kết quả nhận được từ các bước trước đó.
Cấu trúc dùng để mô tả mệnh đề có dạng như trên được gọi là cấu trúc rẽ nhánh thiếu và đủ.
a.Dạng thiếu:
if <điều kiện> then ;
b. Dạng đủ
if <điều kiện> then
else ;
Trong đó:
Điều kiện là biểu thức quan hệ hoặc logic
Câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 là một câu lệnh của Pascal
2. Câu lệnh If - Then:
Ý nghĩa: Nếu điều kiện đúng thì câu lệnh được thực hiện, nếu điều kiện sai thì không thực hiện gì.
Nếu điều kiện đúng thì thực hiện câu lệnh 1, nếu điều kiện sai thì thực hiện câu lệnh 2.
Ý nghĩa của câu lệnh:
Ví dụ
a.Dạng thiếu:
b. Dạng đủ
VD1: If (X mod 2 <> 0) Then
Write (X, ’ La so le ’);
VD2: If Delta < 0 Then Write (‘ PTVN’)
Else Write (‘PT co nghiem’);
VD3: Tìm giá trị lớn nhất của 2 số A,B
C1: Max := A; If B> A Then Max:= B
C2: If A > B Then Max:= A Else Max := B;
So sánh cách 1 và cách 2 trong VD3?
3. Câu lệnh ghép
Ngôn ngữ lập trình cho phép gộp một dãy câu lệnh thành một câu lệnh ghép:
- Cú pháp: Begin
< câu lệnh>;
End;
Chú ý:
Sau End phải là dấu ; và trước Else không chứa dấu ;
Thuật ngữ câu lệnh ở đây được hiểu chung cho câu lệnh đơn và câu lệnh ghép
4.Một số ví dụ:
- Kết hợp sách giáo khoa theo dõi ví dụ trong Pascal.
VD........ p70TP