Bài 9. Cấu trúc rẽ nhánh

CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
Trường THPT Tân Thạnh
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
I. Rẽ Nhánh
Cho 2 câu:
1. Chiều mai nếu trời không mưa thì mình sẽ đến nhà cậu.
2. Chiều nay nếu trời không mưa thì mình sẽ đến nhà cậu, nếu không thì mình sẽ gọi điện.
Câu nói được điễn đạt dạng thiếu:
Nếu ..thì...
Câu nói được diễn đạt dạng đủ:
Nếu ..thì.., nếu không thì...
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
I. Rẽ Nhánh
Trong các thuật toán, thao tác tiếp theo thường phụ thuộc vào kết quả của bước trước.
Ví dụ giải phương trình bậc hai: ax2+bx+c=0
Trước tiện ta tính Delta=b2-4ac
Nếu Delta không âm thì đưa ra các nghiệm, ngược lại ta thông báo là phương trình vô nghiệm
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
I. Rẽ Nhánh
Mọi Ngôn Ngữ Lập Trình đều có các câu lệnh để miêu tả cấu trúc rẽ nhánh
Nhập a, b,c
TB vô nghiệm rồi
KT
Tính và đưa ra nghiệm
thực rồi KT
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
II. Câu lệnh if - then
a. Dạng thiếu:
if <Điều kiện> then ;
Trong đó:
<Điều kiện>: là biểu thức logic
: là các câu lệnh của pascal
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
II. Câu lệnh if - then
a. Dạng thiếu:






Điều kiện
Câu lệnh
Câu lệnh tiếp theo
Nếu điều kiện đúng thì câu lệnh được thực hiện, nếu điều kiện sai không thực hiện gì và cùng đi tới câu lệnh tiếp theo
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
II. Câu lệnh if - then
b. Dạng đủ:
if <Điều kiện> then else ;
Trong đó:
<Điều kiện>: là biểu thức logic
, : là các câu lệnh của pascal
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
II. Câu lệnh if - then
b. Dạng đủ:






Điều kiện
Câu lệnh 1
Câu lệnh tiếp theo
Câu lệnh 2
Nếu điều kiện đúng thì thực hiện câu lệnh 1 ngược lại thực hiện câu lệnh 2 và cùng đi tới câu lệnh tiếp theo
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
II. Câu lệnh if - then
Ví dụ: Kiểm tra tính chẵn lẻ của một số nguyên dương N:
Sử dụng câu lệnh thiếu :
if (N mod 2 =0) then write (N,` la so chan`);
Sử dụng cậu lệnh đủ:
if (N mod 2 =0) then write (N,` la so chan`)
else write (N,` la so le`);
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
Ví dụ: trong chương trình nhập 2 số tìm thương 2 số đó:
If (b=0) then write (` khong chia duoc`)
Else
thuong:=a/b;
write (a,`/`,b,`=`,thuong);
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
III. Câu lệnh ghép
Câu lệnh ghép có dạng:
Begin

End;
Câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 có thể là câu lệnh ghép
Chú ý: sau end phải là dấu chấm ; trước else không chứa dấu ;
Thuật ngữ câu lệnh có thể là câu lệnh đơn hoặc câu lệnh ghép
CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
III. Câu lệnh ghép
Ví dụ: giải phương trình bậc 2 sau khi tính delta

If (delta< 0) then writeln (`phuong trinh vo nghiem`)
Else
Begin
x1:=(-b-sqrt(delta))/(2*a);
x2:=(-b/a-x1);
writeln(`nghiem la x1=`,x1,`x2=`,x2);
End;

CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
IV. Một số ví dụ:
Viết chương trình người dùng nhập vào 2 số a,b tính thương 2 số đó

CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
Program TinhThuong;
Uses crt;
Var a,b: real;
thuong: real;
Begin
Clrscr();
Write (`nhap a: `); readln(a);
Write (`nhap b: `); readln(b);
If (b=0) then write (` khong chia duoc`)
Else
begin
thuong:=a/b;
write (a,`/`,b,`=`,thuong);
end;
Readln();
End.