Bài 9. Cấu trúc rẽ nhánh

Bài 9.
C?U TRÚC R? NHÁNH

1. Các ví dụ về rẽ nhánh
Chiều mai nếu trời không mưa thì châu sẽ đến nhà ngọc.
Chiều mai nếu trời mưa thì Ngọc sẽ gọi điện thoại cho Châu để trao đổi, nếu không mưa thì sẽ đến nhà châu.
1. Các ví dụ về rẽ nhánh
Nếu trời
không mưa
Châu đến nhà ngọc
Đ
Nếu trời
mưa
Ngọc gọi điện thoại
cho châu để trao đổi
Đ
Đến nhà châu
S
S
Nếu trời
không mưa
Châu đến nhà ngọc
Đ
Nếu trời
mưa
Ngọc gọi điện thoại
cho châu để trao đổi
Đ
Đến nhà châu
S
S
Ví dụ: giải phương trình bậc hai:
ax2 + bx + c = 0, (a?0)

+ Nhập a, b, c
+ Tính biệt số delta: D ? b2 - 4ac
+ Nếu D không âm thì tính các nghiệm. Trường hợp còn lại thông báo phương trình vô nghiệm


Nếu .... Thì....
Nếu .... Thì... Nếu không thì....

1. Các ví dụ về rẽ nhánh
1. Các ví dụ về rẽ nhánh
Nhập a, b, c
D ? b2-4ac
D ? 0
Thông báo vô
Nghiệm, KT
Tính, đưa ra
nghiệm, KT
Đ
S
2. Câu lệnh if-then
a. Cú pháp:
+ Dạng thiếu:
if < điều kiện> then < câu lệnh >;
+ Dạng đủ:
if < điều kiện> then < câu lệnh 1 >
else < câu lệnh 2>;
Trong đó:
- điều kiện là biểu thức lôgic
- câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 là một câu lệnh của Pascal

2. Câu lệnh if-then
b. Cách thực hiện:
- Dạng thiếu: điều kiện sẽ được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng( có giá trị True) thì câu lệnh sẽ được thực hiện, ngược lại( có giá trị False) thì câu lệnh sẽ bị bỏ qua.
Điều kiện
Đ
S
Câu lệnh
Câu lệnh if-then
b. Cách thực hiện:

- Dạng đủ: điều kiện được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng( giá trị True) thì câu lệnh 1 sẽ được thực hiện. Ngược lại( giá trị False) thì câu lệnh 2 sẽ được thực hiện.
Điều kiện
Đ
S
Câu lệnh 1
Câu lệnh 2
2. Câu lệnh if-then
c. Các ví dụ:
Ví dụ 1: if D < 0 then
Writeln(` phuong trinh vo nghiem`);
Ví dụ 2: if a mod 3 = 0 then
Write(a, `chia het cho 3`)
else Write(a, ` không chia het cho 3`);
Ví dụ 3: tìm số lớn nhất max trong hai số a và b theo 2 cách: - max := a;
if b > a then max := b;
- if a > b then max := a
else max := b;

3. Câu lệnh ghép
a. Cú pháp: begin
< các câu lệnh>;
end;
Câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 ở trên có thể câu lệnh đơn hoặc câu lệnh ghép.
b. Ví dụ: If D > 0 then
begin
x1:= (-b-sqrt(b*b-4*a*c))/(2*a);
x2:=-b/a-x1;
end
else
Writeln(` phuong trinh vo nghiem`);

a := 5;
If a < 0 then
a := a+ 1;
Writeln(` gia tri la:`, a`);


a := 5;
If a < 0 then
begin
a := a+ 1;
Writeln(` gia tri la:`, a`);
End;
4. Ví dụ:
Ví dụ 1: tìm nghiệm thực của phương trình:
ax2 + bx + c = 0. với a ?0
Program giai_ptb2;
uses crt;
var a, b, c: real;
D, x1, x2: real;
begin
clrscr;
Write(` a = `); Readln(a);
Write(` b = `); Readln(b);
Write(` c = `); Readln(c);



D := b*b - 4*a*c;
if D > 0 then
begin
x1:= (-b-sqrt(D))/(2*a);
x2:=-b/a-x1;
Writeln( `x1 =`, x1);
Writeln( `x2 =`, x2);
end
else
Writeln(` phuong trinh vo nghiem`);
readln;
end.


4. Ví dụ:
Ví dụ 2: Tìm số ngày của năm N, biết rằng năm
nhuận là năm chia hết cho 400 hoặc chia hết cho
4 nhưng không chia hết cho 100. ví dụ, các năm
2000, 2004 là các năm nhuận và có số ngày 366,
các năm 1900, 1945 không phải là năm nhuận và có số ngày là 365.
program Nam_nhuan;
uses crt;
var n, sn: integer;
Begin
Clrscr;
Write(`nam:`); readln(n);
If (n mod 400 = 0 ) or (( n mod 4 = 0) and (n mod 100 <> 0 ))
then sn := 366 else sn :=365;
Writeln(` so ngay cua nam`, n , `la` , sn);
readln
End.