Bài 9. Cấu trúc rẽ nhánh

Kiểm tra bài cũ :
Viết thuật toán theo kiểu sơ đồ khối của bài toán giải phương trình bậc 2 :
ax2 + bx + c = 0 ( a <> 0)

Nhập a, b, c
D : = b2 - 4ac
D > = 0 ?
Đ
S
Thông báo vô nghiệm.
Kết thức
Tính và đưa ra nghiệm thực.
Kết thúc
Bài 9 . Cấu trúc rẽ nhánh
Nếu chiều mai trời không mưa thì Châu sẽ đến nhà Ngäc

1.Rẽ nhánh
Câu chuyện của Châu và Ngọc
Bài 9 . Cấu trúc rẽ nhánh
Chiều hôm sau
Trời mưa lớn
Nhưng Châu vẫn sang nhà Ngọc vào chiều hôm ấy
dưới trời giông bão
Nhận xét câu nói của Châu
Cho ta biết : Nếu một điều kiện cụ thể thoả mãn (trời không mưa), thì một
việc làm cụ thể được thực hiện(Châu đến nhà Ngọc). Ngoài ra, không nói
tới việc gì sẽ xảy ra, nếu điều kiện đó không thoả mãn(trời mưa)...
Cách diến đạt như vậy thuộc rẽ nhánh dạng thiếu :
Nếu .thì ..
Em lấy các ví dụ khác ?

Chiều mai, nếu trời không mưa thì Ngọc sẽ đến nhà Châu, nếu mưa thì sẽ gọi điện thoại.

Một hôm khác
Nhận xét câu nói của Ngọc
Tuỳ vào điều kiện cụ thể( trời không mưa) thoả mãn hay không,
mà 1 trong 2 việc cụ thể chắc chắn sẽ xảy ra ( Ngọc đến nhà
Châu hay Ngọc gọi điện cho Châu )
Cách diễn đạt như vậy thuộc rẽ nhánh dạng đủ :
Nếu. thì...., nếu không ..thì...
Em lấy các ví dụ khác ?
2. Câu lệnh if - then
a. Dạng thiếu :
If < điều kiện> then < câu lệnh> ;
b. Dạng đủ :
If < điều kiện> then < câu lệnh 1> else < câu lệnh 2> ;
Trong đó :
- Điều kiện : là biểu thức logic hoặc quan hệ.
- Câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 : là một câu lệnh của Pascal.
Bài 9 . Cấu trúc rẽ nhánh
1. Rẽ nhánh
Chú ý : Trước else không có dấu " ; " .
Sơ đồ khối
Điều kiện
Đúng
Câu lệnh
Sai
Câu lệnh 2
Điều kiện
Câu lệnh 1
Đúng
Sai
Bài 9 . Cấu trúc rẽ nhánh
Rẽ nhánh
Câu lệnh If - then
Bài 9 : Cấu trúc rẽ nhánh
Rẽ nhánh
Câu lệnh If - then
Ví dụ : Tìm số lớn nhất max trong 2 số a và b ?
L�u � : D�ng thi�u cịng ��ỵc coi nh� l� d�ng �đ, n�u coi c�u lƯnh 2 cđa n� l� r�ng.
2 cách :
- Dùng câu lệnh gán max := a và lệnh if - then dạng thiếu
if b > a then max := b ;
- Dùng một lệnh if - then dạng đủ :
if b > a then max := b else max := a ;
3. Câu lệnh ghép
Begin
< C�c c�u lƯnh > ;
End ;
Ví dụ :
If D < 0 then writeln ( ` Phương trình vô nghiệm.`)
Else
Begin
x1 := ( -b - sqrt(b*b - 4*a*c))/ (2*a) ;
x2 := -b/a - x1 ;
End ;
Bài 9 . Cấu trúc rẽ nhánh
Rẽ nhánh
Câu lệnh if - then
4. M?T S? V� D?
Ví d? 1: Tìm nghi?m c?a phuong trình b?c hai
Input :C�c hƯ s� a, b, c nh�p t� b�n ph�m
Output : Đưa ra màn hình các nghiệm thực
hoặc thông báo "Phương trình vô nghiệm".
Bài 9 : Cấu trúc rẽ nhánh
Rẽ nhánh
Câu lệnh if - then
Câu lệnh ghép
Program Giai_PTB2 ;
uses crt ;
var a,b,c :real ;
D, x1, x2 : real;
Begin
clrscr ;
write(` Nhap cac he so a, b, c : `) ;
readln(a, b, c) ;
D:= b*b - 4*a*c;
If D < 0 then writeln(`Phuong trinh vo nghiem.`)
else
begin
x1:= (-b-sqrt(D))/(2*a);
x2:= -b/a - x1;
writeln (`x1 = `, x1:8:3, ` x2= `,x2:8:3) ;
end ;
Readln
End.

Ví dụ 2 :
Tìm số ngày của năm N, biết rằng năm nhuận là năm chia hết
cho 400 hoặc chia hết cho 4 nhưng không chia hết cho 100 ?
- Input : N nhập từ bàn phím
- Output : Đưa số ngày của năm N ra màn hình
Bài 9 : Cấu trúc rẽ nhánh

Rẽ nhánh
Câu lệnh if - then
Câu lệnh ghép
Một số ví dụ
Program Nam_nhuan ;
Uses crt ;
Var N, SN : integer ;
Begin
clrscr ;
write (`Nam: `); readln(N);
if (N mod 400 = 0 ) or (( N mod 4 ) and (N mod 100 <> 0))
then SN:=366 else SN:=365;
Writeln(` So ngay cua nam`, N, ` la `,SN);
readln
End.