Bài 9. Cấu trúc rẽ nhánh

08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
Ôn lại kiến thức cũ
Biểu thức quan hệ được tạo thành như thế nào?
Hai biểu thức cùng kiểu liên kết với nhau bởi phép toán quan hệ cho ta một biểu thức quan hệ
Ví dụ: X > 5
i+2 > 3*j
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
Ôn lại kiến thức cũ
Biểu thức logic được tạo thành như thế nào?
Các biểu thức quan hệ liên kết với nhau bởi phép toán logic
Ví dụ: (5<=x) and (x<=11)
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
QUY ƯỚC BÀI GIẢNG
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
Không biết chạy qua cô ta không nữa?
Nếu chạy không lại thì mình tiêu rồi…?
Cho anh biết nhé!
Nếu đuổi kịp em thì coi như em đồng ý , còn ngược lại anh nên về quê nuôi gà nhé.
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
CHƯƠNG III. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH VÀ CẤU TRÚC LẶP
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
I. RẺ NHÁNH:
Câu lệnh rẻ nhánh, giúp ta giải quyết rất nhiều bài toán trong ngôn ngữ lập trình nói chung và Pascal nói riêng.

Ví dụ: Nếu mình chạy kịp thì
cô ta sẽ đồng ý.
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
II. CÂU LỆNH RẺ NHÁNH:
1. Câu lệnh rẻ nhánh dạng thiếu:
Cú pháp: IF < điều kiện> THEN
< câu lệnh>;
Trong đó:
- Điều kiện là biểu thức quan hệ hoặc b.thức logic.
- Câu lệnh: là một lệnh bất kỳ của Pascal.
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
Ví dụ1: cho a=10, b=20. Tính c?
TH1: IF (b mod a = 0) THEN
c:= a+b;
TH2: IF (b div a = 0) THEN
c:= a+b;
C=30
C=0
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
II. CÂU LỆNH RẺ NHÁNH:
2. Câu lệnh rẻ nhánh dạng đủ:
Cú pháp: IF < điều kiện> THEN
< câu lệnh 1>
ELSE
< câu lệnh 2>;
Trong đó:
- Điều kiện là biểu thức quan hệ hoặc b.thức logic.
- Câu lệnh1, 2: là một lệnh bất kỳ của Pascal.
- Nếu điều kiện đúng thì thực hiện câu lệnh 1, ngược lại thực hiện câu lệnh 2.
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
Ví dụ 2: cho a=100, b=20. Tính c?
TH1: IF (b mod a = 0) THEN
c:= a+b
ELSE c:= a+b;

TH2: IF (b mod a = 0) THEN
c:= a+b;
c:=c+1;
ELSE c:= a+b;
C=120
Đây là
câu lệnh ghép
Trời ơi!
Sai rồi
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
II. CÂU LỆNH RẺ NHÁNH:
3. Câu lệnh ghép:
- Để thực hiện nhiều câu lệnh một lúc Pascal cho ta một cú pháp câu lệnh ghép.
- Cú pháp:
IF < Biểu thức> THEN
Begin
< các câu lệnh>;
End;
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
III. MỘT SỐ VÍ DỤ
VD1: Tìm nghiệm PT bậc 2: ax2+bx+c=0
Ý tưởng:
B1: Tính Delta=b*b-4*a*c;
B2: Xét Delta và tìm nghiệm PT
Nếu Delta <0 thì vô nghiệm
Ngược lại có 2 nghiệm.
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
Chương trình Pascal
Program PTB2;
Uses crt;
Var a,b,c,delta, x1,x2: real;
Begin
write(‘ nhập a, b, c:’); readln(a,b,c);
delta:= b*b – 4*a*c;
IF delta< 0 THEN writeln(‘ PT vô nghiệm’)
ELSE
Begin
x1:= (-b – sqrt(delta)) / 2*a;
x2:= (-b + sqrt(delta)) / 2*a;
Writeln( ‘ x1 =‘, x1);
Writeln( ‘ x2 = ‘, x2);
End;
readln;
End.
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
VD2 : Nhập vào 1 năm dương lịch bất kỳ, cho biết năm vừa nhập có nhuần hay không.
Ý tưởng:
Năm nhuần là năm chia hết cho 400 hoặc chia hết cho 4. Nhưng không chia hết cho 100.
ví dụ: 2000, 2004 ( nhuần)
1900, 1945 ( không nhuần)
08/10/2010
GV: Trần Ngọc Đông Chu
BÀI 9. CẤU TRÚC RẺ NHÁNH
Chương trình Pascal
Program NamNhuan;
Uses crt;
Var N:Integer;
Begin
write(‘ nhập năm dương lịch’); readln(N);
IF ( N mod 400 =0) or ((N mod 4= 0) and (N mod 100 <> 0 ) ) THEN
Write(‘ Năm nhuần’)
ELSE
write( ‘ không nhuần’);
readln;
End.
Tại sao ở đây không dùng câu lệnh ghép?