Bài 9. Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá

Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc
đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
Bài 9
Tiết 6 -
màu
Hoạt động1 . Tìm hiểu nguyên nhân hình thành, tính chất , biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu.
- Đất xám bạc màu ở nước ta chiếm diện tích khoảng 1,8 triệu ha. Thường có màu xám hoặc xám trắng.
-Theo em đất xám bạc màu hình thành do đâu?
- Em hãy nêu 1 số tập quán canh tác lạc hậu của người dân?
Cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu.
1. Nguyên nhân hình thành.
+ Hình thành ở vùng giáp ranh giữa đồng bằng và miền núi.
+ Địa hình dốc thoải.
+ Tập quán canh tác lạc hậu
Các em hãy quan sát
hình 9.1và nghiên cứu sgk mục I.2 và cho biết đất xám bạc màu có tính chất nào cần chú ý?
2. Tính chất của đất xám bạc màu
+ Có thành phần cơ giới nhẹ (tỉ lệ cát nhiều, keo ít).
+ Đất khô, nghèo dinh dưỡng, nghèo mùn.
+Đất chua: pH = 3-4,5.
+ Vsv ít và hoạt động yếu.
=>Từ nguyên nhân hình thành trên chúng ta cần có biện pháp cải tạo đất xám bạc màu hợp lí.
- Em hãy nghiên cứu mục III.3a " SGK- 28" và hoàn thành mẫu bảng sau:
Nêu tác dụng của biện pháp cải tạo đất xám bạc màu





3. Biện pháp cải tạo và hướng
sử dụng.

Biện pháp
Tác dụng
- Xây dựng bờ vung, bờ thửa và hệ thống mương máng , bảo đảm tưới tiêu hợp lí
- Cày sâu dần + bón phân hợp lí
- Bón vôi
- Luân canh cây trồng
- Không cho nước chảy tràn bờ kéo theo các chất dinh dưỡng -
- Làm tăng bề dày lớp đất canh tác
- Bổ sung thêm chất dinh dưỡng
- Cải tạo độ chua
- Điều hòa dinh dưỡng và phục hồi độ phì nhiêu của đất
a. Biện pháp cải tạo
Vậy sử dụng đất xám bạc màu thế nào cho hợp lí ?
- Em hãy kể tên một số loại cây trồng được trồng trên đất xám bạc màu?
b. Sử dụng đất xám bạc màu:

- Thích hợp với cây trồng cạn.
+ Cây lương thực: lúa, ngô.
+ Cây màu: lạc, đậu, vừng.
+ Cây ăn quả: cam, quýt, vải, xoài.
+ Cây lâm nghiệp: keo, bạch đàn.
Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên nhân hình thành, tính chất , biện pháp cải tạo và sử dụng đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá.
Xói mòn đất là gì?

- Nguyên nhân nào gây xói mòn đất?
+ Em hãy phân tích ảnh hưởng của nước mưa, địa hình dốc, chặt phá rừng làm xói mòn đất?
+ Theo em, xói mòn đất thường xảy ra ở đâu? Đất nông nghiệp và đất lâm nghiệp, đất nào chịu tác động của xói mòn mạnh hơn? Vì sao?
II. Cải tạo và sử dụng đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá.
1. Nguyên nhân gây xói mòn đất:
- Khái niệm xói mòn đất: "SGK- 28"
- Nguyên nhân:
+ Nước mưa
+ Địa hình dốc
+ Chặt phá rừng đầu nguồn
- Qua nghiên cứu nguyên nhân gây xói mòn đất cùng với nghiên cứu sgk mục II.2 và quan sát hình 9.2, em hãy nêu tính chất của đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá?


=> Từ nguyên nhân hình thành và tính chất của đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá, em hãy đề xuất các biện pháp cải tạo và sử dụng loại đất này?






2. Tính chất của đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá:
- Hình thái phẫu diện không hoàn chỉnh, cát sỏi chiếm ưu thế.
- Đất chua .
- Nghèo dinh dưỡng và mùn.
- Vsv ít và hoạt động yếu .

3. Cải tạo và sử dụng đất xói mòn mạnh:

Em h·y nghiªn cøu môc II.3 “ SGK- 29” cïng víi viÖc quan s¸t h×nh ¶nh vÒ c¸c biÖn ph¸p c¶i t¹o ®Êt xãi mßn m¹nh tr¬ sái ®¸ ®Ó nªu ®­îc t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p c¶i t¹o lo¹i ®Êt nµy theo mÉu b¶ng sau:
Biện pháp công trình:
Làm ruộng bậc thang
Biện pháp nông học:
Đường đồng mức
Nông, lâm kết hợp
Biện pháp nông học:
Nông, lâm kết hợp
Trồng rừng đầu nguồn
Trồng cây thành băng
Hạn chế tốc độ dòng chảy rửa trôi
Tăng độ che phủ, hạn chế dòng chảy.
Hạn chế dòng chảy.
Tăng độ phì nhiêu, tạo môi trường thuận lợi cho vsv hoạt động.
Giảm độ chua cho đất.
Hạn chế sự bạc màu.
Tăng độ che phủ
Tăng độ che phủ, hạn chế tốc độ dòng chảy
Hạn chế tốc độ dòng chảy
Nêu tác dụng của các biện pháp cải tạo đất xói mòn
*Cñng cè bµi häc:
Em h·y chØ ra ®iÓm kh¸c nhau vÒ tÝnh chÊt cña ®Êt x¸m b¹c mµu vµ ®Êt xãi mßn m¹nh tr¬ sái ®¸?
2. §Þa ph­¬ng em ë ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nµo ®Ó c¶i t¹o vµ sö dông ®Êt x¸m b¹c mµu vµ ®Êt xãi mßn m¹nh tr¬ sái ®¸?
* DÆn dß: HS häc bµi theo c©u hái SGK vµ t×m hiÓu tr­íc néi dung bµi 10: C¶i t¹o vµ sö dông ®Êt mÆn, ®Êt phÌn.