Bài 9. Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá

9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
1
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trình bày các bước xác định độ chua của đất?
Xác định độ chua của đất gồm các bước:
Bước 1: Cân hai mẫu đất, mỗi mẫu 2g,đỗ mẫu vào bình 200ml
Bước 2:đong 50ml dung dịch KCL đổ vào bình tam giác I và 50ml nước cất vào bình tam giác thứ II.
Bước 3: dùng tay lắc 15 phút.
Bước 4:Xác định ph của đất.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
2
Loại đất trong hình trên bị biến chất dinh dưỡng như thế nào?Tại sao và cho biết nguyên nhân của tình trạng trên>
Nguyên nhân do đất Việt Nam được hình thành trong điều kiện nóng ẩm nên chất mùn trong đất dễ bị khoáng hóa, các chất dinh dưỡng trong đất dễ bị hòa tan và rửa trôi. Khoảng 70% là đối núi nên chịu ảnh hưởng lón của xói mòn dẫn đến tình trạng đất bị thoái hóa mạnh.
Đất đang lên tiếng kêu cứu vì ngày càng bị cạn kiệt chất dinh dưỡng
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
3
Hãy kể tên một số loại đất bị mất chất dinh dưỡng?
Các loại đất bị mất chất dinh dưỡng là: đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá, đất mặn, đất phèn.
Là thế nào để chúng ta có thể tiếp tục sử dụng đất cho trồng trọt đạt năng xuất cao.Hãy đưa ra cách giải quyết.
Để tiếp tục sử dụng đất vào mục đích canh tác ta phải cải tạo và sử dụng đất hợp lí, tránh tình trạng khai thác tài nguyên đất một cách bừa bãi.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
4
Bài 9 Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
I.Cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu
1.Nguyên nhân hình thành
2.Tính chất của đất xám bạc màu
3.Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng
II.Cải tạo và sử dụng đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
1.Nguyên nhân gây xói mòn đất
2.Tính chất của đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
3.Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
5
I.Cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu
Hãy cho biết nguyên nhân hình thành nên xám bạc màu?
1.Nguyên nhân hình thành
Đất xám bạc màu được hình thành ở vùng giáp ranh giữa đồng bằng và trung du miền núi, ở địa hình dốc thoải nên quá trình rửa trôi các hạt sét, keo và chất dinh dưỡng diễn ra mạnh mẽ.
Do tập quán canh tác lạc hậu nên đất bị thoái hóa nghiêm trọng.
Ở nước ta, đất xám bạc màu tập trung ở những vùng nào?
Ở nước ta, đất xám bạc màu phân bố rộng rãi ở các vùng trung du Bắc Bộ, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
6
Đất xám bạc màu có những tính chất nào làm cho cây trồng khó sinh trưởng tốt?
2.Tính chất của đất xám bạc màu
Đất xám bạc màu có tầng đất mặt mỏng. Lớp đất mặt có thành phần cơ giới nhẹ: tỉ lệ cát lớn, lượng sét, keo ít. Đất thường bị khô hạn.
Đất chua hoặc rất chua. Đất nghèo dinh dưỡng , nghèo mùn.
Số lượng vi sinh vật trong đất ít. Hoạt động của vi sinh vật đất ít.
Cây bị biến dạng vì tiếu chất dinh dưỡng
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
7
Hậu quả của việc làm cho đất bị bạc màu: Là cho cây trồng không sinh trưởng phát triển bình thường, làm cây chết nếu đất mất chất dinh dưỡng nghiêm trọng…
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
8
Ở địa phương em có các biện pháp nào để cải tại đất xám bạc màu?
Các biện pháp cải tạo đất xám bạc màu:
Xây dựng bờ vùng, bờ thừa và hệ thống mương máng, bão đảm tưới tiêu hợp lí.
Cày sâu dần kết hợp với bón tăng phân hữu cơ và phân hóa học (NBón vôi cải tạo đất.
Luân canh cây trồng : Luân canh cây họ đậu, cây lương thực và cây phân xanh.
a.Biện pháp cải tạo
3.Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
9
b.Sử dụng đất xám bạc màu
Là thế nào để sử dụng đất xám bạc màu một cách thích hợp nhất?
Hãy cho biết tác dụng của các biện pháp trên?
Các biện pháp trên có tác dụng là:
Làm cho đất tơi xốp hơn ít bị khô cằn
Giúp tăng hàm lượng chất dinh dưỡng trong đất, giảm độ chua của đất
Tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật đất hoạt động mạng làm đất tơi hơn.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
10
Do được hình thành ở địa hình dốc thoải, dễ thoát nước, Thành phần cơ giới nhẹ, để cày bừa, nên đất xám bạc màu thích hợp với nhiều loại cây trồng cạn.
Hãy kể một số cây trồng được trồng trên đất xám bạc màu?
Một số loại cây trồng được trồng trên đất xám bạc màu như: khóm, mì(sắn), trồng rừng….
Trồng mì trên đất xám
Trồng rừng trên đất xám
Trồng khóm trên đất xám
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
11
II.Cải tạo và sử dụng đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
1.Nguyên nhân gây xói mòn đất
Hãy cho biết hình ảnh trên thể hiện tình trạng gì cua đất? Và cho biết nguyên nhân của hiện tượng đó?
Đất xói mòn nghiêm trọng làm
lở cả bờ sông
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
12
Nguyên nhân:
Xói mòn là quá trình phá hủy lớp đất mặt và tầng đất dưới do tác động của nước mưa, nước tưới, tuyết tan hoặc gió.
Nguyên nhân chính gây xói mòn đất là lượng mưa lón và địa hình dốc.
Nước nưa làm phá vỡ kết cấu đất. Mưa càng lón lượng đất bị bào mòn, rửa trôi cành nhiều.
Địa hình ảnh hưởng đến xói mòn, rửa trôi đất thông qua độ dốc và chiều dài dốc. Độ dốc càng lớn, đốc càng dài dòng chảy càng mạnh, tốc độ xói mòn càng lớn làm mất lớp mùn chỉ còn trơ sỏi đá.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
13
Ở nước ta vùng nào bị xói mòn nhiều nhất? Đất nông nghiệp và đất lâm nghiệp, đất nào chịu ảnh hưởng xói mòn nhiều nhất?
Ở nước ta các vùng bị ảnh hưởng của xói mòn nhiều nhất là: Đắk Lắk, Đắk Nông và các tỉnh Tây Nguyên…
Đất nông nghiệp bị ảnh hưởng của xói mòn nhiều nhất vì đất nông nghiêp co độ chặt kém có lượng mùn nhiều dễ bị xói mòn lóp mùn đi, ngoài ra đất nông nghiệp co sức chống chịu kém với tác động xấu của thời tiết. Còn đất lâm nghiệp có độ bền chắc hơn lớp mùn ít hơn nên xói mòn chậm hơn.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
14
Em biết gì về tính chất của đất xói mòn?
2.Tính chất của đất xói mòn
Hình thái phẫu diện không hoàn chỉnh, co trường hợp mất hẳn tầng mùn.
Sét và limon bị cuốn hẳn đi, trong đất, cát, sỏi chiếm ưu thế.
Đất chua hoặc rất chua, nghèo mùn và chất dinh dưỡng.
Số lượng vi sinh vật đất ít, hoạt động của vi sinh vật đất yếu.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
15
Hậu quả của xói mòn đất làm cho đất bị mất chất dinh dưỡng, gây lở đất gây ra lũ lụt.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
16
Để khắc phục tình trạng xói mòn của đất ta phải tiến hành cải tảo và sử dụng đất một cách hợp lí. Theo em thì co những biện pháp nào để cải tạo đất xói mòn tốt nhất?
3.Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng
Biện pháp cải tạo đất nhằm hạn chế xói mòn đất là:
a.Biện pháp công trình
Làm ruộng bậc thang: Ruộng bậc thang là những dải đất nằm ngang sườn dốc. Các dải này dùng để canh tác và được bảo vệ bằng các bờ đất hoặc đá.
Ruộng bậc thang
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
17
Thềm câu ăm quả: Là dạng không liên tục của ruộng bậc thang. Khoảng cách giữa hai hàng cây ăn quả cần trồng cỏ hay cây họ đậu để bảo vệ đất.
Thềm cây ăn quả
b.Biện pháp nông học
Biện pháp nông học bao gồm:
Canh tác theo đường đồng mức.
Bón phân hữu cơ kết hợp với phân khoáng(N,P,K…
Bón vôi cải tạo đất.
Làm đất theo đường đồng mức
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
18
Luân canh và xen canh gói vụ cây trồng
Trồng cây thàng băng (dải).
Canh tác nông, lâm kết hợp.
Trồng cây bảo vệ đất.Đặc biệt là trồng và bảo vệ rừng đầu nguồn, trồng cây phủ xanh.
Luân canh cây trồng
Canh tác nông lam kết hợp
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
19
Ngoài ra còn có thể trồng cỏ voi, cỏ sả, cỏ stylo, cỏ vetiver… để chống xói mòn đất.
Cỏ vetiver
Cỏ voi
Cỏ sả
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
20
Tác dụng của các biện pháp cải tạo đất xói mòn là gì?
Tác dụng là giúp đất giàu dinh dưỡng hơn, đất tránh được tình trạng thoái hóa, Chất dinh dưỡng không bi chảy đi hết nếu làm ruộng bậc thantg và làm theo đường đồng mức. Luân canh gối vụ làm cho đất khoáng bị mất chất dinh dưỡng mà còn bổ sung chất dinh dưỡng cho đất nếu trồng cây họ đậu…làm cho cây trồng trên đất đó tốt hơn.
Cây trồng sinh trưởng trên đất giàu dinh dưỡng
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
21
CỦNG CỐ BÀI HỌC
1.Nguyên nhân làm cho đất bị bạc màu là gì?
a.Do đia hình dốc
b.Do tập quán canh tác lạc hậu.
c.Hai đáp án trên đều đúng.
2.Biện pháp cải tạo đất xói mòn là:
a.Xây dựng bờ vùng, bờ thửa.
b.Làm ruộng bậc thang,thềm cây ăn quả,canh tác theo đường đồng mức.
c.Cày sâu kết hợp bón phân hữu cơ.
9/28/2005
VÕ THỊ TIẾP
22
Dặn dò
Xem bài mới “BiỆN PHÁP CẢI TẠO VÀ SỬNG DỤNG ĐẤT MẶN. ĐẤT PHÈN”
Trình bày nguyên nhân dẫn đến tình trạng đất bị nhiễm mặn và nhiễm phèn? Nêu biện pháp khắc phục?