Bài 9. Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá

Đất Việt Nam được hình thành trong điều kiện nhiệt đới nóng ẩm
=> Chất hữu cơ và mùn dễ bị khoáng hóa.
Chất dinh dưỡng dễ bị hòa tan và bị nước mưa rửa trôi
Khoảng 70% diện tích đất tự nhiên phân bố ở vùng đồi núi => Đất xói mòn, thoái hóa mạnh. Diện tích đất xấu nhiều hơn đất tốt
=> Cải tạo đất
Một số loại đất xấu cần cải tạo
I – Cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu
1. Nguyên nhân hình thành:
- Hỡnh th�nh ? vựng giỏp ranh gi?a d?ng b?ng v� trung du mi?n nỳi.
- Nguyên nhân hình thành:
+ Địa hình dốc thoải nên quá trình rửa trôi các hạt sét, keo và chất dinh dưỡng diễn ra mạnh mẽ.
+ T?p quỏn canh tỏc l?c h?u nờn d?t b? thoỏi húa nghiờm tr?ng.
2. Tính chất của đất xám bạc m�u:
- T?ng d?t m?t m?ng.
- D?t cú m�u xỏm v� th�nh ph?n co gi?i nh?: t? l? cỏt l?n, lu?ng sột, keo ớt. D?t thu?ng khụ h?n.
- Đất chua hoặc rất chua, nghèo dinh dưỡng, nghèo mùn.
- S? lu?ng vi sinh v?t trong d?t ớt, ho?t dụng y?u.
a, Biện pháp cải tạo
3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất xám bạc màu
b, Sử dụng đất bạc màu
Hình thành ở địa hình dốc thoải, dễ thoát nước, thành phần cơ giới nhẹ, dễ cày bừa
=> Trồng một số loại cây vừa cho thu hoạch sản phẩm vừa có tác dụng cải tạo đất để làm tăng độ phì của đất. Các loại cây trồng được trên loại đất này chủ yếu là các loài cây thuộc họ đậu (đậu tương, đậu xanh, lạc) hay một số loại cây phân xanh (muồng cốt khí, điền thanh)
Xói mòn đất: là quá trình phá hủy lớp đất mặt và tầng đất dưới do tác động của nước mưa, nước tưới, tuyết tan hoặc gió.
=> Nguyên nhân hình thành:
+ Mưa lớn phá vỡ kết cấu đất
+ Địa hình dốc tạo dòng chảy rửa trôi.
+ Chặt phá rừng làm giảm độ che phủ tạo nên tốc độ dòng chảy lớn.

I – Cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu
Nguyên nhân gây xói mòn đất:
2. Tính chất của đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá:
Hình thái phẫu diện không hoàn chỉnh
Cát sỏi chiếm ưu thế.
Chua, nghèo mùn, nghèo chất dinh dưỡng.
Vi sinh vật ít, hoạt động yếu.
3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
Làm ruộng bậc thang
Thềm cây
ăn quả
Biện
pháp
công trình
Trồng cây bảo vệ rừng đầu nguồn
Canh tác nông, lâm
kết hợp
Luân canh, xen canh, trồng cây thành băng, dải
Cải tạo đất
Canh tác theo đường đồng mức
Biện
pháp
nông học
Hạn chế dòng chảy rửa trôi
Tạo độ che phủ, hạn chế dòng chảy
Hạn chế dòng chảy rửa trôi
Tăng độ phì nhiêu cho đất, tạo điều kiện VSV phát triển
Khử chua cho đất
Hạn chế sự bạc màu
Hạn chế dòng chảy rửa trôi
Tăng độ che phủ, hạn chế rửa trôi
Hạn chế rửa trôi, lũ lụt