Bài 9. Axit nitric và muối nitrat

QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
TỔ HÓA
TRƯỜNG THPT
Nguyễn Bỉnh Khiêm
GV: NGUYỄN THỊ TIỂU LOAN
LỚP 11A4
Đó là hiện tượng gì?
AXIT NITRIC VÀ MUỐI NITRAT
A. AXIT NITRIC:
I- Cấu tạo phân tử
II-Tính chất vật lý
III-Tính chất hoá học
2/ Tính oxi hóa mạnh
1/ Tính axit
Viết công thức phân tử, công thức electron, Công thức cấu tạo của HNO3? Xác định số oxi hoá của Nitơ trong HNO3 ?
I- Cấu tạo phân tử















Công thức phân tử: HNO3 ( M = 63 )

Công thức electron Công thức cấu tạo :

I- Cấu tạo phân tử
+5
Cho biết trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, độ bền, nồng độ của axit nitric đậm đặc và khối lượng riêng của HNO3 ?
II-Tính chất vật lý






- Là chất lỏng không màu, bốc khói mạnh trong không khí ẩm
- Không bền , phân hủy 1 phần tạo NO2 nên dung dịch axit có màu vàng
- Tan vô hạn trong nước

Dự đoán tính chất hoá học của axit nitric?
III- Tính chất hoá học












H+
Tính axit
Tính oxi hoá
Viết phương trình điện li của HNO3 trong dung dịch loãng?


1/ Tính axit mạnh:
III- Tính chất hoá học:
- Ñieän li maïnh:  HNO3  H+ + NO3-
Lấy ví dụ về tính axit của axit nitric, viết PTHH?


HNO3 + NaOH ? NaNO3 + H2O
2HNO3 + CuO ? Cu(NO3)2 + H2O
2HNO3 + CaCO3 ? Ca(NO3)2+ CO2 + H2O
Tại sao axit nitric có tính oxi hoá? Tính oxi hoá đó được biểu hiện như thế nào?
2/ Tính oxi hóa mạnh






Số oxi hoá của Nitơ trong đơn và hợp chất:
-3 0 +1 +2 +3 +4 +5
Tính Oxi hoá mạnh




yếu
mạnh
Chất khử
đặc
loãng


HNO3
N2O3
loãng










HNO3 có thể bị khử cho một số sản phẩm khác nhau của nitơ là tuỳ thuộc vào yếu tố nào?



N2O3
đặc
loãng
loãng
Axit nitric có thể oxi hoá được những kim loại nào? Số oxi hoá của kim loại thay đổi? Muối tạo thành?



a. Với kim loại:
2/ Tính oxi hóa mạnh
Oxi hoá hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt)
Đưa kim loại đến mức oxi hoá cao nhất, tạo muối nitrat
* Với kim loại có tính khử yếu : Cu , Ag, Pb...
Cu+ HNO3(đ)?





Rút ra kết luận gì?






Với những kim loại có tính khử mạnh thì sản phẩm oxi hoá của HNO3 là gì?



Al + HNO3(l) ? Al(NO3)3 + N2O+ H2O

Mg + HNO3(l) ? Mg(NO3)2+ N2 + H2O

Zn + HNO3(l) ? Zn(NO3)2+ NH4NO3 + H2O
* Với kim loại có tính khử mạnh :Mg, Zn, Al... HNO3 loãng có thể bị khử đến N2O, N2 hoặc NH4NO3)
- Fe, Al bị thụ động hóa trong dung dịch HNO3 đặc nguội
Giải thích vì sao?


Đưa kim loại về mức oxi hoá cao nhất
Lưu ý:



































C. 64












B. 17 và 12












B. 14 và 8
Như vậy, kim loại tác dụng với axit nitric phụ thuộc vào yếu tố nào?



Nêu sản phẩm oxi hoá của HNO3 cụ thể trong từng trường hợp?






Gọi M: kim loại; n: hóa trị cao nhất của M
NO2
M
+
HNO3

M(NO3)n+
HNO3 loãng
M khử yếu: Cu, Pb, Ag?
Tính chất hoá học đặc trưng của axit nitric?



Củng cố bài:
HNO3
tính axít mạnh
tính oxi hóa mạnh
Quỳ tím đỏ
Oxit bazơ

Bazơ


Muối của axit yếu hơn
Kim loại (trừ Au, Pt)
Phi kim (C,S...)

Với hợp chất

Viết phương trình phản ứng xảy ra giữa Fe, Cu lần lượt với các dung dịch axit sau: HCl loãng, H2SO4 loãng, HNO3 loãng?
Bài tập:
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH