Bài 9. Axit nitric và muối nitrat

A. N2O5
(đinitơ pentoxit,
Là chất rắn màu trắng,
N2O5 = NO2 + O2
2 �
N2O5 + H2O =
HNO3
2
anhidrit nitric)
HNO3
P2O5
(- H2O)
N2O5
B. AXIT NITRIC
nitơ (V) oxit,
không bền, dễ phân hủy:
CTPT :
HNO3
CT electron:
CTCT:
Hóa trị của N : 4
Số oxh của N :+5
I. TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ.
- Tan nhieàu trong nöôùc.
-  Keùùm beàn, deã bò phaân huûy döôùi taùc duïng cuûa aùnh saùng vaø nhieät:
  -  Axit nitríc nguyeân chaát laø chaát loûng khoâng maøu, boác khoùi trong khoâng khí aåm, soâi ôû khoûang 86oC, tan voâ haïn trong nöôùc.
HNO3 = NO2 + O2 + H2O
4 4 2
  II. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC.
1.Tính chất axit mạnh :
  - Laøøm quyø tím hoùa hoàng.
-  Taùc duïng vôùi bazô, oxit bazô, muoái
HNO3 =
H+ + NO3-
Vd: HNO3 + CuO
Cu(NO3)2 + H2O
HNO3 +CaCO3
Ca(NO3)2 + CO2 + H2O
2
2
=
=
+5
2. Tính chất oxi hó�a mạnh
  a.   Taùc duïng vôùi kim loïai( tröø Au, Pt…)
M + HNO3
M(NO3)n
+ H2O
NO2
+4
NO
+2
N2O
+1
N2
0
NH4NO3
-3
+
Giá� trị n ứng với số oxi hó�a cao và� bền nhất của kim lọai M.
Sản phẩm khử: Tùy thuộc vào nồng đô� axit, độ� hoạt động của kim lọai, nhiệt độ.
Thông thường:
  * Dd HNO3 loaõng:
* Dd HNO3 ñaëc
Kim lọai có tính khử yếu(Pb,Cu, Ag.)
-Kim lọai có tính khử mạnh hơn
NO2
NO
NO , N2O , N2 , NH4NO3
Vd:
Lưu ý : dd HNO3 đặc, nguội làm thụ động Fe, Al, Cr.... .
Cu + HNO3 đ
Cu(NO3)2 + NO2 + H2O
4 2 2
Cu + HNO3 (l)
Cu(NO3)2 + NO + H2O

3 8 3 2 4
Fe+ HNO3 đ
Fe(NO3)3+ NO2 + H2O
6 3 3
=
=
=
t0
C.  Taùc duïng vôùi hôïp chaát coù tính khöû :
VD:
Phi kim bị oxi hóa đến mức cao nhất
b. Tác dụng với phi kim(S, C, P.):
C + HNO3 đ,n
0 +5 +4 +4
CO2 + NO2 + H2O
4 4 2
S + HNO3 đ,n
0 +5 +6 +4
H2SO4 + NO2 + H2O
6 6 2
=
=
Fe(NO3)2 + HNO3l
Fe(NO)3 + NO + H2O
+2 +5 +3 +2
3 4 3 2
=
Vậy: dd axit nitric có tính chất axit và tính chất oxi hóa mạ�nh.
A. N2O5
B. AXIT NITRIC
I. TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ.
II. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC.
1. Tính chất axit mạnh.
2. Tính chất oxi hó�a mạnh.
HNO3 =
H+ + NO3-