Bài 8. Quy luật Menđen: Quy luật phân li

cHàO MừNG QUí THầY CÔ ĐếN Dự GIờ HÔM NAY
Gi¸o viªn :TrÇn ThÞ H­¬ng
Líp 12E4
CHUONG II:
T�NH QUY LU?T C?A HI?N TU?NG DI TRUY?N
TIẾT 8:
QUY LUậT MENĐEN: QUY LUậT PHÂN LI
G.J.Menden (1822 – 1884)
TIẾT 8 – QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI
I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN
1. Đối tượng nghiên cứu
2.Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu
Lai và phân tích cơ thể lai bao gồm các bước:
1. Tạo các dòng thuần chủng vÒ tõng tÝnh tr¹ng bằng cách cho tự thụ phÊn qua nhiều thế hệ.
2. Lai các dòng thuần chủng khác biệt về 1 hoặc nhiều tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở F1, F2, F3.
3. Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai sau đó đưa ra giả thuyết để giải thích kết quả.
4. Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết.
3. Gi¶i thÝch mét sè thuËt ng÷
.
-Tính trạng: Là những đặc điểm về hình thái,cấu tạo,sinh lý của 1 cơ thể
-CÆp tÝnh tr¹ng t­¬ng ph¶n: Lµ 2 tr¹ng th¸i biÓu hiÖn tr¸i ng­îc
nhau cña cïng lo¹i tÝnh tr¹ng
-Gen:Lµ ntdt quy ®Þnh 1 hoÆc 1 sè tÝnh tr¹ng cña sinh vËt.
-Alen:C¸c tr¹ng th¸i kh¸c nhau cña cïng 1 gen.
-ThuÇn chñng: Lµ gièng cã cã ®Æc tÝnh di truyÒn ®ång nhÊt
c¸c thÕ hÖ sau gièng thÕ hÖ tr­íc.
-Kí hiệu: P -Bố(mẹ) thuần chủng
G- giao tử
F- thế hệ con lai
4.ThÝ nghiÖm
Thí nghiệm và cách suy luận của Menđen:
Pt/c: cây hoa đỏ x cây hoa trắng
F1: 100% toàn cây hoa đỏ
F1 x F1: cây hoa đỏ x cây hoa đỏ
F2: 705 c©y hoa đỏ : 224 c©y hoa trắng
F2 : Tù thô phÊn
F3: -1/4 sè c©y hoa ®á F2 cho F3 toµn c©y hoa ®á
- 2/3 sè c©y hoa ®á F2 cho F3 cã tû lÖ 3 ®á : 1 tr¾ng
- TÊt c¶ c©y hoa tr¾ng F2 cho F3 toµn c©y hoa tr¾ng
TIẾT 8 – QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI
Thí nghiệm:
5.NhËn xÐt:
-NhËn thÊy P thuÇn chñng, F1100% c©y hoa ®á
-HiÖn t­îng con lai F1 mang 1 tÝnh tr¹ng cña bè hoÆc cña mÑ. ¤ng gäi lµ quy luËt ®ång tÝnh.
-NÕu kÝ hiÖu nh©n tè ®á ( tréi ) lµ A vµ nh©n tè tr¾ng ( lÆn ) Lµ a
-Ta cã s¬ ®å lai:
Pt/c : c©y hoa ®á ( AA ) x c©y hoa tr¾ng ( aa )
Gp : A a
F1 x F1: cây hoa đỏ ( Aa ) x cây hoa đỏ ( Aa )
G1: ( 1/2 A : 1/2a ) ( 1/2A : 1/2a )
F2: 1/4 AA : 2/4 Aa : 1/4 aa
F2: 3/4 A- ( đỏ ) : 1/4 aa ( trắng )
F1 : Aa ( 100% c©y hoa ®á )
TIẾT 8 – QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI
II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC
1. Nội dung giả thuyết:
- Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định. Trong tế bào nhân tố di truyền không hoà trộn vào nhau.
- Bố (mẹ) chỉ truyền cho con (qua giao tử) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.
- Khi thụ tinh các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.
- Có thể lai kiểm nghiệm (lai phân tích) bằng cách lai với cây hoa trắng. Nếu kết quả toàn cây hoa đỏ thì cây hoa đỏ cần kiểm tra là thuần chủng. Nếu kết quả phân tính (1 đỏ : 1 trắng) thì cây hoa đỏ cần kiểm tra không thuần chủng.
- Lai phân tích:
P: Hoa đỏ x Hoa trắng
aa
G:
F1:
A

a
Toàn đỏ:
A
A
a
A
-
A
P: Hoa đỏ x Hoa trắng
aa
G:
F1:
A

a
1 đỏ
a
A
-
A
-
a
: 1 trắng
a
a
a
2. Kiểm tra giả thuyết:
Làm thế nào để biết cây hoa đỏ có 2 nhân tố di truyền đều trội ( Thuần chủng )?
TIẾT 8 – QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI
3. Nội dung của quy luật:
Mỗi tính trạng do 1 cặp gen quy định, 1 có nguồn gốc từ bố, 1 có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con 1 cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của 1 cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa alen kia.
F1 x F1
(Cây hoa đỏ)
(Cây hoa đỏ)
A
G1
A
a
a
Cặp NST tương đồng
Gen - alen
x
F2
III. CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI
III. CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI
-Trong tế bào sinh dưỡng , các GEN và các NST luôn tồn tai thành từng cặp
-Khi giảm phân tạo giao tử các thành viên của 1 cặp Alen phân ly đồng đều về các giao tử,mỗi NST trong từng cặp NST tương đồng cũng phân ly đồng đều về các giao tử
=>Các Gen phải nằm trên NST
Sơ đồ tế bào học:
P:
G:
F1:
G:
F2:
F1 X F1 :
X
X
50%
:50%
50%
:50%
Củng cố
Để cho các Alen của 1 Gen phân li đồng đều về các giao tử,50% giao tử chứa Alen này,50% giao tử chứa Alen kia thì cần có điều kiện gì ?

A. Bố mẹ phải thuần chủng
B. Số lượng cá thể con phải lớn
C. Alen trội phải trội hoàn toàn so với Alen lặn
D. Quá trình giảm phân phải xảy ra bình thường
E.Tất cả các điều kiện nêu trên
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
2. Nếu bố mẹ đem lai không thuần chủng, các alen của một gen không có quan hệ trội lặn hoàn toàn (đồng trội) thì quy luật phân li của Menden cßn đúng nữa hay không?

3. Cần làm gì để biết chính xác KiÒu Gen của một cá thể có kiểu hình trội?
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
- Đọc phần “Em có biết” phần cuối bài học.
- Trả lời các câu hỏi và làm bài tập cuối bài.
- Làm các bài tập trong sách bài tập.
- Đọc bài mới trước khi tới lớp.