Bài 8. Ngôi kể trong văn tự sự

Tập thể lớp 6d:
Kính chào các thầy giáo
cô giáo về dự giờ thăm lớp
Bài cũ:

Đặc điểm của danh từ:
- Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm...
- Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở trước, các từ này, ấy, đó... ở phía sau và một số từ ngữ khác tạo thành cụm danh từ.
- Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ, danh từ cần có từ là đứng trước
Em hãy nêu đặc điểm của danh từ?
Tiết 33: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
I) Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự:
1. Ngôi kể, các ngôi kể thường gặp:
a- Ngôi kể là gì?
Dựa vào những kiến thức đã học về văn tự sự em hiểu gì về ngôi kể?
Tìm hiểu đoạn văn:
Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà Vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho mình mộtcái kim may rồi đưa cho sứ giả bảo:
- Ông cầm cái này về tâu đức Vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(Em bé thông minh)

- Ng«i kÓ lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ ng­êi kÓ sö dông khi kÓ chuyÖn.
b. C¸c ng«i kÓ th­êng gÆp:
Đọc đoạn văn, em thấy người kể gọi nhân vật như thế nào?
- Người kể gọi các nhân vật bằng : vua, đình thần, thằng bé, cha con, sứ nhà vua, chim sẻ, họ, em bé, cha, sứ giả, ông, đức vua,chim

Khi ấy người kể ở đâu?
Người kể tự dấu mình đi như là không mặt thực ra là vẫn có mặt khắp nơi trong đoạn văn.
Vậy kể theo ngôi thứ ba, người kể kể như thế nào
Kể theo ngôi thứ ba:
-Người kể gọi tên các nhân vật bằng chính tên gọi của chúng, người kể tự dấu mình đi.
-Người kể có thể kể linh hoạt, tự do kể những gì diễn ra với nhân vật.
Kể theo ngôi kể này người kể có thuận lợi gì?
Tiết 33: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
I) Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự:
1. Ngôi kể, các ngôi kể thường gặp:
a- Ngôi kể là gì?
- Ng«i kÓ lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ ng­êi kÓ sö dông khi kÓ chuyÖn.
b- C¸c ng«i kÓ th­êng gÆp:
* Kể theo ngôi kể thứ ba:
- Người kể gọi tên các nhân vật bằng chính tên gọi của chúng, người kể tự dấu mình đi.
- Người kể có thể kể linh hoạt, tự do kể những gì diễn ra với nhân vật.
Đoạn 2: Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt cái chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước ngắn hủn hoẳn, bây giờ cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
Người kể trong đoạn văn là ai?
Người kể: Dế Mèn
Tự xưng “tôi”
Dế Mèn có thể trực tiếp kể ra những gì mình thấy, mình trải qua, có thể nói ra những ý nghĩ, tình cảm của mình.
Mèn xưng hô như thế nào?
Khi xưng hô như thế, Dế Mèn có thể kể những gì?
*Kể theo ngôi kể thứ nhất:
Người kể tự xưng mình là “tôi”.
Người kể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, mình thấy, mình trải qua, có thể trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ của mình.
Tiết 33: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
I) Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự:
II)Ghi nhớ:
a- Ngôi kể là gì?
Ngôi k? là vị trí giao ti?p mà người k? sử dụng khi kể chuyện.
b- Các ngôi kể thường gặp:
*K? theo ngụi k? th? ba:
- Ngu?i k? g?i tờn cỏc nhõn v?t b?ng chớnh tờn g?i c?a chỳng, ngu?i k? t? d?u mỡnh di.
- Ngu?i k? cú th? k? linh ho?t, t? do k? nh?ng gỡ di?n ra v?i nhõn v?t.
*K? theo ngụi k? th? nh?t:
- Ngu?i k? t? xung mỡnh l� tụi
- Tr?c ti?p k? ra nh?ng gỡ mỡnh nghe, mỡnh th?y, mỡnh tr?i qua, cú th? tr?c ti?p núi ra c?m tu?ng, ý nghi c?a mỡnh


Bài tập1:Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ ba và nhận xét ngôi kể đem đến điều gì mới mẻ cho đoạn văn?
Ngày nào cũng vậy, suốt buổi tôi chui vào trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế, tôi đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau, những ngách thượng phòng khi gặp nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được.
(Tô Hoài,Dế Mèn phiêu lưu kí)
=> Thay “tôi” thành “Dế Mèn” ta có đoạn văn ngôi thứ ba, đoạn văn có sắc thái khách quan .

III) Luyện tập:
Bài tập1:
Ngày nào cũng vậy, suốt buổi Dế Mèn chui vào trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế, Dế Mèn đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau, những ngách thượng phòng khi gặp nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được.
(Tô Hoài,Dế Mèn phiêu lưu kí)
Bài tập 2: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ nhất và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì khác cho đoạn văn:
Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn.Thanh định thần nhìn rõ: Con mèo già của bà chàng, con mèo già vẫn chơi đùa với chàng ngày trước. Con vật nép chân vào mình khẽ phe phẩy cái đuôi, rồi hai mắt ngọc thạch xanh dương lên nhìn người. Thanh mỉm cười lại gần vuốt ve con mèo.
(Thạch Lam, Dưới bóng hoàng lan)
=> Thay “Thanh”, “chàng” bằng “tôi” đoạn văn sẽ có ngôi kể thứ ba.
- Cách kể này tô đậm sắc thái tình cảm
Tiết 33: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
I) Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự:
II)Ghi nhớ:
a- Ngôi kể là gì?
Ngôi k? là vị trí giao ti?p mà người k? sử dụng khi kể chuyện.
b- Các ngôi kể thường gặp:
*K? theo ngụi k? th? ba:
- Ngu?i k? g?i tờn cỏc nhõn v?t b?ng chớnh tờn g?i c?a chỳng, ngu?i k? t? d?u mỡnh di.
- Ngu?i k? cú th? k? linh ho?t, t? do k? nh?ng gỡ di?n ra v?i nhõn v?t.
*K? theo ngụi k? th? nh?t:
- Ngu?i k? t? xung mỡnh l� tụi
- Tr?c ti?p k? ra nh?ng gỡ mỡnh nghe, mỡnh th?y, mỡnh tr?i qua, cú th? tr?c ti?p núi ra c?m tu?ng, ý nghi c?a mỡnh


Bài tập1:
III) Luyện tập:
Bài tập 2:
Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn. Tôi định thần nhìn rõ: Con mèo già của bà tôi, con mèo già vẫn chơi đùa với tôi ngày trước. Con vật nép chân vào mình khẽ phe phẩy cái đuôi, rồi hai mắt ngọc thạch xanh dương lên nhìn người. Tôi mỉm cười lại gần vuốt ve con mèo.
(Thạch Lam, Dưới bóng hoàng lan)
Bài tập 3:
IV) Hướng dẫn về nhà:
1- Bài học cần nắm:
Ngôi kể là gì?
Phân biệt được ngôi kể thứ nhất và ngôi kể thứ ba.
2-Bài tập về nhà:
- Em hãy viết một bức thư cho bạn. Cho biết em đã vận dụng ngôi kể nào?
3. Chuẩn bị tiết học sau: Vai trò của ngôi kể trong văn tự sự.
Tiết 33: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
I) Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự:
II)Ghi nhớ:
a- Ngôi kể là gì?
Ngôi k? là vị trí giao ti?p mà người k? sử dụng khi kể chuyện.
b- Các ngôi kể thường gặp:
*K? theo ngụi k? th? ba:
- Ngu?i k? g?i tờn cỏc nhõn v?t b?ng chớnh tờn g?i c?a chỳng, ngu?i k? t? d?u mỡnh di.
- Ngu?i k? cú th? k? linh ho?t, t? do k? nh?ng gỡ di?n ra v?i nhõn v?t.
*K? theo ngụi k? th? nh?t:
- Ngu?i k? t? xung mỡnh l� tụi
- Tr?c ti?p k? ra nh?ng gỡ mỡnh nghe, mỡnh th?y, mỡnh tr?i qua, cú th? tr?c ti?p núi ra c?m tu?ng, ý nghi c?a mỡnh


Bài tập1:
Bài tập 2:
III) Luyện tập:
Dùng ngôi thứ nhất kể miệng về cảm xúc
của em khi nhận được quà tặng của người thân?
Kính chúc các thầy giáo,cô giáo sức khoẻ,
chúc các em chăm ngoan học giỏi