Bài 8. Ngôi kể trong văn tự sự

Tuần: 8
C. Tập làm văn vănn
Hướng dẫn ghi bài:
Phần ghi bài là phần có biểu tượng sau:  ở đầu dòng.

Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự
1) Ngôi kể:
 Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng khi kể chuyện.
2) Các ngôi kể trong văn tự sự:
 Ngôi kể thứ nhất, ngôi thứ ba




? Dựa vào hiểu biết của em, hãy cho biết ngôi kể là gì?
? Trong văn bản tự sự người ta thường dùng những ngôi kể nào để kể chuyện?



Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể trong văn tự sự:
 Ngôi kể thứ nhất, ngôi thứ ba
 Đoạn 1 dùng ngôi kể thứ ba vì người kể gọi tên nhân vật để kể (thằng bé, vua, sứ giả, hai cha con).
 Đoạn văn 2 dùng ngôi thứ nhất để kể (người xưng tôi: dế Mèn).



? Trong đoạn văn ở ví dụ 1 người kể theo ngôi thứ mấy? Dựa vào đâu em nhận ra điều dó?
? Trong đoạn văn ở ví dụ 2 người kể theo ngôi thứ mấy? Dựa vào đâu em nhận ra điều dó?


Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể:
3) Vai trò của ngôi kể
 Ngôi thứ nhất có điểm mạnh tính chủ quan và trực tiếp bộc lộ tình cảm của mình nhưng không hoạt khi kể.




? Đoạn 2 “Tôi“ có phải là chính tác giả hay không? Vì sao em biết?

? Cách chọn ngôi kể này có ưu nhược điểm gì? Có thể thay đổi ngôi kể được không ?




Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể:
3) Vai trò của ngôi kể
 Ngôi thứ ba có điểm mạnh tính khách quan và linh hoạt hơn khi kể nhưng không trực tiếp bọc lộ tư tưởng tình cảm của mình được. (Cho nên muốn bộc lộ phải thông qua nhân vật)





? Ngôi kể thứ 3 có ưu nhược điểm gì?







Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò. . .
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể:
3) Vai trò của ngôi kể
II. Luyện tập
 Thay “tôi”  “Dế Mèn”  Có sắc thái khách quan, như là đã xảy ra.


Bài tập 1: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi kể thứ ba và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì mới cho đoạn văn:
“Ngày nào cũng vậy, suốt buổi tôi chui vào trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế, tôi đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau, những ngách thượng, phòng khi gặp việc nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được.”
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)

Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò. . .
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể:
3) Vai trò của ngôi kể
II. Luyện tập
Thay từ Thanh bằng từ chàng và tôi đoạn văn mới mang tính chủ quan và sắc thái tình cảm đậm nét hơn.

Bài tập 2: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ nhất và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì khác cho đoạn văn:
“Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn. Thanh định thần nhìn rõ: con mèo già của bà chàng, con mèo già vẫn chơi đùa với chàng ngày trước. Con vật nép chân vào mình phe phẩy cái đuôi, rồi hai mắt ngọc thạch xanh giương lên nhìn người. Thanh mỉm cười lại gần vuốt ve con mèo.”
(Thạch Lam - Dưới bóng hoàng lan)

Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò. . .
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể:
3) Vai trò của ngôi kể
II. Luyện tập
“Truyện Cây bút thần” Được kể theo ngôi thứ 3. Khi chọn ngôi thứ 3 người kể mới được tự do linh hoạt, nói về những gì đã diễn ra với Mã Lương.


Thảo luận nhóm:

Nhóm 1, 3: Truyện cây bút thần kể theo ngôi nào ? vì sao như vậy?





Tuần: 8
C. Tập làm văn
I. Ngôi kể và vai trò. . .
1) Ngôi kể:
2) Các ngôi kể:
3) Vai trò của ngôi kể
II. Luyện tập
 Dựa vào bài tập 3 để giải quyết: Trong các truyền thuyết cổ tích người kể theo ngôi kể thứ 3 mà không kể ngôi thứ nhất vì:
+ Giữ không khí truyền thuyết cổ tích
+ Giữ khoảng cách rõ rệt giữa người kể và các nhân vật trong truyện
Thảo luận nhóm:

Nhóm 2, 4:
Vì sao trong các truyện cổ tích, truyền thuyết người ta hay kể chuyện theo ngôi thứ ba mà không kể theo ngôi thứ nhất?