Bài 8. Ngôi kể trong văn tự sự

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ NHÓM VĂN

DỰ GIỜ HỘI GIẢNG
Kiểm tra bài cũ
1) Lời văn tự sự là những lời nào?
Lời văn tự sự bao gồm lời văn giới thiệu nhân vật và lời văn kể sự việc.
2) Thế nào là lời văn giới thiệu nhân vật?
Lời văn giới thiệu nhân vật tức là lời giới thiệu tên, họ, lai lịch, quan hệ, tính tình, tài năng, tình cảm, ý nghĩ,... của nhân vật

3) Lời văn giới thiệu nhân vật có đặc điểm gì?
Lời văn giới thiệu nhân vật thường được kể theo ngôi thứ ba; trong câu văn thường có từ ‘‘là’’, từ ‘‘có’’
NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
1) Ngôi kể trong văn tự sự.
I. Bài học
Bài 8 - Tiết 33





Trong cuộc sống hằng ngày sau một dịp đi xa về, em kể lại cho bạn bè nghe về chuyến đi đó, ví dụ: tôi chuẩn bị cho chuyến du lịch từ tờ mờ sáng, bố mẹ tôi cũng đi…tức là em đã kể chuyện theo ngôi thứ nhất. Còn nếu như em kể lại cho bạn bè nghe một câu chuyện cổ tích vừa học với lời kể: “Người ta kể rằng, ngày xưa có một em bé thông minh nọ” hoặc “Xưa có một cậu bé nhà nghèo”…. tức là em đã kể chuyện theo ngôi kể thứ ba.


NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
1) Ngôi kể trong văn tự sự.
I. Bài học
Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng khi kể chuyện
Bài 8 - Tiết 33
Ví dụ 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho một cái kim may rồi cầm đưa cho sứ giả, bảo:
- Ông lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(Trích Em bé thông minh)
_______
_______
___
______
__________
__
__
_______
_____
___
___

Bài 8 - Tiết 33

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
1) Ngôi kể trong văn tự sự.
I. Bài học
2) Vai trò của ngôi kể trong văn tự sự.
NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
1) Ngôi kể trong văn tự sự.
I. Bài học
2) Vai trò của ngôi kể trong văn tự sự.
a) Kể theo ngôi thứ ba.
- Gọi các nhân vật bằng tên gọi của chúng.
- Kể tự do, linh hoạt những gì diễn ra với nhân vật.
- Người kể tự giấu mình.
Ví dụ 2: Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
1) Ngôi kể trong văn tự sự.
I. Bài học
2) Vai trò của ngôi kể trong văn tự sự.
b) Kể theo ngôi thứ nhất.
- Kể trực tiếp những gì mình nghe, mình thấy, mình trải qua.
- Nói ra những cảm tưởng, suy nghĩ của mình.
- Người kể xưng “tôi”.
a) Kể theo ngôi thứ ba.
Những ưu, nhược điểm của ngôi kể thứ nhất và ngôi kể thứ ba (3 phút)
Trực tiếp kể những gì mình nghe, thấy, trải qua; trực tiếp nói ra tình cảm, suy nghĩ của mình.
Hạn chế tính khách quan (Thường ít kể hết những nhược điểm của mình)
Kể linh hoạt, tự do, khách quan. Người kể có mặt ở mọi nơi, biết mọi chuyện (kể cả những tâm tư thầm kín của nhân vật)
Hạn chế tính chủ quan (Ít thấy cảm xúc của người khác)
NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
1) Ngôi kể trong văn tự sự.
I. Bài học
2) Vai trò của ngôi kể trong văn tự sự.
b) Kể theo ngôi thứ nhất.
Lưu ý: Cần lựa chọn ngôi kể cho phù hợp
a) Kể theo ngôi thứ ba.
Củng cố
Ngôi kể trong văn tự sự
Ngôi kể thứ ba
- Có tính khách quan
- Là ngôi kể thường được sử dụng nhất.
Ngôi kể thứ nhất
- Có tính chủ quan.
- Thường gặp trong hồi ký, tự truyện
Lựa chọn ngôi kể phù hợp

Bài 8 - Tiết 33

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
I. Bài học
II. Luyện tập:
BT áp dụng: Xác định ngôi kể trong các câu:
Câu 1: Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng ven biển. Tôi yêu bờ cát vàng, sóng biển xanh. Tôi yêu con nước hiền hòa buổi sớm bình minh.
Ngôi kể thứ nhất
Câu 2: Năm tháng trôi qua, Mã Lương không ngừng học vẽ.
Ngôi kể thứ ba
Câu 3: Sao hôm nay mình lại không tự kiềm chế được và đã to tiếng với các bạn. Trên đường về nhà, Xuân như ân hận về sự việc mới xảy ra.
Ngôi kể thứ ba và thứ nhất
____
____
___
____________
______
______
Bài 1-tr.89: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau đây thành ngôi thứ ba và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì mới cho đoạn văn.
Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)

Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)
BTập1-tr.89: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau đây thành ngôi thứ ba; nhận xét ngôi kể đem lại điều gì mới cho đoạn văn.
Bởi Dế Mèn ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên Dế Mèn chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, Dế Mèn đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng Dế Mèn mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, Dế Mèn co cẳng lên, đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh Dế Mèn, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi Dế Mèn vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)
- Thay đổi ngôi kể thứ nhất: ‘‘tôi’’ bằng ngôi kể thứ ba: ‘‘Dế Mèn’’.
BTập1-tr.89: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau đây thành ngôi thứ ba; nhận xét ngôi kể đem lại điều gì mới cho đoạn văn.
- Đoạn văn mới nhiều tính khách quan, thoải mái, như là đang xảy ra, hiển hiện trước mắt người đọc qua giọng kể của người trong cuộc.
Bài tập 2-trang 89: Cách làm tương tự bài tập 1
Bài tập 5-trang 90: Khi viết thư, em sử dụng ngôi kể nào?
- Khi viết thư cần sử dụng ngôi kể thứ nhất để bộc lộ rõ tính chủ quan, chân thực, riêng tư.
Bài tập thêm: Quan sát các bức ảnh dưới đây và viết đoạn văn giới thiệu nhân vật, có dùng ngôi kể phù hợp. (3 phút)
Hướng dẫn học tập ở nhà
1) Học kĩ nội dung 1,2
2) Làm bài tập 2, 3, 4
3) Chuẩn bị bài “Thứ tự kể trong văn bản tự sự”
- Thực hiện yêu cầu phần I.1 SGK trang 97
- Đọc bài văn phần I.2 và trả lời câu hỏi SGK trang 98
Cảm ơn quý thầy cô
và các em học sinh