Bài 8. Giao thoa sóng

Kiểm tra bài cũ
Viết công thức tính bước sóng và phương trình sóng tại một điểm?
I. Sóng cơ:

1. Thí nghiệm:
Có mấy nguồn sóng, sóng có hình dạng như thế nào ?
Có mấy nguồn , hiện tượng gì xảy ra ?
Ti?t 13:Giao thoa súng
I.HIỆN TƯỢNG GIAO THOA CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC
1.Thí nghiệm
2. Giải thích
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU
1. Dao động của một điểm trong vùng giao thoa
2. Vị trí cực đại và cực tiểu giao thoa
III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA. SÓNG KẾT HỢP
I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC
1. Thí nghiệm
Tiến hành: Gõ nhẹ cần rung cho dao động
Dụng cụ: Cần rung có gắn hai mũi nhọn S1, S2 cách nhau vài cm, chậu nước
Ti?t 13:Giao thoa súng
Kết quả: trên mặt nước có những gợn sóng ổn định hình các đường hyebol có tiêu điểm S1, S2
Ti?t 13:Giao thoa súng
Ti?t 13:Giao thoa súng
C1: Những điểm nào biểu diễn chỗ hai sóng gặp nhau triệt tiêu nhau?
Tăng cường lẫn nhau?
Tăng cường
Triệt tiêu
2. Giải thích
Vân giao thoa
Mỗi nguồn sóng phát ra một sóng có gợn sóng là những đường tròn đồng tâm.
Trong miền gặp nhau của hai sóng, có những điểm đứng yên là do hai sóng ở đó triệt tiêu lẫn nhau( một đỉnh sóng gặp một hõm sóng).
Những điểm dao động rất mạnh là do hai sóng ở những điểm đó gặp nhau tăng cường lẫn nhau( hai đỉnh sóng hoặc hai hõm sóng gặp nhau). Những hình ảnh quan sát được là hiện tượng giao thoa.
Kết luận : Hiện tượng hai sóng gặp nhau tạo nên các gợn sóng ổn định gọi là hiện tượng giao thoa của hai sóng. Các gợn sóng đó gọi là các vân giao thoa.
Từng nhóm hãy thảo luận để giải thích tại sao trong miền gặp nhau của hai sóng nước lại có những đường cong đứng yên, xen kẽ những đường cong dao động rất mạnh ?
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU
Phương trình dao động tại M do sóng từ S1 truyền đến :
1. Dao động của một điểm trong vùng giao thoa
Giả sử hai sóng có cùng biên độ, tần số f, cùng pha dao động

Phương trình dao động tại M do sóng từ S2 truyền đến
Sử dụng :
Dao động tổng hợp tại M:
Biên độ dao động là:
Dựa vào biểu thức, có nhận xét gì về dao động tổng hợp tại M?
Dao động tại M vẫn là một dao động điều hoà cùng chu kì T với 2 nguồn.
Biên độ dao động tổng hợp A phụ thuộc yếu tố nào?
AM Phụ thuộc : hiệu đường đi (d2 – d1)
hay là phụ thuộc vị trí của điểm M.
2. Vị trí các cực đại và cực tiểu giao thoa
a. Vị trí các cực đại giao thoa: Điểm cực đại giao thoa là những điểm dao động với biên độ cực đại
Điểm cực đại ,cực tiểu giao thoa là những
điểm thoả mản điều kiện gì?
Điểm cực tiểu giao thoa là những điểm đứng yên
b. Vị trí cực tiểu giao thoa :
3
3
2
1
2
1
Vị trí cực tiểu
III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA – SÓNG KẾT HỢP
* Điều kiện : Hai nguồn kết hợp
- Dao động cùng phương , cùng tần số.
- Có hiệu số pha không đổi theo thời gian.
Thế nào là
hiện tượng
giao thoa
sóng?
- Hiện tượng giao thoa sóng là hiện tượng hai sóng kết hợp khi gặp nhau thì có những điểm chúng luôn luôn tăng cường lẫn nhau; có những điểm ở đó chúng luôn triệt tiêu nhau
Em có nhận xét gì về A, f và hiệu số pha của hai sóng do hai nguồn S1, S2 phát ra? từ đó suy ra điều kiện giao thoa của hai sóng?
+ Hai sóng do hai nguồn kết hợp phát ra gọi là hai sóng kết hợp
+ Hai nguồn đồng bộ: là hai nguồn kết hợp có cùng pha

I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA
CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC
1. Thí nghiệm
2. Giải thích
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU
1.Dao động của một
điểm trong vùng giao thoa




2. Vị trí cực đại
và cực tiểu giao thoa
a. Cực đại



b. Cực tiểu



III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA.
SÓNG KẾT HỢP
Hai nguồn kết hợp

Câu1. Hai nguồn kết hợp là hai nguồn dao động
có:
A.cùng tần số.
B.cùng pha.
C.cùng tần số, cùng pha hay độ lệch pha không đổi
theo thời gian.
D.cùng tần số, cùng pha và cùng biện độ.
Câu2. Hiện tượng giao thoa là hiện tượng
A. giao của hai sóng tại một điểm của môi trường
B. tổng hợp hai dao động
C. tạo thành các gợn lồi, lõm
D. hai sóng, khi gặp nhau có những điểm chúng luôn
tăng cường nhau, có những điểm chúng luôn
triệt tiêu nhau
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Ti?t 13:Giao thoa súng

I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA
CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC
1. Thí nghiệm
2. Giải thích
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU
1.Dao động của một
điểm trong vùng giao thoa




2. Vị trí cực đại
và cực tiểu giao thoa
a. Cực đại



b. Cực tiểu



III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA.
SÓNG KẾT HỢP
Hai nguồn kết hợp

Câu3: Vận tốc truyền của sóng nước là 100m/s.Một điểm M nằm trong vùng giữa hai nguồn kết hợp ở trên mặt nước (tần số 10 Hz, biên độ 3 cm ), cách 2 nguồn lần lượt
d1 = 30 cm, d2 = 45 cm.Sóng giao thoa tại M

A.có biên độ cực đại B.có biên độ bằng 0
C.có biên độ 3 cm D.có biên độ 6 cm

BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Bài 7, 8 sgk trang 45 và các bài tập
( bài 8) trong sách bài tập