Bài 8. Danh từ

Chào mừng quý thầy, cô về dự giờ
TRƯỜNG TH-THCS NGUYỄN TẤT THÀNH
Môn: Ngữ Văn 6
GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ NGÂN
KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU HỎI
1. Nguyên nhân nào dẫn đến việc dùng từ không đúng nghĩa? Em hãy xác định từ dùng sai và chữa lại cho đúng trong câu sau:
“Làm sai thì cần thực thà nhận lỗi không nên bao biện.”
2. Đặt câu với các từ: vua, làng, học sinh và xác định chủ ngữ vị ngữ trong câu đã đặt.
KIỂM TRA BÀI CŨ
ĐÁP ÁN
1.- Nguyên nhân: không biết nghĩa, hiểu nghĩa sai, thực tha hiểu nghĩa không đầy đủ.
Từ dùng sai: thực thà
Chữa lại câu: Làm sai thì cần thật thà nhận lỗi không nên ngụy biện.
2. Làng tôi rất là đẹp.
CN VN
Vua kén rể cho con gái.
CN VN
Tôi là học sinh.
CN VN






KIỂM TRA BÀI CŨ
2. Làng tôi rất là đẹp.
CN VN
Vua kén rể cho con gái.
CN VN
Tôi là học sinh.
CN VN






TIẾNG VIỆT

TIẾT 32: DANH TỪ:
DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA DANH TỪ
Khái niệm
“ Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con […]”
(Em bé thông minh)

Cụm danh từ: ba con trâu ấy
Các danh từ khác trong câu: vua, làng, thúng, gạo nếp
Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm…

Danh từ
Chỉ người
Chỉ vật
Chỉ vật
khái niệm
Em hãy xác định danh từ trong cụm danh từ in đậm
Tìm thêm các danh từ khác trong câu?
Danh từ biểu thị những gì?
2. Khả năng kết hợp:
Xét cụm danh từ

Ta có thể thay từ “ấy” bằng từ “này, nọ, kia, đó” được không?
Em hãy nhận xét về khả năng kết hợp của danh từ với các từ khác để lập thành cụm danh từ?
- Kết hợp với từ chỉ số lượng đứng trước
- Các từ: này, ấy, nọ, kia, đây đứng sau và một số từ ngữ khác để tạo thành cụm danh từ
Ba con trâu ấy
Chỉ số lượng
Chỉ từ
Danh từ trung tâm
3. Chức vụ trong câu:
Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau
Lan học rất giỏi.
CN VN
Vua Hùng chọn người nối ngôi.
CN VN
Tôi là học sinh.
CN VN
Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ danh từ cần có từ là đứng trước
Danh từ giữ chức vụ gì trong câu?
GHI NHỚ
Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm…..
Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, các từ này, ấy, đó,… ở phía sau và một số từ ngữ khác để lập thành cụm danh từ.
Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ, danh từ cần có từ là đứng trước.
Phân loại danh từ chung và danh từ riêng ?
II. DANH TỪ CHUNG VÀ DANH TỪ RIÊNG
Ví dụ: SGK- T108
Danh từ chung
Danh từ riêng



Vua
nhớ
công ơn
tráng sĩ
phong cho là
Phù Đổng Thiên Vương
và lập
đền thờ
ngay ở
làng
Gióng
, nay thuộc
xã
Phù Đổng
huyện
Gia Lâm, Hà Nội.
(Theo Thánh Gióng )
Tìm các danh từ trong ngữ liệu trên?
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện
Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội
Tên gọi một loại sự vật
Tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương
Em hiểu thế nào là danh từ chung?
Em hiểu thế nào là danh từ riêng?
THẢO LUẬN NHÓM:

N1 - N2 : Tên người, tên địa lí Việt Nam, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt.
N3  - N4: Tªn ng­êi vµ tªn ®Þa lÝ n­íc ngoµi ®­îc phiªn ©m trùc tiÕp
N5 - N6: Tªn c¬ quan, tæ chøc, danh hiÖu, gi¶i th­ëng





Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Gia Lâm, Hà Nội
Trường Trung học cơ sở,
Liên hợp quốc, Huân chương Sao vàng…
Pu-skin,
Mát-xcơ-va
Luân Đôn, Trung Quốc, Lỗ Tấn…
* Cách viết hoa danh từ riêng:
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng.
Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ đều được viết hoa
Tên người, tên địa lí Việt Nam
Tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt.
Tên người, địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp(không qua âm HánViệt)
Tên các cơ quan, tổ chức, giải thưởng…
GHI NHỚ
Danh từ chỉ sự vật gồm danh từ chung và danh từ riêng. Danh từ chung là tên gọi 1 loại sự vật. Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương,…
Khi viết danh từ riêng, ta phải viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. Cụ thể:
+ Đối với: -Tên người,tên địa lí Việt Nam, Tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt : Viết hoa chữ cái đầu tiên mỗi tiếng.
+ Đối với tên người: - Tªn ng­êi vµ tªn ®Þa lÝ n­íc ngoµi ®­îc phiªn ©m trùc tiÕp: ViÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña mçi bé phËn t¹o thµnh tªn riªng ®ã. NÕu mét bé phËn gåm nhiÒu tiÕng th× gi÷a c¸c tiÕng cã dÊu g¹ch nèi.
+ Tªn riªng cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, danh hiÖu, gi¶i th­ëng: viÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu cña mçi bé phËn t¹o thµnh tªn riªng ®ã.



* Danh từ chung:
* Danh từ riêng:
Tháp, biển, thuyền, nước, người, sóng, đảo, …
Hạ Long, Ép-phen, Pa-ri, Pháp, Quảng Ninh…
TRÒ CHƠI
NHÌN HÌNH ĐOÁN CHỮ: DANH TỪ CHUNG VÀ DANH TỪ RIÊNG
LUYỆN TẬP
BÀI TẬP 1: * Các danh từ: Lợn, gà, nhà, cửa, bàn, chó, mèo, công nhân, giáo viên, bác sĩ, học sinh …..
LUYỆN TẬP
BÀI TẬP 2:
Tìm danh tõ cã trong ®o¹n v¨n sau?
Phân loại danh từ chung, danh từ riêng
M· L­¬ng vờ nh­ kh«ng nghe thÊy, cø tiÕp tôc vÏ. Giã b·o cµng to, m©y ®en kÐo mï mÞt, trêi tèi sÇm. Sãng lín næi lªn d÷ déi nh­ nh÷ng tr¸i nói ®æ sËp xuèng thuyÒn. ChiÕc thuyÒn ng¶ nghiªng råi bÞ ch«n vïi trong nh÷ng líp sãng.
( C©y bót thÇn )
IV. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Học thuộc ghi nhớ
Xem lại nội dung bài học
Viết một đoạn văn ngắn trong đó có sử dụng danh từ
Chuẩn bị bài: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo và các em học sinh đã chú ý theo dõi bài giảng!