Bài 8. Danh từ

Người thực hiện: Phạm Thị Hương Thảo
Kiểm tra bài cũ:
Bài 1:Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
a. /rổn rảng
Trên cành cao, những chú hoạ mi cất tiếng hót .....mừng mùa xuân đã đến.
b. xao xác/
Mùa đông tới, những cành bàng........vì gió rét.
c. /đại biểu
Nhân vật Sơn Tinh.....cho nhân dân ta trong cuộc chiến đấu với thiên tai, lũ lụt.
rộn ràng
xơ xác
đại diện
Kiểm tra bài cũ:
Bài 2: Chỉ ra lỗi dùng từ trong câu sau và sửa lại:
Trong lớp, một số bạn học sinh còn thờ ơ,
với công việc chung.
? Dùng sai do lẫn lộn âm của từ.

bàng quang
bàng quan
A. Bài học
1. Ví dụ:
SGK trang 86.
I. Đặc điểm của Danh từ:
Nhắc lại hiểu biết về danh từ dựa vào kiến thức tiểu học!
Cụm danh từ:
"Ba
Con trâu
ấy"
Tìm danh từ trong cụm này?
Danh từ nằm ở vị trí nào trong cụm?
Danh từ
trung tâm
Từ chỉ
số lượng
Từ để trỏ
Trước và sau danh từ trung tâm còn có
từ nào? Những từ ấy có ý nghĩa là gì?
Tìm thêm danh từ khác trong câu:
" sai ban cho ấy ba với ba , ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba ấy đẻ thành chín con."
Vua
làng
thúng
gạo nếp
trâu đực
con trâu
Đáp án:
Đặt câu với một từ trong số đó:
con
A. Bài học
I. Đặc điểm của danh từ
1. Ví dụ: SGK trang 86.
2. Nhận xét:
- ý nghĩa: là từ chỉ người, sự vật, hiện tượng.
- Khả năng kết hợp tạo cụm: Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng đằng trước và một từ nữa đằng sau để tạo nên cụm DT hoàn chỉnh.
- Chức vụ của danh từ trong câu :
CN
VN
A. Bài học
A. Bài học
một
nọ
Danh từ trung tâm
Từ chỉ
số lượng
Từ để trỏ
+
+
học sinh
?Hãy đặt câu với danh từ "học sinh"?
?Cho biết danh từ "học sinh" đảm nhiệm chức vụ ngữ pháp gì trong câu?
3. ghi nhớ:
SGK trang 86.
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật.
A. Bài học
Đặc điểm của
Danh từ:
1. Danh từ chỉ sự vật:
Cho các danh từ sau: "con trâu";
"viên quan"; "thúng gạo"; "tạ thóc".

"Trâu, quan, gạo, thóc" là danh từ chỉ người, con vật, sự vật.
= Danh từ chỉ sự vật.

Dựa vào phần "đặc điểm"
vừa học, cho biết nghĩa của các từ
"trâu, quan, gạo, thóc"?
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
Chọn đáp án đúng:
Nghĩa của các từ "con, viên, thúng, tạ" là:
A. Chỉ sự vật.
B. Chỉ loại hoặc đơn vị tính đếm, đo lường của sự vật.
C. Chỉ tính chất của sự vật.
D. Chỉ số lượng của sự vật.
= Danh từ chỉ đơn vị.
2. Danh từ chỉ đơn vị:
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
1. Danh từ chỉ sự vật
Cho các danh từ sau: "con trâu";
"viên quan"; "thúng gạo"; "tạ thóc".

HãY quan sát các trường hợp
đổi danh từ chỉ đơn vị như sau:
Con trâu ? chú trâu, bác trâu.
Viên quan ? tên quan, lão quan.
Thúng gạo ? bát gạo, vốc gạo, đấu gạo..
Tạ thóc ? cân thóc, tấn thóc, yến thóc.

Trường hợp nào đơn vị tính đếm, đo lường không
thay đổi?
Trường hợp nào đơn vị tính đếm,
đo lường thay đổi?
II. Danh từ chỉ sự vật và
danh từ chỉ đơn vị:
1. Danh từ chỉ sự vật
2. Danh từ chỉ đơn vị
a. Danh từ đơn vị tự nhiên (loại từ).
b. Danh từ đơn vị quy ước.
Quan sát 2 danh từ đơn vị quy ước: "thúng, tạ".
Danh từ nào biểu thị đơn vị
tính đếm, đo lường chính xác hơn?
II. Danh từ chỉ sự vật và danh từ chỉ đơn
vị:
1. Danh từ chỉ sự vật
2. Danh từ chỉ đơn vị
a. Danh từ đơn vị tự nhiên (loại từ).
b. Danh từ đơn vị quy ước.
b.1. Danh từ đơn vị quy ước chính
xác.
b.2. Danh từ đơn vị quy ước ước
chừng.
Danh từ Tiếng Việt
DT chỉ đơn vị
DT chỉ sự vật
DT chỉ đơn vị tự nhiên
DT chỉ đơn vị qui ước
?
?
DT chỉ đơn vị quy ước chính xác
DT chỉ đơn vị quy ước ước chừng
* Ghi nhớ:
SGK trang 87.
Sơ đồ các loại danh từ
Tiếng Việt:
Bài tập nhanh:
1. Thêm danh từ đơn vị thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành các cụm danh từ sau:
"ba......gạo"
"năm......cơm"
"bốn.....cún"
"bảy .....mành"

2. Trả lời câu hỏi 3 SGK. (trang 86 mục II)
B. Luyện tập.
Tìm các danh từ chỉ đơn vị
tự nhiên (loại từ) có thể
kết hợp với danh từ sau:
phiến
hòn
tảng
viên
đá
Nghe nhạc - học bài
Cả lớp nghe nhạc và:
Tổ 1, 2: Liệt kê các danh từ chỉ sự vật trong đoạn nhạc.
Tổ 3, 4: Liệt kê các Danh từ chỉ đơn vị trong đoạn nhạc.
? Tổ nào liệt kê nhiều và đúng nhất sẽ nhận được phần thưởng đặc biệt.