Bài 8. Danh từ

Chúc các em học tốt
?
Kiểm tra bài cũ
Bài tập : Tìm lỗi và chữa lỗi trong các câu sau :
1/ Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã được tận mắt chứng thực cảnh nhà tan cửa nát của người nông dân.
2/ Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những cái tinh tú của văn hóa dân tộc.
Hãy cho biết cách chữa lỗi dùng từ không đúng nghĩa ?
Trả lời :
-Không biết nghĩa thì không dùng.
Muốn dùng thì phải đọc sách, báo, tra từ điển.
Đáp án :
1/ Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã được tận mắt chứng kiến cảnh nhà tan cửa nát của người nông dân.
2/ Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những cái tinh túy của văn hóa dân tộc.
I/ Đặc điểm của danh từ
1.Ví dụ : sgk / 86
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao đẻ thành chín con […]
(Em bé thông minh)
ba
con trâu
ấy
DANH TỪ
?
DANH TỪ
Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu học, hãy xác định danh từ trong cụm danh từ in đậm ?
Tìm thêm các danh từ khác có trong ví dụ trên ?
 Các danh từ khác là : vua, làng, thúng, gạo, nếp.
I/ Đặc điểm của danh từ
1.Ví dụ : sgk / 86
- con trâu - vua - làng - thúng - gạo - nếp
DANH TỪ
DANH TỪ
Người
Vật
Khái niệm
Vật
Vật
Khái niệm
- con trâu - vua - làng - thúng - gạo - nếp
 Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm, ….
I/ Đặc điểm của danh từ
1.Ví dụ : sgk / 86
Đặt câu với các danh từ trên ?
ba
con trâu
ấy
DANH TỪ
?
DANH TỪ
Trước danh từ con trâu có từ nào ?
Sau danh từ con trâu có từ nào ?
vua, làng, thúng, gạo, nếp
- Vua kén chồng cho con gái.
- Làng tôi rất đẹp.
- Tôi là học sinh.
CN
VN
CN
VN
Hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu trên ?
CN
VN
Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là gì ?
 Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ.
Khi danh từ làm vị ngữ thì nó cần có từ nào đứng trước ?
là
?Danh t? l� nh?ng t? ch? ngu?i, v?t, hi?n tu?ng, khỏi ni?m, .
● Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, các từ này, ấy, đó, … ở phía sau và một số từ ngữ khác để lập thành cụm danh từ.
●Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ, danh từ cần có từ là đứng trước.
DANH TỪ
2. Ghi nhớ : sgk / 86

II/ Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
DANH TỪ
1.Ví dụ : sgk / 86
ba con trâu
một viên quan
ba thúng gạo
sáu tạ thóc
?
-ba chú trâu (1)
-một ông quan (2)
-ba bao gạo (3)
-sáu cân thóc (4)
● Danh từ tiếng Việt được chia thành hai loại lớn là danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật.
Danh từ chỉ đơn vị nêu tên đơn vị dùng để tính đếm, đo lường sự vật. Danh từ chỉ sự vật nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm, …
● Danh từ chỉ đơn vị gồm hai nhóm lớn là :
- Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên (còn gọi là loại từ);
- Danh từ chỉ đơn vị quy ước.
Cụ thể là :
+Danh từ chỉ đơn vị chính xác ;
+Danh từ chỉ đơn vị ước chừng.
DANH TỪ
2. Ghi nhớ : sgk / 87

Bài tập 1 : Liệt kê một số danh từ chỉ sự vật mà em biết. Đặt câu với một trong các danh từ ấy.
DANH TỪ
Trả lời : Các danh từ chỉ sự vật như : chó, mèo, bàn, ghế, nhà, sách, áo, …
Ví dụ : Chú chó này rất dễ thương.
Bài tập 2. Liệt kê các loại từ :
Chuyên đứng trước danh từ chỉ người, ví dụ : ông, vị , cô, …

b) Chuyên đứng trước danh từ chỉ đồ vật, ví dụ : cái, bức, tấm, …
DANH TỪ
 bà, cậu, dì, dượng, chú, thím, bác, …
 chiếc, quyển, bộ, tờ ,…
Bài tập 3. Liệt kê các danh từ :
a)Chỉ đơn vị quy ước chính xác, ví dụ : mét, lít, ki-lô-gam, …

b)Chỉ đơn vị quy ước ước chừng, ví dụ : nắm, mớ, đàn, …
DANH TỪ
 tạ, tấn, yến, mét, gam, …
 hũ, bó, gang, đoạn …
D
C
Bài tập bổ trợ
Câu hỏi: Cho các danh từ: con, chú, chiếc, cái, lít, mét, gỗ, sâu, ong, giường.
Hãy sắp xếp các danh từ ấy vào hai nhóm sau: danh từ chỉ đơn vị, danh từ chỉ sự vật?
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ sự vật
Con, chú, chiếc,
Cái, lít, mét
Gỗ, sâu, ong,
Giường
Đáp án
Tìm các danh từ chỉ đơn vị tự nhiên có thể kết hợp với các từ : đá.
Hòn
Phiến
Tảng
Viên
Mẩu
Cục
đá
Dặn dò
-Về nhà học bài, xem lại ví dụ và các bài tập đã làm. Đồng thời làm tiếp các bài tập còn lại.
-Soạn bài “Ngôi kể trong văn tự sự ” :
+Đọc và trả lời các câu hỏi ở SGK
XIN CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO!
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!
XIN CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO!
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!