Bài 8. Danh từ

NHIệT LIệT CHàO MừNG CáC THầY CáC CÔ Về Dự GIờ NGữ VĂN LớP 6A
Kể tên các nhân vật trong truyện
cây bút thần?
1
2
3
4
5
6
7
3, Các từ dùng để gọi tên người, sự vật, hiện tượng thuộc loại từ nào?
Kết quả
1- con nai
2- cầu vồng
5- Cô gái
4 - con rồng
6- hoa mai
7- Cây tháp
3- xe máy
Danh từ
Tiết 32
I. Đặc điểm của danh từ
1. Ví dụ:

2. Nhận xét:

a,Các bức tranh
con nai,con
rồng, cô gái,xe
máý, cầu vồng,
hoa mai, cây
tháp
? Xếp các bức tranh vào cột bên cho phù hợp?
cô
gái
con nai,
con rồng,
cây tháp, hoa mai,
xe máy
cầu
vồng
b, Chúng em cần bầu trời hoà bình.
? Nhìn kết quả, em rút ra kết luận gì về ý nghĩa của danh từ ?
?Tìm các danh từ trong ví dụ b?
? Xếp danh từ chỉ khái niệm vào cột bên?
hoà bình
a,ý nghĩa:danh từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm.
? Đứng trước danh từ là
từ nào?
Biểu thị ý nghĩa gì?

I. Đặc điểm của danh từ
Tiết 32
Danh từ
1. Ví dụ:
2. Nhận xét:
a, ý nghĩa:
b, Khả năng kết hợp:
c, Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con
ba con trâu ấy
Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, từ chỉ vị trí ở phía sau.
? Rút ra kết luận gì về khả
năng kết hợp của danh từ?

? Đứng sau danh từ là từ
nào?Biểu thị ý nghĩa gì?

chỉ số lượng
trước
-Chú ý cụm từ in màu xanh
sau
chỉ vị trí
? Chỉ ra từ đứng trước và đứng sau danh từ trong các trường hợp sau?
làng ấy
- ba thúng gạonếp
Vị trí
Số lượng
b, Chúng em cần bầu trời hoà bình, cho Trái Đất không còn chiến tranh.
d, Bánh hình tròn
là tượng Trời, ta
đặt tên là bánh
giầy.

c, Chức vụ ngữ pháp:
? Tìm chủ ngữ, vị ngữ của câu?
Chúng em cần bầu trời hoà bình
CN VN

? Cho biết danh từ thường giữ chức vụ nào trong câu?
? Danh từ còn giữ chức vụ nào khác? Khi danh từ làm vị ngữ , trước danh từ có đặc điểm gì cần chú ý?
Danh từ thường làm chủ ngữ, khi làm vị ngữ cần có từ là đứng trước.
? Rút ra kết luận về chức năng ngữ pháp của danh từ?
Bánh hình tròn là tượng Trời
CN VN
Đặc điểm của danh từ:
- ý nghĩa: danh từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm.
Khả năng kết hợp:danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, từ chỉ vị trí ở phía sau.
Chức vụ ngữ pháp:danh từ thường làm chủ ngữ, khi làm vị ngữ cần có từ là đứng trước.
Danh từ
Tiết 32
I . Đặc điểm của danh từ
1. Ví dụ:
2. Nhận xét:
3. Ghi nhớ
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
1. Ví dụ:
- ba con trâu
- một viên quan
- ba thúng gạo
- sáu tạ thóc
Danh từ
I. Đặc điểm của danh từ
Tiết 32
2. Nhận xét:
? Danh từ nào dùng để tính, đếm sự vật?
a, Danh từ tiếng Việt được chia thành hai loại lớn: danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật.
? Danh từ nào gọi tên sự vật ?
? Danh từ nào đứng trước? Danh từ nào đứng sau?
trâu, quan gạo, thóc
con, viên thúng, tạ

Tên từng loại, từng cá thể sự vật
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ sự vật
? Vậy danh từ tiếng Việt chia làm mấy loại lớn? Là những loại nào?
Tính đếm, đo lường sự vật
?Danh từ dùng để tính, đếm đo lường sự vật thuộc loại danh từ nào? Danh từ gọi tên sự vật thuộc loại danh từ nào?
Danh từ
Tiết 32
I. Đặc điểm của danh từ
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
1. Ví dụ:
2. Nhận xét:
a, Danh từ gồm: danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
b, Danh từ chỉ đơn vị
- ba con trâu
- một viên quan
- ba thúng gạo
- sáu tạ thóc
? Thử thay thế các danh từ in màu xanh bằng những từ khác rồi rút ra nhận xét:
+ Trường hợp nào đơn vị tính đếm, đo lường thay đổi?
+ Trường hợp nào đơn vị tính đếm, đo lường không thay đổi? Vì sao?
* Thay:
Con = chú, cậu, bác.
Viên = vị, tên, lão, ông.

* Thay:
Thúng= rá, rổ, mẹt, đấu
Tạ = tấn, kg, yến


Danh từ chỉ đơn vị gồm hai nhóm là:
Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên
Danh từ chỉ đơn vị quy ước
? Vậy danh từ chỉ đơn vị gồm mấy loại?
Là những loại nào?
đơn vị tự nhiên
đơn vị quy ước
? Vậy các danh từ chỉ đơn vị: con viên thuộc loại nào?
? Các danh từ chỉ đơn vị: thúng, tạ thuộc loại nào?
Đơn vị không thay đổi vì nó không chỉ số đo đếm
Đơn vị thay đổi,vì nó chỉ số đo đếm
c, Danh từ chỉ đơn vị qui ước
Có thể nói: ba thúng gạo rất đầy vì thúng chỉ số lượng ước phỏng, có thể thêm các từ bổ sung về lượng
Không nói: sáu tạ thóc rất nặng vì tạ chỉ số lượng chính xác, tự nó nói trọng lượng nặng hay nhẹ,nên khi thêm các từ chỉ lượng sẽ thừa từ.
Danh từ
Tiết 32
I. Đặc điểm của danh từ
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
1. Ví dụ:
2. Nhận xét:
?Vì sao có thể nói: Nhà có ba thúng gạorất đầy, nhưng không thể nói:
Nhà có sáu tạ thóc rất nặng?
Danh từ chỉ đơn vị qui ước gồm:
+Danh từ chỉ đơn vị chính xác
+ Danh từ chỉ đơn vị ước chừng

Vậy danh từ chỉ đơn vị quy ước chia làm mấy loại?
? Gọi tên đơn vị và sự vật trong các bức tranh sau?
? Cần lưu ý điều gì khi sử dụng danh từ chỉ đơn vịvà danh từ chỉ sự vật?
1. Gọi tên: con chó, đàn chó, đôi nai
2. Chú ý:
Không gọi: đàn con chó, đôi con nai. Vì hai danh từ chỉ đơn vị không đứng cạnh nhau.
Chỉ dùng từ đôi khi hai cá thể có mối quan hệ gắn bó khăng khít, hoặc thân thiết với nhau. Ví dụ: đôi bạn, đôi đũa, đôi dép, đôi mắt.
* Danh từ tiếng Việt chia thành 2 loại lớn:
- Danh từ chỉ đơn vị
- Danh từ chỉ sự vật
Danh từ chỉ đơn vị gồm hai nhóm là:
- Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên( loại từ)
- Danh từ chỉ đơn vị qui ước. Cụ thể là:
+ Danh từ chỉ đơn vị chính xác
+ Danh từ chỉ đơn vị ước chừng

Danh từ
Tiết 32
I. Đặc điểm của danh từ
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
1, ví dụ
2, Nhận xét
3, Ghi nhớ:
Tiết 32
III. Luyện tập
Điền vào sơ đồ câm
Danh từ
Tiết 32
I . Đặc điểm của danh từ
II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vậ
Đơn vị chính xác
Danh từ
Chỉ sự vật
chỉ đơn vị
đơn vị tự nhiên
đơn vị quy ước
đơn vị chính xác
đơn vị ước chừng
Bài 1
Danh từ
Danh từ
Danh từ
Danh từ
Danh từ
Danh từ
Danh từ
đơn vị tự nhiên
Danh từ
đơn vị tự nhiên
Danh từ
đơn vị tự nhiên
Danh từ
đơn vị tự nhiên
Danh từ
( bài 1,2 trang 87)
Hoạt động nhóm: 3 nhóm, 2 phút:
? Tìm danh từ chỉ đơn vị đi kèm với danh từ chỉ sự vật thuộc đề tài sau? Đặt câu với một trong các danh từ ấy?



Danh từ
Tiết 32
Bài 2
Nhóm 1: Đồ dùng học tập cá nhân; bạn bè?
Nhóm 2: Đồ vật trong lớp học; giáo viên?
Nhóm 3: Trang phục cá nhân, người thân?
Nhóm 1: a- cái bút, quyển sách, chiếc cặp, bộ sách, tập giấy;
b- đôi bạn, bạn gái,nhóm bạn,bạn nam, bạn nữ .

Nhóm 2: a- bộ bàn ghế, bức tường, cái bóng đèn, chiếc quạt trần;
b- cô giáo, thầy giáo, thầy, bà giáo, ông giáo.
Kết quả
Nhóm 3: a- bộ quần áo, đôi dép, chiếc khăn quàng
b, ông nội, bà nội, bác trai, bác gái, cô cậu, chú bác
Hoạt động nhóm: Ba nhóm, 3 phút
Nội dung:1, Tìm danh từ chỉ đơn vị qui ước chính xác và đơn vị qui ước ước chừng chỉ các đối tượng sau:
- Nhóm 1: đơn vị đo chiều dài; mây
- Nhóm 2: đơn vị đo trọng lượng; tre
- Nhóm 3: đơn vị đo thể tích; con trâu
2, Cho đề tài: Các chi đội thi đua lập thành tích chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam, viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu có sử dụng các loại danh từ?
bài 2
Nhóm 1:
Mây: đám, dải, cụm, mảng
Độ dài: cm, dm, m, km.

Kết quả
Nhóm 2:
- Trọng lượng: g, kg, tạ, yến, tấn.
-Tre: cây, khóm, bụi, rặng, rừng.

Nhóm 3:
-Thể tích: cm3, dm3, m3.
-Trâu: con, đôi, cặp, đàn.
Đoạn văn?
Bài 4
? Đoạn nhạc trên có bao nhiêu danh từ? Thuộc loại nào?
Nghe nhạc
Danh từ chỉ sự vật: lúc, tay, mẹ, rừng núi, mặt trời, nắng, chân, nơi, chúng con, núi đồi, thác ghềnh, quê nhà,
Danh từ chỉ đơn vị: tia, bước
? Khi học bài Danh từ,chúng ta cần nắm được những kiến thức nào?
I.Đặc điểm của danh từ:
- í nghĩa
- Khả năng kết hợp
- Chức năng ngữ pháp
II.Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật:
- Danh từ chỉ sự vật
- Danh từ chỉ đơn vị:
+ Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên;
+ Danh từ chỉ đơn vị quy ước.


Củng cố


1, Nắm đặc điểm và các loại danh từ? So sánh với động từ, tính từ?
2, Hoàn thành các bài tập trong SGK và sách bài tập, luyện viết chính tả, tập viết đoạn văn
3, Chuẩn bị:
Ngôi kể, lời kể trong văn tự sự
Danh từ chỉ sự vật gồm những loại nào?
Cách viết hoa tên người, tên địa lí như thế nào?
Hướng dẫn học tập
Xin chân thành cảm ơn các thầy, các cô và các em!