Bài 8. Danh từ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
GV: PHAN THỊ HUYỀN
TỔ VĂN
NĂM HỌC 2014-2015
Tiết: 41 Tiếng Việt
DANH TỪ
(DANH TỪ CHUNG , DANH TỪ RIÊNG)
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1.Ví dụ 1 SGK/108
Dựa vào những kiến thức đã học ở bậcTiểu học,hãy điền các danh từ ở câu sau vào bảng phân loại :
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
(Theo Thánh Gióng)
Bảng phân loại:
vua,
công ơn,
tráng sĩ,
đền thờ,
làng, xã,
huyện
Phù Đổng Thiên Vương,
Gióng,
Phù Đổng,
Gia Lâm,
Hà Nội
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1.Ví dụ 1 SGK/108
Em hãy chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống ?
vua
,tráng sĩ
công ơn
làng,
đền thờ
xã,
huyện
- Danh từ chung chỉ người: ……………………………………………………………
- Danh từ chung chỉ sự vật: ……………………………………………………………
- Danh từ chung chỉ khái niệm: ………………………………………………………..
- Danh từ chung chỉ địa phương: ……………………………………………………..
Những danh từ này chỉ chung một loại sự vật
Em hãy cho biết thế nào là danh từ chung?
Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật.
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1.a. Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
Em hãy chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống?
Hà Nội,
Phù Đổng Thiên Vương
Gia Lâm,
Gióng
Phù Đổng
- Danh từ riêng chỉ người: ……………………………………………………………
- Danh từ riêng chỉ danh hiệu: ……………………………………………………….
- Danh từ riêng chỉ địa phương: ……………………………………………………..
Những danh từ này chỉ tên riêng của từng đối tượng riêng lẻ.
Em hiểu thế nào là danh từ riêng?
Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương,…
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. a.Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật.
Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương,…
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. Ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
2. a. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam
Hà Nội
Tên địa lí
Trần Đăng Khoa
Tên người
Tên người, tên địa lí Việt Nam
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. a.Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
2. a. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
2. b. Quy tắc viết hoa tên người tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt
Tên người, tên địa lí nước ngoài
Tên người
Hồ Cẩm Đào
Tên địa lí nước ngoài
Trung Quốc
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. a.Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
2. a. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam phiên âm qua âm Hán Việt
2. b. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
2. c. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt)
Tên người, tên địa lí nước ngoài (phiên âm trực tiếp)
Tên người
Pu - skin
Tên địa lí nước ngoài
Pa - ri
Đối với tên người, tên địa lý nước ngoài được phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt) : viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có dấu gạch nối.
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. a.Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
2. a. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam phiên âm qua âm Hán Việt
2. b. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt
2. c. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt)
Đối với tên người, tên địa lý nước ngoài được phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt) : viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có dấu gạch nối.
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. a.Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
2. a. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam phiên âm qua âm Hán Việt
2. b. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt
2. c. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt)
2. d. Quy tắc viết hoa tên riêng của cơ quan, tổ chức, các giải thưởng, danh hiệu, huân chương
Tên cơ quan, tổ chức
Tên giải thưởng, huân chương, danh hiệu
Trường Trung học cơ sở

Học sinh Giỏi

(1)
(2)
(1)
(2)
Tên riêng của cơ quan, tổ chức, giải thưởng, danh hiệu,huân chương,... thường là một cụm từ. Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa.
I/ Danh từ chung và danh từ riêng
1. a.Tìm hiểu ví dụ 1 SGK/108
1. b. Khái niệm
2. a. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam phiên âm qua âm Hán Việt
2. b. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt
2. c. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt)
2. d. Quy tắc viết hoa tên riêng của cơ quan, tổ chức, các giải thưởng, danh hiệu, huân chương
Tên riêng của cơ quan, tổ chức, giải thưởng, danh hiệu,huân chương,... thường là một cụm từ. Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa.
Danh từ chỉ sự vật gồm danh từ chung và danh từ riêng. Danh từ chung
là tên gọi một loại sự vật. Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương,..
Khi viết danh từ riêng, ta phải viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. Cụ thể:
+ Đối với tên người tên địa lí Việt Nam và tên người tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
+ Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp ( không qua âm Hán Việt ): viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.
Tên riêng của các cơ quan, tổ chức, các giải thưởng, danh hiệu, huân chương,…thường là một cụm từ. Chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa.
Ch?a l?i cỏc danh t? riờng sau theo dỳng qui t?c vi?t hoa cỏc danh t? riờng
Nguyễn Thành Danh
Trường Trung học cơ sở Chi Lăng
Huân chương Chiến công hạng Nhất
Giải thưởng Sao vàng đất Việt
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh
Giải thưởng Nô - ben Văn Học
Ngày xưa ở miền đất Lạc Việt cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta có một vị thần thuộc nòi rồng con trai thần Long Nữ tên là Lạc Long Quân.
(Con Rồng,cháu Tiên)
II/ Luyện tập
1. Bài tập 1 SGK/109
Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu sau:
Danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.


Danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc Bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.
Các từ in đậm sau đây có phải là danh từ riêng không? Vì sao?
a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Họa Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.
(Võ Quảng)
b) Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ.
(Nàng Út làm bánh ót)
c) Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.
(Thánh Gióng)
 Các từ in đậm đều là danh từ riêng vì được dùng để gọi tên riêng cho một sự vật cá biệt, duy nhất mà không phải dùng để gọi chung một loại sự vật.
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Có bạn chép đoạn thơ sau đây của nhà thơ Tố Hữu mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng.
Ai đi Nam Bộ
Tiền giang, hậu giang
Ai vô thành phố
Hồ Chí Minh
rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền đồng tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc pháp
Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam-Ngãi, Bình Phú, khánh hòa
Ai vô phan rang, phan thiết
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc
Khu năm dằng dặc khúc ruột miền trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông hương, bến hải, cửa Tùng…
Ai vô đó với đồng bào, đồng chí
Nói với Nửa-Việt nam yêu quý
Rằng: nước ta là của chúng ta
Nước việt nam dân chủ cộng hòa!
Ai đi Nam Bộ
Tiền Giang, Hậu Giang
Ai vô Thành phố
Hồ Chí Minh
Rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp
Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam – Ngãi, Bình – Phú, Khánh Hòa
Ai vô Phan Rang, Phan Thiết
Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng…
Ai vô đó với đồng bào, đồng chí
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý
Rằng: nước ta là của chúng ta
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa!
Tố Hữu
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Tiết 41: DANH TỪ
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Trần Quốc Tuấn
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Vịnh Hạ Long
Danh từ riêng
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Chùa Một Cột
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
sen
Danh từ chung
Tiết 41: DANH TỪ
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
tre
Danh từ chung
Tiết 41: DANH TỪ
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Huy hiệu Đội Thiếu
niên Tiền phong Hồ Chí Minh
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
quần, áo, giày,…
Danh từ chung
Tiết 41: DANH TỪ
BÀI TẬP THÊM
Viết 1 đoạn văn ngắn ( từ 6 câu trở lên), miêu tả về cảnh đẹp ở quê em, danh lam thắng cảnh,….
Vẽ sơ đồ danh từ
DANH TỪ
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ sự vật
Danh từ chung
Danh từ riêng
Danh từ chỉ
đơn vị tự nhiên
Danh từ chỉ đơn vị quy ước
Danh từ chỉ đơn vị ước chừng
Danh từ chỉ
đơn vị chính xác
Hướng dẫn về nhà:
Học bài: Học ghi nhớ SGK/109
Hoàn thành bài tập 3d, 5 SGK/109,110
Bài mới: “ Luyện nói kể chuyện”
+ Làm một số bài tập
+ Chuẩn bị ở nhà SGK/ 111.
+ Hiểu biết về các đề, các dàn bài tham khảo.
Cảm ơn quý thầy cô và các em.