Bài 8. Cây bút thần

Ngữ Văn 6
Tiết 30, 31
(Truyện Cổ tích Trung Quốc)
VĂN BẢN
I. GIỚI THIỆU CHUNG :
- Truyện cổ tích Trung Quốc.
- Thuộc kiểu nhân vật tài năng kì lạ.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN :
Đọc và tìm hiểu nghĩa từ khó :

: có tính cách cứng cỏi,kiên cường và rất hào hiệp,vô tư vì nghĩa lớn.
: đem chuyện người này nói cho người khác,với dụng ý không tốt.
: báo cho cơ quan hoặc người có trách nhiệm biết việc làm của người khác mà người báo cho là phạm pháp.
Khảng khái
Mách lẻo
Tố giác
Những sự việc chính:
-Giới thiệu về Mã Lương và ước mơ của em.
-Mã Lương được thần thưởng cho cây bút thần.
-Mã Lương vẽ các sự vật trở thành vật thật,em vẽ cho người nghèo công cụ lao động.
-Mã Lương bị tên địa chủ bắt vẽ theo ý muốn của hắn,em kiên quyết không vẽ,em trừng trị hắn và bỏ đi vùng khác.
-Mã Lương sơ ý để lộ cây bút thần.
-Mã Lương dùng bút thần trừng trị tên vua độc ác.
-Truyền tụng về Mã Lương.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN :
Đọc và tìm hiểu nghĩa từ khó :
Tìm hiểu văn bản :
a. Tóm tắt :
a. Tóm tắt:
Mã Lương là một em bé thông minh nghèo khổ, say mê học vẽ, vẽ giỏi, ao ước có một cây bút vẽ. Em được thần thưởng cho cây bút thần. Có bút thần trong tay em vẽ các sự vật trở thành vật thật. Em vẽ cho người nghèo công cụ lao động. Việc đến tai tên địa chủ, em bị hắn bắt về vẽ theo ý hắn. Mã Lương kiên quyết không vẽ rồi trừng trị hắn và bỏ đi vùng khác. Em vẽ tranh để kiếm sống, nhưng sơ ý để lộ tài năng. Vua biết được đã bắt em về vẽ theo ý muốn. Mã Lương chống lại nên bị bắt giam vào ngục. Vua cướp bút thần để vẽ nhưng không thành nên thả Mã Lương ra. Được thả, em vờ đồng ý, rồi vẽ biển, vẽ sóng to gió lớn trừng trị tên vua tham lam, độc ác. Sau đó, Mã Lương trở về với nhân dân, đem tài năng vẽ cho những người nghèo khổ.
b. Bố cục :
-Đoạn 1: từ đầu …lấy làm lạ.=> Mã Lương học vẽ và có được bút thần.
-Đoạn2 : …vẽ cho thùng.=> Mã Lương vẽ cho những người nghèo khổ.
-Đoạn 3: …phóng như bay.=> Mã Lương dùng bút thần chống lại tên địa chủ.
-Đoạn 4: …hung dữ.=> Mã Lương dùng bút thần chống lại tên vua hung ác tham lam.
-Đoạn 5: phần còn lại.=> Truyền tụng về Mã Lương và cây bút.
a.Mở truyện : Nguồn gốc nhân vật Mã Lương.
b.Thân truyện :
- Mã Lương học vẽ, cụ già cho Mã Lương cây bút thần.
- Mã Lương đem tài năng phục vụ người nghèo.
- Mã Lương dùng cây bút thần trừng trị tên địa chủ và tên vua hung ác.
c. Kết truyện : Mã Lương sống mãi trong lòng dân.
c. Phân tích :
* Giới thiệu nhân vật Mã Lương :
Thông minh
Thích học vẽ từ nhỏ
Cha mẹ mất sớm
Tự lao động, chặt củi, cắt cỏ, kiếm ăn
Nghèo không có tiền mua bút
Chăm chỉ tập vẽ
Lấy que vạch xuống đất, nhúng tay xuống nước để vẽ
Vẽ giống như thật.
=> Mã Lương có cuộc sống vất vả, cha mẹ mất sớm, sống tự lập, say mê vẽ, cần cù.
Mã Lương có hoàn cảnh và cuộc sống như thế nào? Qua những chi tiết đó em có cảm nhận gì về nhân vật Mã Lương?
Mã Lương tự lao động, chặt củi, cắt cỏ, kiếm ăn.
Mã Lương thích vẽ, và vẽ như thật.
Siêng
năng luyện
tập

3 nhóm
(?) Hãy cho biết tài năng vẽ của Mã Lương như thế nào? Theo em điều gì đã giúp Mã Lương vẽ giỏi như vậy? (Đâu là nguồn gốc thực tế, đâu là nguồn gốc thần kì ?)
(?) Trong các nguyên nhân tạo nên tài năng của Mã Lương, nguyên nhân nào mang tính quyết định? Em rút ra điều gì ở việc rèn luyện tài năng ở mỗi người?
(?) Tại sao cụ già không ban cho Mã Lương cây bút ngay từ đầu mà chỉ đến lúc này khi thấy tài năng và sự ham mê của em mới trao bút cho em?
Tài năng của Mã Lương :
+ Tài vẽ kì lạ: mọi vật biến thành thật (chim tung cánh bay lên trời, cá vẫy đuôi trườn xuống sông,vv...)
- Nguyên nhân : Say mê ,cần cù, chăm chỉ, thông minh, có năng khiếu thông minh và năng khiếu bẩm sinh

- Được thần cho cây bút : Yếu tố thần kì, chi tiết tưởng tượng kì ảo, tạo sự hứng thú hấp dẫn cho câu chuyện.

 Tài năng chỉ đến với con người có quyết tâm, kiên trì sáng tạo học tập.
 Giúp Mã Lương thực hiện được ước mơ của nhân dân. Đây cũng là phần thưởng xứng đáng cho người có ý chí luyện tập.
=> nguyên nhân thực tế.
=> nguyên nhân thần kì.
- có tính quyết định.
- tô đậm, thần kì hoá tài vẽ của Mã Lương.
c. Phân tích :
* Giới thiệu nhân vật Mã Lương .
* Mã Lương vẽ cho những người nghèo :
c. Phân tích :
* Giới thiệu nhân vật Mã Lương .
* Mã Lương vẽ cho những người nghèo :
Vẽ cày, cuốc, đèn, thùng múc nước…
→Đây là phương tiện cần thiết cho cuộc sống để người dân sinh hoạt và sản xuất tạo ra của cải vật chất.
=>Mã Lương là người tốt bụng, yêu thương, đồng cảm với người lao động
Mã Lương đã vẽ những gì cho người nghèo ? Tại sao Mã Lương không vẽ cho họ của cải vật chất mà lại vẽ những thứ đó ? Ý nghĩa của việc vẽ dụng cụ sản xuất ?
Hãy sắp xếp các bức tranh cho đúng thứ tự các sự việc.
Thứ tự sự việc: 3, 4, 1, 5, 2, 6

KiÓm tra bµi cò:
Em h·y khoanh trßn vµo ý ®óng

Câu 1: Nguyờn nhõn n�o giỳp Mó Luong v? gi?i?
Sự thông minh cần cù.
Khiếu vẽ sẵn có.
Cây bút thần kỡ.
Cha mẹ mất sớm.
Có thần dạy vẽ.
Câu 2: Mó Luong dó dựng bỳt th?n v? gỡ cho ngu?i nghốo?
Các phương tiện cần thiết cho sản xuất, sinh hoạt: cày, cuốc, đèn, .
Những của cái quý giá như vàng bạc, châu báu.
Những vật chất sẵn có như thóc gạo.
Đồ chơi đẹp, quần áo đẹp.
CÂY BÚT THẦN
c) Đối với bản thân
Vẽ lò sưởi, vẽ bánh, thang, con ngựa, cung tên, vẽ tranh để bán.

 Chỉ vẽ cho mình khi thật cần thiết, không ỷ lại vào cây bút, yêu lao động.
1) Tìm từ có thể điền được vào cả 2 chỗ trống trong đoạn văn sau:
Truyện …………..được xây dựng theo trí tưởng tượng phong phú và độc đáo của nhân dân Trung Quốc. Chi tiết lí thú và hấp dẫn nhất trong truyện là:…………… và khả năng kì diệu của nó.
2) Em có thích chi tiết cây bút thần không? Vì sao?

PHIẾU HỌC TẬP
Cây bút thần
Cây bút thần
- Yêu cầu, dụ dỗ
- Không vẽ thứ gì.
- Tức giận bắt nhốt.
Vẽ bánh ăn, vẽ thang vượt tường trốn.
- Sai quân đuổi bắt
- Vẽ cung tên bắn chết tên địa chủ.
=> Thái độ của Mã Lương d?i v?i tờn d?a ch?: tính khảng khái, căm ghét bọn giàu sang tham lam.
* Cây bút trong tay Mã Lương :
- Sai triều thần đến đón, dụ dỗ, dọa nạt.
- Căm ghét vua, không muốn vẽ.
+ Bắt vẽ rồng.
Vẽ cóc ghẻ.
+ Bắt vẽ phượng.
Vẽ con gà trụi lông.
=> H�nh d?ng c?a Mã Lương: lên án, tố cáo bản chất xấu xa, độc ác của tên vua.
- Cây bút trong tay vua
Vẽ núi vàng -> ra tảng đá.
Vẽ thoi vàng-> ra mãng xà.
=> Cây bút thần chỉ phát huy sức mạnh dưới bàn tay của người có tài và phục vụ chính nghĩa.

* Mã Lương hợp tác với vua để trừng trị hắn.
- Vẽ biển cả.
- Đồng ý
- Vẽ cá đủ màu sắc.
- Đồng ý.
- Vẽ thuyền buồm lớn.
- Đồng ý.

- Vẽ gió nhẹ
- Đồng ý.
-Yêu cầu dừng
- Vẽ sóng to, gió lớn-> nhấn chìm tên vua.
=> Mã Lương dùng cây bút thần để tiêu diệt kẻ ác, thực hiện công lớ.
CÂY BÚT THẦN
CÂY BÚT THẦN
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN :
3. TỔNG KẾT :
- Truyện khẳng định tài năng, nghệ thuật chân chính phải thuộc về nhân dân, chống lại kẻ ác.
Truyện thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về công lí xã hội và những khả năng kì diệu của con người.
* Ghi nhớ : trang 85.
IV. LUYỆN TẬP
III. Luyện tập
Câu 1: Trong truyện " Cây bút thần", hình ảnh cây bút thần và những khả năng kỳ diệu của nó có ý nghĩa như thế nào?
A. Là phần thưởng xứng đáng cho Mã Lương.
B. Có những khả năng kỳ diệu, chỉ trong tay Mã Lương nó mới tạo ra những nhân vật như mong muốn.
C. Thể hiện công lý của nhân dân, ước mơ về khả năng kỳ diệu của con người.
Bài 1: Chọn phương án đúng cho những câu hỏi sau:
D. Cả A, B, C.
Đoạn cuối truyện " Cây bút thần" có viết: " Sau khi vua chết, câu chuyện về Mã Lương và cây bút thần được truyền tụng khắp nước. Nhưng không ai biết sau đó Mã Lương đi đâu...".
Nhìn vào bức tranh, em hãy tưởng tượng kể tiếp câu chuyện về Mã Lương?
Bài 2:
http://baigiang.violet.vn/present/show/entry_id/4021727