Bài 8. Cây bút thần

Chào các em
Câu 1: ?Keå toùm taét truyeän Em beù thoâng minh
Em bé đã trải qua mấy lần thử thách?Em đã vượt qua những thử thách ấy bằng cách nào?
Trả lời câu 1:

Sự mưu trí của em bé được thử thách qua 4 lần. Em đã dùng những cách giải đố rất bất ngờ và thông minh để lần lượt vượt qua thử thách.
Câu 2: Hãy nêu ý nghĩa của truyeän “Em bé thông minh”.
Sự thông minh của em bé có tác dụng gì?
Trả lời câu 2:
-Truyện cổ tích “Em bé thông minh” có ý nghĩa biểu dương, ca ngợi trí thông minh của nhân dân lao động và tạo nên tiếng cười hài hước, lạc quan.
Khoâng neân baùm vaøo saùch vôû maø caàn öùng duïng linh hoaït.


Ngữ Văn 6
Tiết 30

CÂY BÚT THẦN
(Truyện cổ tích Trung Quốc)
VĂN BẢN


I.Đọc – Tìm hiểu chú thích:

1.Ñoïc:
-Chaäm raõi,bình tónh,chuù yùphaân bieät lôøi keå vôùi lôøi thoaïi
2.Kể:
Tóm tắt truyện:
-ML mồ côi,nghèo,ham học vẽ.Em dốc lòng học vẽ,vẽ ở bất cứ nơi đâu.Em tiến bộ rất mau,vẽ mọi thứ như thật.Một đêm nằm mộng thấy thần ban tặng bút vẽ,có bút thần ML vẽ giúp dân nghèo phương tiện sống.Tên địa chủ ép cậu vẽ cho hắn.Sau đó em lên kinh vẽ kiếm sống,do sơ ý để lộ tung
tích .ML bị tên vua bắt phải vẽ theo ý hắn.Em
vờ nghe theovà đã trừng trị tên vua hung ác.
-Sau đó em đi khắp nơi vẽ cho người nghèo khổ.
?Văn bản được chia làm mấy đoạn? Ý� chính từng đoạn?
1.Từ đầu.....lấy làm lạ.ML học vẽ và có cây bút thần.
2.TT.......cho thùng.ML vẽ cho người nghèo khổ.
3.TT.......như bay.ML dùng cây bút thần chống tên địc chủ.
4.TT........hung dữ.Ml dùng bút thần chống lại tên vua hung ác.
5.Đoạn còn lại.Những truyền tụng về ML và cây bút thần.
3.Giải từ khó: SGK/ 84
I.Đọc – Tìm hiểu chú thích:
II. Đọc – Tìm hiểu văn bản:



1. Hoaøn caûnh cuûa Mã Lương.


?Nhaân vaät chính trong truyeän laø ai? Maõ Löông ñöôïc giôùi thieäu qua nhöõng ñieåm naøo veà soá phaän, tính neát vaø khaû naêng? Trong ñoù ñieåm naøo noåi baät nhaát?
- Moà coâi, ngheøo khoå, coù taøi veõ, ham veõ vaø coù taøi veõ laø ñaëc ñieåm noåi baät.
? Vì sao thần cho Mã Lương cây bút vẽ?
- Mã Lương ham vẽ, có tài vẽ, tài đức của Mã Lương có thể làm được những điều tốt.
? Vì sao thần không cho Mã Lương cây bút vẽ từ trước?
- Tài năng không phải là thứ ban phát,tài năng do công sức rèn luyện mà có..
Siêng
năng luyện
tập
? Những điều gì đã giúp cho Mã Lương có tài vẽ giỏi như vậy?

- Thoâng minh ,caàn cuø,chaêm chæ

-> Ñöôïc caây buùt thaàn

? Điều kì diệu nào đã xảy ra dưới ngọn bút thần của Mã Lương?
- Vẽ chim, chim tung cánh bay.vẽ cá, cá vẫy đuôi bơi
Mã Lương thích vẽ, Vẽ như thật

?Nhöõng ñieàu aáy coù quan heä vôùi nhau ra sao? (Taøi veõ ML coù ñöôïc laø do baûn thaân caäu hay nhôø vaøo thaàn linh)
-Do baûn thaân :say meâ ,caàn cuø,chaêm chæ,coäng vôùi söï thoâng minh vaø naêng khieáu saün coù ñaõ laøm cho thaàn linh caûm ñoäng.
-Thaàn linh : thaàn ban cho buùt thaàn baèng vaøng veõ ñöôïc vaät nhö thaät->toâ ñaäm thaàn kì hoùa taøi veõ cuûa Maõ Löông vaø ban cho ngöôøi beàn chí. Nhöõng ñieàu aáy coù moái quan heä chaët cheõ vôùi nhau.
?Mã Lương thuộc một kiểu nhân vật phổ biến nào trong truyện cổ tích? Hãy kể tên một số nhân vật tương tự trong truyện cổ tích mà em biết?
Mã Lương là
nhân vật có
tài năng kì lạ
-Kiểu nhân vật có tài năng kì lạ: Em bé (em bé thông minh), Thạch Sanh (Thạch Sanh) ,Sọ Dừa(Sọ Dừa)
-Ba chàng thiện nghệ:chàng bắn giỏi,chàng chữa bệnh giỏi,chàng lặn giỏi
?Qua sự việc Mã Lương học vẽ thành tài, nội dung muốn thể hiện quan niệm về khả năng kì diệu của con người. Theo em đó là quan niệm nào?
- Con người có khả năng vươn tới khả năng thần kì bằng tài năng và công phu rèn luyện
?Việc thần ban thưởng cho bút thần sau khi ML vẽ được điều đó có ý nghĩa gì?
-Ban thưởng cho người cần cù chăm chỉ,có nghị lực
=> Thành công chỉ đến với ai có quyết tâm
III. Luyện tập
Hoaøn caûnh cuûa Maõ Löông nhö theá naøo?
4 Củng cố và luyện tập
Hs keå laïi truyeän
5- Hướng dẫn hs tự học ở nhà
-Hoïc thuoäc baøi ghi treân lôùp-toùm taét truyeän.
-Chuaån bò: Caây buùt thaàn
-Ñoïc laïi vaên baûn- traû lôøi caâu hoûi SGK
KIỂM TRA BÀI CŨ:
?Keå toùm taét truyeän “Caây buùt thaàn” ? Hoaøn caûnh cuûa Maõ Löông nhö theá naøo?

-Moà coâi,ngheøo khoå,thoâng minh,caàn cuø,chaêm chæ,veû nhö thaät->ñöôïc thaàn ban taëng caây buùt thaàn baèng vaøng.
Ngữ Văn 6
Tiết 31

CÂY BÚT THẦN
(Truyện cổ tích Trung Quốc)
VĂN BẢN

I.Đọc – Tìm hiểu chú thích:
II. Đọc – Tìm hiểu văn bản:

1.Hoàn cảnh của Mã Lương:.


2. Vaät veõ cuûa Maõ Löông:
a. Maõ Löông veõ cho ngöôøi ngheøo:
? Khi ñaõ thaønh taøi laïi coù theâm caây buùt thaàn. Maõ Löông ñaõ veõ nhöõng gì cho ngöôøi ngheøo?
-Coâng cuï höõu ích cho moïi nhaø.
- Mã Lương vẽ cho người nghèo
cái cuốc, cái cày,
cái đèn,
cái thùng…
?Vì sao Maõ Löông khoâng veõ cho hoï nhöõng cuûa caûi saún coù?
- Maõ Löông laø ngöôøi lao ñoäng neân coi troïng lao ñoäng, ôû lao ñoäng seõ laøm ra cuûa caûi(nhaéc nhôû hoï chaêm lao ñoäng)
?Neáu coù caây buùt thaàn, em seõ veõ nhöõng gì cho ngöôøi ngheøo?
-Ñoàng ruoäng, maûnh vöôøn, saùch vôû,buùt möïc
->hs ngheøo bò thieân tai luõ luït ôû mieàn Baéc,mieàn Trung.
b. Mã Lương vẽ để trừng trị tên địa chủ :
?Tài vẽ đã gây hoạ gì cho Mã Lương?
-Tên địa chủ bắt Mã Lương
? Tại sao địa chủ bắt Mã Lương?
- Hắn muốn Mã Lương vẽ theo ý muốn của hắn.
? Đối với tên địa chủ, tâm địa hắn như thế nào.
- Tham lam, gian ác
?Em hình dung địa chủ sẽ bắt Mã Lương vẽ những gì cho hắn?
-Vẽ nhà cao cửa rộng, các vựa thóc, đàn trâu bò, vàng bạc.
?Nhöng trong thöïc teá Maõ Löông chæ veõ nhöõng gì?
- Mã Lương vẽ bánh để ăn,vẽ thang và ngựa để trốn, vẽ cung tên bắn chết tên địa chủ

? Bản thân các em muốn thành công trong học tập thì phải thế nào?
- Phải cần cù, chịu khó học hỏi
?Qua sự việc Mã Lương vẽ cho người nghèo, nội dung bài muốn ta nghĩ gì về mục đích của tài năng?
?Phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân .
?Em nghĩ gì về tài năng của con người qua sự việc vẽ thang và ngựa để trốn ,vẽ để trừng trị tên địa chủ ?
?Tài năng không phục vụ cái ác,tài năng dùng để chống lại cái ác.


c. Mã Lương vẽ để trừng trị bọn vua quan:
? Sau khi thoát khỏi nhà địa chủ Mã Lương lại bị vua bắt. Vì sao vua bắt Mã Lương?
-Vì cậy quyền lực và ham của cải.
?Mã Lương đã thực hiện lệnh vua như thế nào?
-Vua bắt vẽ rồng>< Mã Lương vẽ cóc ghẽ.
-Vua bắt vẽ phượng>< Mã Lương ve �gà trụi lông.
? Tại sao Mã Lương dám vẽ ngược như thế?
- Ghét tên vua gian ác, không sợ quyền uy.
?Nhưng vì sao Mã Lương lại đồng ý vẽ thuyền và biển cho vua?
- Có ý định trừng trị tên vua cậy quyền , tham của.
?Mã Lương đã thực hiện ý định diệt trừ bọn vua quan một cách quyết liệt. Điều đó đã được thực hiện như thế nào dưới ngòi bút của Mã Lương?
- Mã Lương vẽ thuyền và biển, vẽ gió bão, sóng lớn ập xuống thuyền dìm chết bọn vua quan
? Khi vua ra lệnh ngừng vẽ, Mã Lương cứ vẽ ,thậm chí vẽ càng độc hơn. Em nghĩ gì về thái độ này của MãLương?
?Quyết tâm diệt trừ cái ác.
?Theo em nội dung truyện muốn thể hiện quan niệm nào về tài năng qua sự việc Mã Lương vẽ để trừng trị bọn vua quan độc ác?
-Tài năng không thể phục vụ bọn người có quyền thế mà phải được dùng để diệt trừ cái ác.
3. Các chi tiết lí thú và gợi cảm
?Theo em những chi tiết nào trong truyện là lí thú và gợi cảm hơn cả?(Thử so sánh bút thần trong truyện này với các phép mầu trong truyện cổ tích em thấy ntn ? Xem có điểm nào khác với cây đèn thần,gậy thần,mâm thần,lọ nước thần)
-ML vẽ cò trắng,nhưng sơ ý để 1 giọt mực rơi đúng vào mắt,khiến cò từ trong tranh xoè cánh vút bay(đây là chi tiết nghệ thuật đầy dụng ý .Nó như 1 nhịp cầu nôí liền 2 cuộc đấu ,đưa mạch truyện phát triển hợp lí và tự nhiên.Nó chứng tỏ tài năng siêu phàm của Mã Lương.ML là họa sĩ của những người nông dân lao động,nên thích vẽ chim,cá,cò,trâu ,bò..là những con vật thân thuộc gần gũi với cuộc sống và sinh hoạt của họ.
-Bài "Đôi mắt"của Nam Cao
-Các phép mầu khác qua tay bọn gian ác chúng đều sử dụng được.Còn bút thần chỉ ở tay Mã Lương, bút thần mới tạo ra được những vật như mong muốn(vẽ ca,� cá vẫy đuôi), chủ ý của người vẽ, còn trong tay kẻ ác, nó tạo ra những điều ngược lại(vẽ núi vàng thành đá,xuýt đập gãy chân;vẽ thỏi vàng->mãng xà xuýt bị nuốt chửng.
- Cây bút thần là phần thưởng xứng đáng cho Mã Lương.
-Có khả năng kì diệu.
- Cây bút thần thực hiện công lí giúp người nghèo trừng trị kẻ ác. Thể hiện ước mơ về khả năng kì diệu của con người.
? Em nhận xét gì về những thử thách mà Mã Lương vượt qua?
- Lần sau khó khăn, phức tạp hơn lần trước
? Từ những thử thách, phẩm chất Mã Lương ngày càng bộc lộ rõ ràng hơn. Em có suy nghĩ gì?
- Mã Lương không hề khiếp sợ bạo lực, kiên quyết trừ họa cho dân.
- Mã Lương từ chỗ không vẽ gì cho tên địa chủ ? vẽ ngược ý vua; từ chỗ trừng trị để thoát thân.
? Chủ động diệt kẻ ác lớn nhất để trừ họa cho mọi người. Mã Lương như người được trao sứ mệnh vung bút thần diệt kẻ ác, thực hiện công lý.
? Diệt kẻ ác, chỉ có sự khẳng khái và dũng cảm đã đủ chưa. Còn cần gì nữa?
- Mưu trí, thông minh
? Tìm trong thực tế xưa và nay những tấm gương vượt khó đưa đến thành công?
?Nếu gặp Mã Lương ngoài đời em sẽ nói gì với anh ấy?
4.Ý nghĩa truyện:
? Đưa ra nhân vật Mã Lương và hình ảnh cây bút thần, tác giả muốn gửi gắm đến chúng ta điều gì ?So sánh hình tượng cây đàn thần trong truyện Thạch Sanh với cây bút thần trong truyện Mã Lương?(hs thảo luận)
- Thể hiện ước mơ và niềm tin về những khả năng kỳ diệu của con người.(bay vào vũ trụ)
- Khẳng định nghệ thuật chân chính bao giờ cũng thuộc về những người có tài năng, tâm huyết sáng tạo, khổ công rèn luyện và có lòng tốt.
- Nghệ thuật chân chính chỉ phục vụ cho những mục đích cao cả.
- Bày tỏ ước mơ công lý người tốt được đền đáp, kẻ gian bị trừng phạt.
-Tiếng đàn tình yêu và công lí cho cuộc sống hòa bình của nhân dân(TS)
-Thể hiện quan điểm của nhân dân về công lý xã hội, về mục đích của tài năng nghệ thuật
-Thể hiện ước mơ về những khả năng kỳ diệu của con người
* Ghi nhớ :SGK/85
III. Luyện tập
2.Cuộc đời,hoang đường,ước mơ,niềm tin,cái ác,cái xấu,công bằng,bất công
4 Câu hỏi,bài tập và củng cố
?Hãy sắp xếp lại thứ tự các sự việc và kể câu chuyện “Cây bút thần”
Thứ tự sự việc: 3, 4, 1, 5, 2, 6
5- Hướng dẫn tự học
-Hoïc ghi nhôù-baøi ghi treân lôùp-hoaøn chænh BT..
-Chuẩn bị bài: OÂâng laõo ñaùnh caù vaø con caù vaøng (HD ñoïc theâm).
-Ñoïc-keå toùm taét –giaûi töø khoù-noäi dung ngheä thuaät truyeän.
Cảnh biển thay đổi như thế nào? Vì sao?
Nhận xét sự tham lam của mụ vợ?
Câu chuyện kết thúc như thế nào? Ý nghĩa?
Số lần ông lão gọi cá, kể ra, tác dụng biện pháp lặp lại.
Ý nghĩa tượng trưng của hình tượng cá vàng?
HẸN GẶP LẠI CÁC EM