Bài 8. Các hình thức canh tác trong nông nghiệp ở đới nóng

Chào Mừng Quí Thầy, Cô Về Thăm Lớp
Kiểm tra bài cũ.

Câu 1:Nêu đặc điểm nổi bật của khí hậu nhiệt đới gió mùa? Với đặc điểm như vậy thì thời tiết có diễn biến như thế nào?
TL:Đặc điểm nổi bật của khí hậu nhiệt đới gió mùa là nhiệt độ và lượng mưa thay đổi theo mùa gió.
-Nhiệt độ trung bình năm trên 20C. Biên độ nhiệt trung bình 8oC
-Lượng mưa trung bình năm 1000mm nhưng thay đổi tuỳ thuộc vào vị trí gần biển hay xa biển, vào sườn đón gió hay khuất gió.
- Diễn biến thất thường. Mùa mưa có năm đến sớm,có năm đến muộn và lượng mưa có năm ít, năm nhiềunên gây ra hạn hán lũ lụt.



BÀI 8
CÁC HÌNH THỨC CANH TÁC
TRONG NÔNG NGHIỆP Ở ĐỚI NÓNG
1. Làm nương rẫy
? Hình thức canh tác này đem lại hậu quả gì cho tài nguyên rừng và đất?
? Nhìn vào hình ảnh và sách giáo khoa trang 26, em hãy cho biết con ngưòi đốt rừng để làm gì? Theo em hình thức canh tác như vậy có đem lại hiệu qủa cao hay không?
Những cánh rừng trơ trụi do bị đốt phá và đất bị xói mòn
Thảm họa sau lũ quét
Bằng hiểu biết của mình,
em hãy cho biết người
ta dùng biện pháp gì
để canh tác ở vùng núi?
Người ta làm như vậy có
tác dụng gì?
- Ruộng bậc thang
- Canh tác trên đường đồng mức
Hạn chế sói mòn đất trên địa hình dốc
Ruộng bạc thang ở lưu vực sông Hoàng Hà – Trung Quốc
Ruộng bậc thang ở Lào Cai Việt Nam
?Liªn hÖ ë ViÖt Nam, hiÖn nay cßn h×nh thøc s¶n xuÊt nµy kh«ng? ®ang xÈy ra ë ®©u?
1. Làm nương rẫy
-Lµ h×nh thøc s¶n xuÊt l¹c hËu, n¨ng suÊt thÊp, ®Ó l¹i hËu qu¶ xÊu cho ®Êt trång vµ thiªn nhiªn.
2.Làm ruộng, thâm canh lúa nước.
Xích đạo
Chí tuyến Bắc
? Dựa vào 2 l­îc ®å em hãy cho biết người ta trồng lúa nước ở những khu vực có đặc điểm khí hậu vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh­ thÕ nµo?
Lược đồ những khu vựcc thâm canh lúa nước ở Châu Á
Lược đồ c¸c kiÓ m«i tr­êng ®íi nãng
Trả lời: - Khí hậu nhiệt đới gió mùa.
- Chủ động tưới tiêu.
-Nguồn lao đọng dồi dào
? Vai trò,đặc điểm của việc thâm canh lúa nước trong đới nóng?
Trả lời :-Tăng vụ, tăng năng suất, tăng sản lượng.Tạo điều kiện cho chăn nuôi phát triển.
Dựa vào 2 lược đồH8.4, h4.4 cho biết các khu vực thâm canh lúa nước là khu vực có phân bố dân cư như thế nào?Giải thích nguyên nhân của mối quan hệ đó?
Hình 4.4. Lược đồ phân bố dân cư châu á
Dân cư tập trung đông đúc.Vì điều kiện tự nhiên thuận lợi, đất đai màu mỡ .
H8.4 Lược đồ những khu vực thâm canh lúa nước ở Châu á
Quan sát H8.3,H8.6 sgk Cho biết tại sao ruộng có bờ vùng, bờ thửa và ruộng bậc thang ở vùng đồi núilà cách khai thác có hiệu quả,lại bảo vệ được đất trồng?
-Chủ động tưới tiêu,đáp ứng nhu cầu tăng trưởng cây lúa, chống xói mòn đất,tận dụng khai thác đất trồng cây lương thực.
? Tại sao các nước trong khu vực đới nóng có tình trạng: Nước thiếu lương thực, nước tự túc lương thực,nước xuất khẩu lương thực?
Trả lời: Do áp dụng khoa học kĩ thuật, có chính sách nông nghiệp đúng đắn, nhiều nước tự túc được lương thực, một số nước đã xuất khẩ lương thực.
2.Làm ruộng, thâm canh lúa nước.
-Điều kiện thuận lợi để tâm canh lúa nước: khí hậu nhiệt đới gió mùa, chủ động tưới tiêu,lao động dồi dào.
- Tăng vụ tăng năng suất, tăng sản lượng. Tạo điều kiện cho chăn nuôi phát triển.
3.Sản xuất nông sản hàng hoá theo qui mô lớn.
? Quan sátH8.5, em có nhận xét gì về qui mô, cách tổ chức sản xuất, năng suất sản lượng, sản phẩm trong các đồn điền?
-Quy mô lớn,diện tích canh tác rộng
-Tổ chức sản xuất khoa học kĩ thuật : sử dụng nhiều máy móc và các thành tựu trong sản xuất.
- Bám sát nhu cầu thị trường.
-Tạo khối lượng nông sản hàng hoá lớn.
? Vậy tại sao người ta không tiến hành đại trà sản xuất hàng hoá theo qui mô lớn như kiểu đồn điền?
-Mặc dù sản xuất được nhiều nông sản, song hình thức này đòi hỏi phải có diện tích rộng, vốn nhiều,nhiều máy móc và kĩ thuật canh tác quan trọng hơn cả là phải có thị trường tiêu thụ tốt . Những điều này không phải nơi nào cũng dễ dàng có được.
? Quan s¸t c¸c h×nh 8.1, 8.2, 8.3, 8.5 em cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i chiÒu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ trong n«ng nghiÖp?
-Từ thô sơ lạc hậu đến hiện đại khoa học.
-Hoạt động sản xuất ngày càng thoát khỏi sự lệ thuộc vào tự nhiên hơn.
-Khai thác tự nhiên ngày càng có hiệu quả và bền vững hơn.
3. Sản xuất nông sản hàng hoá theo quy mô lớn.
-Là hình thức canh tác theo quy mô lớn với mục đích tạo khối lượng nông sản hàng hoá lớn có giá trị cao.
? Vậy địa phương Em đang sản xuất ở hình thức nào? Hình thức đó có phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương không ?
?Em có dự định (ước mơ) gì đẻ đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp ở quê hương mình?
Cñng cè kiÕn thøc
Câu 1
Điền những từ thích hợp vào chỗ trống
Hình thức làm nương rẫy là hình thức rừng hay xa van ..........., dẫn đến rừng bị ................, đất bị ................., còn năng suất cây trồng ...........
bị đốt
suy giảm
thoái hóa
thấp
Câu 2
Chọn 1 đáp án đúng nhất
Làm ruộng bậc thang và canh tác theo đường đồng mức ở vùng núi có tác dụng:
A. Hạn chế xói mòn đất
B. Tăng diện tích đất canh tác
C. Tăng sản lượng vật nuôi
Câu 3
Chọn 1 đáp án đúng nhất
Thâm canh lúa nước là hình thức:
A. Tăng diện tích trồng lúa
B. Tăng vụ sản xuất
C. Áp dụng các tiến bộ KHKT vào trồng lúa
Câu 4
Chọn các đáp án đúng
Đặc điểm của sản xuất nông sản hàng hóa theo quy mô lớn là:
A. Canh tác theo hình thức đồn điền hoặc trang trại
B. Sản phẩm chỉ phục vụ cho nhu cầu trong nước
C. Sản phầm cung cấp cho các nhà máy chế biến và xuất khẩu