Bài 8. Amoniac và muối amoni

Hóa 11 cơ bản
Amoniac và muối amoni
Gv: Nguyễn tấn Phát
SƠ LƯỢC LỊCH SỬ
Amoniac đã được ngành giả kim thuật biết đến vào khoảng thế kỉ 13 bởi Albertus Magnus.
Khí amoniac được tinh chế lần đầu tiên bởi Joseph Priestley năm 1774.
Năm 1785 Clause Louis Berthollet tìm được chính xác cấu tạo của NH3.
I. Cấu tạo phân tử NH3
II. Tính chất vật lý
Amoniac là chất khí không màu, mùi khai, nhẹ hơn không khí. Tan rất nhiều trong nước ( điều kiện thường 1 lít nước lỏng hòa tan 800 lít khí NH3 )
Dung dịch thu được gọi là dung dịch amoniac, là 1 dung dịch có tính baz
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Tính baz yếu :
a. Tác dụng với nước
b. Tác dụng dung dịch muối
AlCl3 + 3NH3 + 3H2O  Al(OH)3 ↓ + 3NH4Cl
Al3+ + 3NH3 + 3H2O  Al(OH)3 ↓ + 3NH4+
CuSO4 + 2NH3 + 2H2O  Cu(OH)2 ↓ + (NH4)2SO4
Cu(OH)2 + 4NH3  Cu(NH3)4(OH)2
c. Tác dụng với dung dịch axit
NH3 + HCl  NH4Cl
2NH3 + H2SO4  (NH4)2SO4
2. Tính khử
Trong NH3 , nitơ có số oxi hóa -3 ( thấp nhất) do đó NH3 có tính khử khi tác dụng với các chất oxi hóa
a. Tác dụng oxi
4NH3 + 3O2  2N2 + 6H2O
2. Tính khử
b. Tác dụng Clo
2NH3 + 3Cl2  2N2 + 6HCl
NH3 + HCl  NH4Cl
c. Tác dụng với oxit kim loại :
IV. Ứng dụng
- Điều chế phân bón, thuốc nổ
- Làm chất làm lạnh, nhiên liệu tên lửa
1. Trong phòng thí nghiệm:
Để làm khô khí, cho khí NH3 vừa tạo thành có lẫn hơi nước đi qua bình đựng vôi sống (CaO).
V. ĐIỀU CHẾ
Đun nóng dung dịch muối amoni và dung dịch kiềm
2. Trong công nghiệp:
NH3
Nhiệt độ: 450 - 500 0C. Ở nhiệt độ thấp hơn, tăng hiệu suất phản ứng.
Áp suất cao: 200 – 300 atm
Chất xúc tác: Fe được trộn thêm Al2O3 , K2O, …
Trong công nghiệp
MUỐI AMONI
B.
I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
Tất cả các muối amoni đều tan, khi tan điện li hoàn toàn thành ion. Ion NH4+ không có màu
II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Tác dụng với dung dịch kiềm
Khi đun nóng cho NH3 ↑
Phương trình ion thu gọn
NH4+ + OH-  NH3 ↑ + H2O
2. Phản ứng nhiệt phân
Muối amoni chứa gốc axit không có tính oxi hóa khi đun nóng bị nhiệt phân tạo NH3
NH4Cl (r)  NH3 (k) + HCl (k)
NH3 và HCl kết hợp lại với nhau trên miệng ống nghiệm tạo NH4Cl dạng khói trắng
Muối amoni chứa gốc axit có tính oxi hóa khi nhiệt phân cho ra N2 , N2O ..