Bài 7. Thực hành: Thí nghiệm thoát hơi nước và thí nghiệm về vai trò của phân bón

Tập huấn sử dụng Thiết Bị Dạy Học môn Sinh học THPT
Bài thực hành: Thoát hơi nước ở lá cây
(Bài 7 SGK sinh học 11 chuẩn)
Tr?n Anh Tu?n
(Yờn Th? - B?c Giang)
(0983.888.080)
Thí nghiệm về thoát hơI nước
A/ Thí nghiệm 1: Thoát hơi nước ở hai mặt là bằng giấy clorua coban
I/ Chuẩn bị
1/ Dụng cụ
Đồng hồ bấm giây ( hoặc đồng hồ đeo tay), Lam kính, lamen, lọ kín đựng CoCl2 , Cặp văn phòn, giấy thấm
Cặp gỗ có gắn hai cặp kính bằng nhau tạo thành các cặp

Thí nghiệm về thoát hơI nước
2/Hóa chất:
Dung dịch CoCl2.5%
3/ Chậu cây hoặc cây ngoài vườn
II/ Các bước tiến hành
Bước 1: Dùng giấy thấm cắt thành những bản vuông nhỏ bằng nhau ( 2cmx2cm, nhúng vào dung dịch CoCl2 5% cho thấm màu đều rồi sấy trong tủ (hoặc dùng máy sấy tóc)
Thí nghiệm về thoát hơI nước
Sấy cho thật khô, để giấy có màu xanh da trời. Sau đó cho giấy thấm clorua coban vào lọ khô bảo quản. (chuẩn bị ở nhà)
Bước 2: Đặt 2 mảnh giấy có thấm clorua coban đã khô vào 2 mặt của lá cây sau đó dùng kẹp có gắn kính kẹp chặt rồi quan sát sự đổi mầu ở 2 mảnh giấy đã được đặt ở 2 mặt lá, dùng đồng hồ bấm giây để so sánh sự chuyển mầu của 2 mảnh giấy Clorua coban (đổi từ mầu xanh sang mầu hồng) từ đó xác định vận tốc thoát hơi nước
Thí nghiệm về thoát hơI nước
B/ Thí nghiệm 2: Đo cường độ thoát hơi nước bằng phương pháp cân nhanh
1/ Thiết bị:
Cân điện tự động, đồng hồ bấm giây, giấy trắng, cốc đựng nước, các loại cây
2/ Thao tác tiến hành
Bước 1: Xác định trọng lượng của lá
Chuẩn bị cân ở trạng thái cân bằng sau đặt lá lên cân ta được trọng lượng ban đầu là P1.
Thí nghiệm về thoát hơI nước
để sau 15 phút cân lại lá ta được trọng lượng P2 (P2 bé hơn P1 do trong 15 phút hơi nước trong lá đã thoát đi một lượng nhất định nên trọng lượng P2 nhỏ hơn P1)
Bước 2: Xác định diện tích lá
Dùng giấy A4 hoặc giấy báo cắt thành một hình vuông có cạnh 1dm (1dm = 10cm)(có diện tích 1dm2). Cân hình vuông đó được A gam.
Thí nghiệm về thoát hơI nước
Lấy lá thí nghiệm đặt lên một tờ giấy khác vẽ chu vi lá rồi cắt theo đường đã vẽ đem cân được trọng lương B gam (Trọng lượng này ứng với diện tích lá thí nghiệm) Từ đó suy ra diệ tích lá. Bước 3: xác định diện tích lá:
Để xác định diện tích lá ta có thể thực hiện theo cách sau:
Cứ A gam tương ứng với 1dm2
Vậy B gam tương ứng với xdm2
B x 1dm2
Xdm2 =
A
Bước 4: Xác định cường độ thoát hơi nước bằng công thức sau:
( P1 – P2 )x 60
I = = gam/giờ/dm2 lá
15 x xdm2
Thí nghiệm về thoát hơI nước
Sau khi tính toán song ta đã có thể xác dịnh được cường độ thoát hơi nước của lá
Lưu ý: Giáo viên có thể bố trí nhóm khác làm thí nghiệm tương tự nhưng để dưới quạt gió hoặc phơi nắng. Để từ đó rút ra kết luận về tác động của các yếu tổ ngoại cảnh tới sự thoát hơi nước ở lá.
Thí nghiệm về thoát hơI nước
Một số lưu ý khi thực hiện thí nghiệm về thoát hơi nước ở lá:
1/ Đối với thí nghiệm thoát hơi nước ở hai mặt là bằng giấy clorua coban
- Trường hợp giấy Clorua coban không đảm bảo mầu xanh (giấy khô) thì có thể để giấy trong tủ sấy hoặc phơi nắng hoặc dùng máy sấy tóc để làm khô, khi lấy giấy không được lấy bằng tay ướt, có thể dùng kẹp hoặc phanh để lấy giấy
Thí nghiệm về thoát hơI nước
Khi xác định sự thoát hơi nước qua khí khổng tiến hành ở cây trong trạng thái đang hoạt động, tốt nhất là dưới ánh sáng , gió hay nhiệt độ, đáp ứng được sự quan sát trong giờ thực hành
2/ Đối với thí nghiệm Đo cường độ thoát hơi nước bằng phương pháp cân nhanh
- Lưu ý động tác cân, lên cho học sinh luyện tập thao tác trước khi thí nghiệm
Thí nghiệm về thoát hơI nước
Kết quả thu được nên tập trung vào:
+ Đặc điểm của lá: mặt trên, mặt dưới đối với cây hai lá mầm cả hai mặt đối với cây 1 lá mầm.
+ Các tác động của điều kiện ngoại cảnh
Chúc các đồng chí thành công