Bài 7. Tế bào nhân sơ

Cấu trúc này có phải là tế bào không? Tại sao?
Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật
ThÕ giíi sèng ®­îc cÊu t¹o tõ mÊy lo¹i tÕ bµo?
Chương II
CẤU TRÚC CỦA TẾ BÀO
Tế bào nhân sơ
I. Đặc điểm chung của tế bào nhân sơ
Tế bào nhân sơ có ở giới sinh vật nào ? Đại diện ?
Giới Khởi sinh, Đại diện là Vi khuẩn
Quan sát hình và đọc thông tin ở mục I, tế bào nhân sơ có đặc điểm nổi bật như thế nào ?
- Chưa có nhân hoàn chỉnh
- Tế bào chất không có hệ thống nội màng, không có các bào quan có màng bao bọc
- Kích thước nhỏ (bằng 1/10 của tế bào nhân thực )
Tế bào nhân sơ chỉ bằng 1/10 tế bào nhân thực
Hình 7.1 Độ lớn các bậc cấu trúc của thế giới sống
Quan sát H7.1, so sánh kích tthước của vi khuẩn với những sinh vật khác ?
Hình 7.1 Độ lớn các bậc cấu trúc của thế giới sống
So sánh tỷ lệ S/V của hai khối cầu sau ?
Kích thước nhỏ đem lại ưu thế gì cho tế bào nhân sơ ?
* Kích thước nhỏ, giúp cho tế bào nhân sơ :
- Trao đổi chất và năng lượng với môi trường nhanh
- Sinh trưởng nhanh
- Sinh sản nhanh

VÍ DỤ :
- Vi khuẩn 30 phút phân chia một lần, còn tế bào người nuối cấy ngoài môi trường thì 24 giờ mới phân chia
- Khi trời lạnh chúng ta thường nằm co,làm cho diện tích bề mặt của cơ thể tiếp xúc với không khí lạnh là ít nhất, tránh được bị mất nhiều nhiệt. Khi trời nóng ta lại nằm dang tay chân, làm nhiệt thoát qua da nhiều hơn
II. Cấu tạo tế bào nhân sơ :
Hình 7.2. Sơ đồ cấu trúc điển hình của một trực khuẩn
Quan sát hình 7.2/sgk, tế bào nhân sơ gồm những thành phần nào ?
Lông, vùng nhân, ribôxôm, màng sinh chất, thành tế bào, vỏ nhầy, roi
Thành tế bào :
Thành tế bào được cấu tạo bởi những thành phần nào ?
Peptiđôglican ( cacbohidat liên kết với polipeptit ngắn )
Thành tế bào :
Dựa vào cấu trúc và thành phần hóa học, thành tế bào có mấy loại ?

Gram dương
Hai loại
Gram âm
Việc xác định loại vi khuẩn Gram + và Gram – có ý nghĩa gì ?
Biết được sự khác biệt này của chúng, ta có thể sử dụng các loại thuốc kháng sinh đặc hiệu để tiêu diệt từng loại vi khuẩn gây bệnh
Thí nghiệm
Kết luận
Th�nh t? b�o cú ch?c nang gỡ ?
Thành tế bào vi khuẩn qui định hình dạng của tế bào.
Phá bỏ thành tế bào của các loại vi khuẩn có hình dạng khác nhau ? tế bào trần. Cho các tế bào trần vào dung dịch đẳng trương ? các tế bào trần đều có dạng hình cầu.
Hình dạng một số loại vi khuẩn
Màng nhầy :
Màng nhầy của tế bào nhân sơ có cấu tạo và ý nghĩa như thế nào ?
Có bản chất là prôtêin, có tác dụng bảo vệ tế bào
Màng sinh chất :
Màng sinh chất có cấu tạo và chức năng gì ?
Cấu tạo bởi lớp photpholipit kép và prrôtêin, giúp cho tế bào nhân sơ trao đổi chất và bảo vệ tế bào
Lông và roi :
Lông và roi của tế bào nhân sơ có cấu tạo và chức năng gì ?
Đều có bản chất là prôtêin
+ roi giúp vi khuẩn di chuyển
+ Lông giúp vi khuẩn bám chặt trên bề mặt tế bào người
Tế bào chất
Tế bào chất có cấu tạo như thế nào ?
Cấu tạo :
+ Bào tương : chứa nhiều chất hữu cơ và vô cơ, không có hệ thống nội màng, các bào quan không có màng bao bọc. Một số vi khuẩn có hạt dự trữ
+ Ribôxôm: không có màng, kích thước nhỏ
Chức năng của tế bào chất ?
Chức năng :
+ Nuôi dưỡng tế bào
+ Nơi tổng hợp prôtêin
Vùng nhân :
Vùng nhân được cấu tạo bởi những thành phần nào ? Có chức năng gì ?
- Chưa có màng nhân, chứa 1 phân tử ADN dạng vòng chứa thông tin di truyền, một số vi khuẩn có thêm plasmit.
- Vùng nhân có chức năng: mang, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền
peptiđôglican
Quy định hình dạng của tế bào
prôtêin
Bảo vệ tế bào
Phôtpholipit kép, prôtêin
Trao đổi chất, bảo vệ tế bào
prôtêin
Bám được vào bề mặt tế bào người
prôtêin
Di chuyển
Bào tương và ribôxôm. Bào tương chứa nhiều hợp chất hữu cơ và vô cơ, không có hệ thống nội màng, bào quan không có màng bao bọc, không có khung tế bào,một số vi khuẩn có hạt dự trữ
Nuôi dưỡng tế bào và là nơi tổng hợp prôtêin
1 phân tử ADN dạng vòng,một số vi khuẩn có thêm plasmit
Mang, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền