Bài 7. Tế bào nhân sơ

L� Th? Thanh T�m
GV
TRƯỜNG THPT THỊ XÃ QUẢNG TRỊ
Kính chào Quý thầy cô cùng các em học sinh tham dự tiết học
1632-1723: Antony van Leeuwenhoek tự mình tìm cách mài các thấu kính để sáng tạo ra kính hiển vi. Ông đã vẽ lại các protozoa như Vorticella trong nước mưa cũng như vi khuẩn trong miệng mình.
1665: Robert Hooke đã phát hiện các tế bào trong nút bấc, và sau đó là trong các mô thực vật sống bằng kính hiển vi.
– Hooke miêu tả những quan sát của mình đối với tiêu bản nút bấc.
Robert Hooke (1635-1703)
Kính hiển vi năm 1665 và miếng bấc bần
1839: Theodor Schwann và Matthias Jakob Schleiden phát biểu nguyên lý rằng các thực vật và động vật được cấu thành từ tế bào, chứng tỏ các tế bào là đơn vị cấu trúc và phát triển của sinh vật, từ đó mà người ta xây dựng nên Học thuyết Tế bào.
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
Mycobacterium tuberculosis Gây bệnh lao phổi
Bệnh than
Bacillus anthracis (Gây bệnh than)
Có nhận xét gì về kích thước của các tế bào vi khuẩn
Tế bào nhân sơ chỉ bằng 1/10 tế bào nhân thực
Có nhận xét gì về cấu trúc của tế bào nhân sơ
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
 - Có kích thước nhỏ bé
- Chưa có nhân hoàn chỉnh
- Tế bào chất không có hệ thống nội màng và không có bào quan có màng bao bọc
- Sinh trưởng và sinh sản nhanh
Màng nguyên sinh chất
Vách tế bào
Roi
lông
Tế bào chất
2
5
1
4
3
6
7
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
1. Thành tế bào, màng sinh chất, lông, roi
Peptidoglican
CẤU TẠO MÀNG TẾ BÀO VI KHUẨN
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
1. Thành tế bào, màng sinh chất, lông, roi
 - Có thành phần chủ yếu là peptidoglican (cacbohydrat + polipeptit).
Căn cứ vào cấu tạo thành tế bào, có 2 loại vi khuẩn:

+ Vi khuẩn Gram (-): có thành mỏng, bắt màu đỏ
+ Vi khuẩn Gram (+): có thành dày, bắt màu tím
- Một số tế bào nhân sơ có vỏ nhầy, hạn chế khả năng tiêu diệt của bạch cầu
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
1. Thành tế bào, màng sinh chất, lông, roi
 - Màng sinh chất có cấu tạo màng kép: photpholipit 2 lớp + protein
Chức năng: Bảo vệ và trao đổi chất

Cấu trúc lông, roi ở tế bào
vi khuẩn
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
1. Thành tế bào, màng sinh chất, lông, roi
 - Lông (nhung mao): giúp vi khuẩn bám chặt trên bề mặt tế bào người.
Roi (tiên mao): giúp vi khuẩn di chuyển dễ dàng

Màng nguyên sinh
Hai vi ống trung tâm
Cấu trúc lông
ROI
Cho biết tế bào chất gồm những phần nào?
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
2. Tế bào chất
 Gồm 2 thành phần:
+ Bào tương

+ Ribôxôm

Nhân của tế bào nhân sơ khác nhân của tế bào nhân chuẩn ở điểm nào?
I. D?C DI?M CHUNG C?A T? BĂO NHĐN SO
II. C?U T?O C?A T? BĂO NHĐN SO
3. Vùng nhân
 - Không có màng nhân bao bọc
- Chỉ chứa 1 ADN dạng vòng.
- Một số vi khuẩn có plasmit

- Thực hiện chức năng di truyền
Chọn đáp án đúng nhất cho các câu hỏi sau:
A
Câu 1: Đặc điểm của tế bào nhân sơ là:
Tế bào chất đã phân hoá chứa đủ các loại bào quan
B
C
D
Màng nhân giúp trao đổi chất giữa nhân với tế bào chất
Chưa có màng nhân
Cả A, B, C đều đúng
Chọn đáp án đúng nhất cho các câu hỏi sau:
A
Câu 2: Tế bào nhân sơ được cấu tạo bởi 3 thành phần chính là
Màng sinh chất, tế bào chất, vùng nhân
B
C
D
Tế bào chất, vùng nhân, bào quan
Màng sinh chất, vùng nhân, bào quan
Nhân, bào quan, màng sinh chất
Chọn đáp án đúng nhất cho các câu hỏi sau:
A
Câu 3: Thành phần hoá học chủ yếu cấu tạo nên tế bào vi khuẩn
Xenlulôzơ
B
C
D
Peptidoglican
Kitin
Polypeptit
Chọn đáp án đúng nhất cho các câu hỏi sau:
A
Câu 4: Sinh vật nào dưới đây có cấu tạo tế bào nhân sơ?
Vi khuẩn lam
B
C
D
Tảo
Nấm
Động vật nguyên sinh
Sai mất rồi
2
3
4
1
Đúng rồi !
2
3
4
1