Bài 7. Sóng cơ và sự truyền sóng cơ

CHƯƠNG II
SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM
TRƯỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH ĐK NÔNG
Giáo Viên: Lê Văn Thắng
Bài 7:
SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ
I- SÓNG SƠ
II- CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA MỘT SÓNG HÌNH SIN
III- PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
IV- CÂU HỎI CỦNG CỐ
I- SÓNG CƠ:
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1: ( Hình 7.1 sgk)Khi Viên bi chạm mặt nước và gõ nhẹ cần rung dao động. Hình ảnh sóng :
b. Thí nghiệm 2: Quan sát sóng trên sợi dây.
2. Địnnh Nghĩa: Sóng cơ học là gì?
Sóng cơ học là những dao động cơ học lan truyền trong một môi trường vật chất theo thời gian.
3. Sóng ngang – Sóng dọc:
Sóng ngang: Sóng có phương dao động vuông góc với phương truyền sóng.
Sóng dọc: Sóng có phương dao động trùng với phương truyền sóng.
CHÚ Ý:
Sóng ngang chỉ truyền dược trong chất rắn ( Trừ sóng nước)
Sóng dọc truỳên được trong các môi trường: chất khí, chất lỏng và chất rắn.
Sóng cơ không lan truyền được trong môi trường chân không.
Các chất rắn, lỏng, khí đều được cấu tạo bởi các hạt rất nhỏ gọi là phân tử hay nguyên tử. Giữa các hạt có các lực liên kết.
Khi một hạt dao động sẽ lôi kéo các hạt lân cận dao động theo nhưng chậm hơn một chút và như vậy dao động cơ học lan truyền ra xa dần theo thời gian tạo thành sóng cơ học.
II- CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA SÓNG HÌNH SIN:
Sự truyền của một sóng hình sin: (Quan sát sóng trên sơi dây)
Quãng đường sóng truyền trong thời gian T: λ = v.T
Dao động tiếp tục truyền đi xa  trên dây có sóng hình sin với các đỉnh không cố định mà dịch chuyển theo phương truyền sóng với tốc độ là v.
2. Các đặc trưng của một sóng hình sin:
Biên độ sóng
Chu kỳ - Tần số sóng
Tốc độ truyền sóng
Bước sóng
Năng lượng sóng
Biên độ sóng: là biên độ dao
động của một phần tử của môi
trường có sóng truyền qua.
Ký hiệu: A – Đơn vị: mét (m)
c. Tốc độ truyền sóng: là tốc độ lan truyền dao động
trong môi trường. Ký hiệu: v – Đơn vị: m/s
* Đối với mỗi môi trường: v = const
vrắn > vlỏng > vkhí
e. Năng lượng sóng: là năng
lượng dao động của của các
phần tử của môi trường có
sóng truyền qua.
III – PHƯƠNG TRÌNH SÓNG:
Xét sóng hình sin lan truyền trong môi trường theo phương ox với tốc độ là v ( Hvẽ). Chọn gốc tọa độ tại O và t = 0 sao cho PT dao động tại O là: u0 = Acos(ωt) (1)
Sau thời gian ∆t, dao động từ O truyền đến M cách O một khoảng: x = v. ∆t .
Phương trình sóng tại M có dạng như thế nào?
IV- CÂU HỎI CỦNG CỐ:
Câu 1: Trên hình vẽ những điểm nào dao động đồng pha với nhau?
Điểm: A, E, I dao đông cùng pha
Điểm: B, F, K dao động cùng pha
Điểm: C, G, L dao động cùng pha.
Điểm D, H, M dao động cùng pha.
Bắt đầu
Đáp án
Câu 2: