Bài 7. Sóng cơ và sự truyền sóng cơ

CHÀO CÁC THẦY CÔ CÙNG TOÀN THỂ CÁC EM
Giáo viên : Lê phương Nam
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
1. Quan s�t
O
M
Quan sát hình ảnh thí nghiệm, hãy cho biết khi O dao động, mặt nước có hình dạng thế nào?
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
Khi nguồn O dao động,
trên mặt nước xuất hiện những
vòng tròn đồng tâm lồi lõm xen kẽ
lan rộng dần tạo thành sóng nước
1/ Quan sát
Quan sát hình ảnh thí nghiệm so sánh tốc độ truyền sóng theo các phương khác nhau trên mặt nước?
O
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
Sóng nước truyền theo các phương khác nhau trên mặt nước với cùng một tốc độ v
THÍ NGHIỆM SÓNG NƯỚC
Khi có sóng trên mặt nước, các đỉnh sóng (chỗ mặt nước lồi lên) chuyển động theo phương ngang ra xa tâm. Còn miếng xốp nhỏ C dao động lên xuống tại chỗ.
1/ Quan sát
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
2/ Định nghĩa
Soùng cô laø dao ñoäng cơ lan truyeàn trong moät moâi tröôøng.
Chú ý: sóng cơ không truyền được trong chân không
O
M
Quan sát hình ảnh thí nghiệm so sánh phương truyền sóng và phương dao động của các phần tử của mặt nước tại O và tại M?
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
3-Sóng ngang
- Sóng ngang l� sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng
- Sóng ngang truyền được trong chất rắn và trên mặt môi trường chất lỏng.
Phương dao động
Phương truyền sóng
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
4/ Sóng dọc
Quan sát hình ảnh thí nghiệm so sánh phương dao động của các vòng lò xo và phương truyền dao động trên lò xo?
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
-Là soùng trong ñoù caùc phaàn töû cuûa moâi tröôøng dao ñoäng theo phöông truøng vôùi phöông truyeàn soùng
-Sóng dọc truyền được trong chất rắn, chất lỏng và chất khí
Phương dao động
Phương truyền sóng
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
4/ Sóng dọc
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
-Lúc t=0, A bắt đầu dao động từ vị trí cân bằng hướng xuống .
-Lúc t=T/4 pha dao động từ A truyền đến B
-Tương tự các thời điểm T/2 , 3T/4 , T sóng truyền đến C , D , E . . .
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
5/ Giải thích sự tạo thành sóng cơ
I/ HIỆN TƯỢNG SÓNG
1-Hình bên biểu diễn một sóng ngang đang truyền về phía phải. P và Q là hai phần tử thuộc môi trường sóng truyền qua. Hai phần tử P và Q chuyển động như thế nào ngay tại thời điểm đó?
2-giả sử điểm N đang chuyển động đi xuống thi ngay tại thời điểm đó sóng truyền theo chiều nào
N
A
B
II. CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA MỘT SÓNG HÌNH SIN
1.Sự truyền của một sóng hình sin
?
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNG
II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNG
Chu kì (tần số)của sóng: Chu k? (t?n s?) c?a sĩng b?ng chu k?(t?n s?) c?a ngu?n v� b?ng chu k? (t?n s?) c?a t?t c? c�c ph?n t? c?a mơi tru?ng cĩ sĩng truy?n qua.
Sĩng truy?n t? mơi tru?ng n�ysang mơi tru?ng kh�c thì t?n s? sĩng khơng d?i
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNG
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
B. Biên độ của sóng: Biên độ A của sóng là biên độ dao động của một phần tử môi trường có sóng truyền qua.
II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNG
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
C. Bước sóng: Bước sóng là quãng đường sóng truyền được trong một chu kì .
Bu?c sĩng l� kho?ng c�ch gi?a hai di?m g?n nhau nh?t dao d?ng c�ng pha tr�n phuong truy?n sĩng

Sĩng v?a cĩ tính tu?n hồn theo th?i gian l� m?t chu kì v?a cĩ tính tu?n hồn theo khơng gian l� m?t bu?c sĩng
II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNG
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
D. Tốc độ truyền sóng: Tốc độ truyền sóng v là tốc độ lan truyền dao động trong môi trường ( với 1 môi trường nhất định: v = const)
Tốc độ truyền sóng phụ thuộc vào bản chất môi trường truyền sóng
II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNG
BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG
E. Năng lượng sóng: Năng lượng sóng là năng lượng dao động của các phần tử môi trường có sóng truyền qua
Câu 1: Điều nào sau đây là đúng khi nói về phương dao động của sóng ngang?
A. Nằm theo phương ngang
B. Vuông góc với phương truyền sóng
C. Nằm theo phương thẳng đứng
D. Trùng với phương truyền sóng
Câu 2: Sóng ngang truyền được trong các môi trường nào dưới đây?
A. Rắn và lỏng
B. Rắn và trên mặt môi trường lỏng
C. Lỏng và khí
D. Khí và rắn
Bài tập vận dụng
Câu 3 : Một sóng có tần số 120Hz truyền trong một môi trường với tốc độ 60m/s. Bước sóng của nó là ?
A. 1,0m
B. 2,0m
C. 0,5m
D. 0,25m
Bài tập vận dụng