Bài 7. Phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỉ 19 - đầu thế kỉ 20

Bài 7: PHONG TRÀO CÔNG NHÂN QUỐC TẾ CUỐI THẾ KỈ 19 – ĐẦU THẾ KỈ 20
* Phong trào công nhân Nga và cuộc cách mạng 1905 - 1907
1. Lê-nin và việc thành lập đảng vô sản kiểu mới ở Nga
-V.Lê-nin sinh ngày 22-4-1870 trong một gia đình nhà giáo tiến bộ, từ nhỏ ông đã sớm có tinh thần cách mạng chống lại chế độ chuyên chế Nga Hoàng. Năm 1893, Lê-nin trở thành người lãnh đạo nhóm công nhân Mác-xít tại Pê-téc-bua, rồi bị bắt và bị đày.
-Năm 1903 thành lập Đảng Công nhân xã hội chủ nghĩa Nga với cương lĩnh cách mạng, lật đổ chính quyền tư sản thành lập xã hội dân chủ.
2. Cách mạng Nga 1905 - 1907
- Đầu thế kỉ 20, nước Nga lâm vào tình trạng khủng hoảng, cuộc sống nhân dân nói chung, nhát là công nhân rất cực khổ. Họ phải lao động kéo dài từ 12 đến 14 giờ mỗi ngày mà tiền công không đủ sống.
- Từ năm 1905 – 1907, Nga Hoàng đẩy nhân dân vào cuộc chiến tranh với Nhật Bản nhưng lại bị thất bại nặng nề, càng làm cho nhân dân chán ghét chế độ Nga Hoàng, nhiều cuộc bãi công đã nổ ra với các khẩu hiệu “Đả đảo chuyên chế”, “Đả đảo chiến tranh”, “Ngày làm 8 giờ”.
* Diễn biến
- Trong các phong trào đấu tranh chống Nga Hoàng, lớn nhất là cuộc cách mạng 1905 – 1907 có sự tham gia của công nhân, nông dân và binh lính.
- Mở đầu cho cuộc đấu tranh vào ngày 9-1-1905, 14 vạn công nhân Pê-téc-bua và gia đình không mang theo vũ khí đến trước Cung điện Mùa Đông, để đưa bản yêu sách lên Nga Hoàng. Nga Hoàng ra lệnh cho quân đội nổ súng vào đoàn người làm hơn 1000 người chết và 2000 người bị thương, trở thành ngày Chủ nhật dẫm máu.
- Tiếp đó, tháng 5 – 1905, nông dân nhiều vùng nổi dậy, phá dinh cơ của địa chủ phong kiến, lấy của người giàu chia cho người nghèo.
- Tháng 6 – 1905, binh lính trên chiến hạm Pô-tem-kin cũng khởi nghĩa.
- Đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Mát-xcơ-va (tháng 12 – 1905) của các chiến sĩ cách mạng kéo dài 2 tuần lễ đã khiến cho chính phủ Nga Hoàng lo sợ.
- Sau cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Mát-xcơ-va, phong trào cách mạng vẫn tiếp tục đến năm 1907.
* Ý nghĩa
- Cach mạng 1905 – 1907 tuy thất bại nhưng nó đã làm lung lay chính phủ Nga Hoàng và bọn tư sản, là bước bị cần thiết cho cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa sẽ diễn ra 10 sau đó. Đương thời, Cách mạng Nga 1905 – 1907 cũng cổ vũ mạnh mẽ cho phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa và phụ thuộc trên thế giới.