Bài 7. Những thành tựu văn hoá thời cận đại

Bài 7 : NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI CẬN ĐẠI
Tiểu sử
- Honoré de Balzac sinh ngày 20 tháng 5 năm 1799 ở Tours và mất ngày 18 tháng 8 năm 1850 tại Paris, Pháp
- Là con trai của Bernard-François Balssa và Anne-Charlotte-Laure Sallambier, họ Balzac được lấy của một gia đình quý tộc cổ Balzac d'Entraigues.
- Là nhà văn hiện thực Pháp lớn nhất nửa đầu thế kỷ 19, bậc thầy của tiểu thuyết hiện thực. Ông là tác giả của bộ tiểu thuyết đồ sộ Tấn trò đời ( La Comédie humaine ).

Town hall in Tours
Typical homes in Tours city centre
Balzac in Rodin Museum , Paris
Balzac's monument at Cimetière du Père-Lachaise
Cuộc đời
- Cuộc đời ông là sự thất bại toàn diện trong sáng tác và kinh doanh_đó là tổng kết chung về thời thanh niên của Balzac từ khi vào đời cho đến năm 1828 :
+ Sau khi tốt nghiệp ngành luật, chuyển sang sáng tác văn chương ; thoạt đầu là một vở bi kịch, rồi tiểu thuyết, nhưng đều không thành công.
+ Những năm 1825 - 1828, Balzac lao vào kinh doanh (xuất bản sách, mở nhà in), lại càng thất bại, phải nhiều năm sau mới trả hết nợ
+ Hai lần ứng cử vào Hàn lâm viện Pháp đều thất bại.
+ Ông chỉ thật sự được văn đàn Pháp công nhận sau khi mất.
- Người ủng hộ ông nhiều nhất khi còn sống là Victor Hugo.

School in Vendome , nơi Balzac theo học 7 năm từ lúc 8 tuổi
1816 , Balzac theo học ở Sorbone với 3 vị giáo sư nổi tiếng : François Guizot , Abel-François Villemain , Victor Cousin
Nhà của Balzac ở Paris
Tư tưởng
- Balzac là nhà văn sớm có ý thức về sự tái hiện cuộc đời một cách hoàn chỉnh ở đủ mọi góc cạnh của nó và được đặt trong hệ thống mà ông ví như một "công trình kiến trúc của vũ trụ" . Vũ trụ trong tiểu thuyết Balzac là một "vũ trụ được sáng tạo hơn là được mô phỏng".
+ Cảm hứng vĩ mô : Phản ánh hiện thực thời đại của xã hội và con người trong thời đại đó bị tha hóa vì đồng tiền
+ Cảm hứng vi mô : Đi sâu vào thế giới nội tâm của con người khi họ đứng trước những khó khăn trong cuộc sống. Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác .

Sự Nghiệp
Giai đoạn 1829-1841 : khởi đầu cho sự nghiệp sáng tác
- Trong sự nghiệp sáng tác Balzac đã viết về nhiều đề tài và mỗi vấn đề đều có một số tác phẩm, tạo nên sự đa dạng trong tư tưởng cũng như trong nghệ thuật của ông
- Phong cách nghệ thuật : trữ tình, châm biếm, triết lý, nghiên cứu triết học, cảm hứng thần bí, nghiên cứu phong tục

Miếng da lừa, 1831
Người thầy thuốc nông thôn , 1833
Eugénie Grandet , 1833
Lão Gorio , 1834
Giai đoạn 1841-1850 : tổng kết những tác phẩm của bản thân
Balzac đã bắt đầu công việc tập hợp lại các tác phẩm theo chủ đề và thống kê sắp đặt lại trong một hệ thống có tên chung là “Tấn trò đời”.
Sự Nghiệp
Tấn trò đời gồm khoảng 95 tác phẩm được Balzac gộp lại vào năm 1842
Gồm 3 phần: nghiên cứu về thói quen, nghiên cứu triết học và nghiên cứu bản chất.
- Những tác phẩm trong Tấn trò đời vừa gắn kết với nhau, vừa có thể tồn tại độc lập. Người ta có thể hiểu một tác phẩm mà không cần đọc các tác phẩm còn lại.
- Những câu chuyện hoàn toàn khác nhau, chỉ có nhân vật được lặp lại, xuất hiện nhiều lần.Trong chuyện này là nhân vật chính, nhưng trong chuyện khác lại có thể là nhân vật phụ
+ Ví dụ : Rastignac xuất hiện trong 3 quyển: Lão Goriot, Bước thăng trầm của kỹ nữ, Miếng da lừa.
- Tuy nhiên, những tác phẩm trong Tấn trò đời là một khối thống nhất vì tất cả cùng vẽ nên bức tranh xã hội Pháp nửa đầu thế kỷ 19.

Sách của Balzac , xuất bản năm 1901
- Tiểu thuyết của Balzac phản ánh hiện thực xã hội không mấy tốt đẹp, nhưng chính Balzac lại từng khẳng định:" Xã hội đã tự tách ra hoặc xích lại gần hơn với những quy tắc vĩnh cửu, với cái chân thực, cái đẹp, tiểu thuyết phải là một thế giới tốt lành hơn..." (Lời tựa Tấn trò đời)

- Như vậy, thế giới nghệ thuật của Tấn trò đời không đơn thuần là phản ánh cái thiện, cái ác trong xã hội, mà điều Balzac mong mỏi chính là cải tạo xã hội ngày càng tốt đẹp hơn