Bài 7. Một số tính chất của đất trồng

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Neâu cô sôû khoa hoïc cuûa phöông phaùp nuoâi caáy moâ teá baøo.
2. Viết quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào.
MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT TRỒNG
Người biên soạn: Mai Thị Thanh Hồng
I.KEO ĐẤT VÀ KHẢ NĂNG HẤP PHỤ CỦA ĐẤT:
1. .KEO ÑAÁT :
a. Khái niệm về keo đất:
là những phần tử có kích thước khoảng dưới 1 micrômét, không hoà tan trong nước mà ở trạng thái huyền phù ( trạng thái lơ lửng trong nước)
b. Caáu taïo cuûa keo ñaát:
Moãi haït keo laø 1 nhaân. Lôùp phaân töû naèm ngoaøi cuûa nhaân phaân li thaønh caùc ion vaø taïo ra lôùp ion quyeát ñònh ñieän.
- Neáu lôùp naøy mang ñieän aâm thì keo mang ñieän aâm.
- Neáu lôùp naøy mang ñieän döông thì keo mang ñieän döông.

- Phía ngoaøi lôùp ion quyeát ñònh ñieän laø lôùp ion buø (goàm lôùp ion baát ñoäng vaø lôùp ion khueách taùn) mang ñieän traùi daáu vôùi lôùp ion quyeát ñònh ñieän.
- Keo ñaát coù khaû naêng trao ñoåi ion cuûa mình ôû lôùp ion khueách taùn vôùi caùc ion cuûa dung dòch ñaát. Ñaây chính laø cô sôû cuûa söï trao ñoåi dinh döôõng giöõa ñaát vaø caây troàng.
2. KHAÛ NAÊNG HAÁP PHUÏ CUÛA ÑAÁT:
Khả năng của đất giữ lại các chất dinh dưỡng, các phân tử nhỏ như hạt limon, hạt sét?, hạn chế sự rửa trôi của chúng dưới tác động của nước mưa, nước tưới gọi là khả năng hấp phụ của đất.
II. PHAÛN ÖÙNG CUÛA DUNG DÒCH ÑAÁT:
Phaûn öùng cuûa dung dòch ñaát chæ tính chua, kieàm hoaëc trung tính cuûa ñaát, do noàng ñoä H+ vaø OH- quyeát ñònh.
- Neáu H+ › OH- ñaát coù phaûn öùng chua.
- Neáu H+ = OH- ñaát coù phaûn öùng trung tính.
- Neáu H+ ‹ OH- ñaát coù phaûn öùng kieàm.

1. Phaûn öùng chua cuûa ñaát:
Caên cöù vaøo traïng thaùi H+ vaø Al3+ ôû trong ñaát, ñoä chua cuûa ñaát ñöôïc chia laøm 2 loaïi.
a. Ñoä chua hoaït tính :
Laø ñoä chua do H+ trong dung dòch ñaát gaây neân. Ñoä chua hoaït tính ñöôïc bieåu thò baèng pH H2O.
Ñoä pH cuûa ñaát thöôøng dao ñoäng töø 3 ñeán 9.
- Ñaát laâm nghieäp phaàn lôùn laø chua vaø raát chua, trò soá pH ‹ 6,5.
- Ñaát noâng nghieäp, tröø ñaát phuø sa trung tính ít chua (ñoàng baèng soâng Hoàng, soâng Cöûu Long), ñaát maën kieàm ,caùc loaïi ñaát coøn laïi ñeàu chua .

- Ñaát pheøn hoaït ñoäng raát chua, pH ‹ 4
b. Ñoä chua tieàm taøng:
Laø ñoä chua do H+ vaø Al3+ treân beà maët keo ñaát gaây neân.
2. Phaûn öùng kieàm cuûa ñaát :
- ÔÛ 1 soá loaïi ñaát coù chöùa caùc muoái kieàm Na2CO3, , CaCO3 … Khi caùc muoái naøy thuyû phaân taïo thaønh NaOH vaø Ca(OH)2 laøm cho ñaát hoaù kieàm.
- Phaûn öùng cuûa dung dòch ñaát raát coù yù nghóa trong saûn xuaát noâng, laâm nghieäp.
- Döïa vaøo phaûn öùng cuûa ñaát ngöôøi ta boá trí caây troàng cho phuø hôïp, boùn phaân, boùn voâi ñeå caûi tao ñoä phì nhieâu cuûa ñaát.
III. ĐỘ PHÌ NHIÊU CỦA ĐẤT:
1. Khaùi nieäm:
Laø khaû naêng cuûa ñaát cung caáp ñoàng thôøi vaø khoâng ngöøng nöôùc, chaát dinh döôõng, khoâng chöùa caùc chaát ñoäc haïi cho caây, baûo ñaûm cho caây ñaït naêng suaát cao.
2. Phaân loaïi:
- Ñoä phì nhieâu töï nhieân: Ñöôïc hình thaønh döôùi thaûm thöïc vaät töï nhieân, trong quaù trình hình thaønh khoâng coù söï taùc ñoäng cuûa con ngöôøi.
- Ñoä phì nhieâu nhaân taïo:Ñöôïc hình thaønh do keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa con ngöôøi.
Vaäy, hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa con ngöôøi cuõng coù vai troø nhaát ñònh trong söï hình thaønh ñoä phì nhieâu cuûa ñaát.
Ñoä phì nhieâu cuûa ñaát chæ laø khaû naêng cuûa ñaát coù theå cho naêng suaát caây troàng cao. Trong saûn xuaát noâng, laâm nghieäp, ñeå thu ñöôïc naêng suaát caây troàng cao, ngoaøi ñoä phì nhieâu cuûa ñaát caàn phaûi coù caùc ñieàu kieän: gioáng toát, thôøi tieát thuaän lôïi vaø ñaëc bieät phaûi baûo ñaûm cheá ñoä chaêm soùc toát, hôïp lí.
* CUÛNG COÁ:
1. Theá naøo laø keo ñaát? Neâu caáu taïo cuûa keo ñaát?
2. Theá naøo laø phaûn öùng cuûa dung dòch ñaát?
3. Theá naøo laø ñoä phì nhieâu cuûa ñaát? Neâu 1 soá bieän phaùp kó thuaät laøm taêng ñoä phì nhieâu cuûa ñaát.
CHÚC LỚP HỌC THÀNH CÔNG